مطالب بیشتر
جروزالم پست نوشت درگیری میان جمهوری اسلامی و اسرائیل بهسرعت به یک رویارویی تمامعیار همراه با تبادل موشکهای دوربرد تبدیل شده است.
با عبور مکرر موشکهای دو طرف از حریم هوایی سوریه و نزدیکی دمشق، سکوت دولت سوریه گمانهزنیهایی را درباره محاسبات سیاسی و نظامی این کشور ایجاد کرده است.
جروزالم پست افزود دمشق تاکنون هیچ بیانیه رسمیای درباره این مناقشه صادر نکرده است. رسانههای دولتی سوریه نیز با اظهاراتی مبهم، صرفا بر «اهمیت حاکمیت سوریه» تاکید کردهاند، بیآنکه موضع صریح دمشق در قبال جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل را بیان کنند.
احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، ۱۶ بهمن ۱۴۰۳ از سیاستهای تهران در قبال حکومت بشار اسد انتقاد کرد و گفت حضور شبهنظامیان جمهوری اسلامی در سوریه تهدیدی برای کل منطقه بود.
الشرع پیشتر و در ۳۰ آذر نیز گفته بود مخالفان با ساقط کردن اسد، پروژه جمهوری اسلامی در منطقه را ۴۰ سال به عقب بازگرداندند.
سکوت تحمیلی سوریه
جروزالم پست در ادامه گزارش خود نوشت برخی ناظران بر این باورند که سکوت سوریه بیش از آنکه نتیجه یک راهبرد سیاسی سنجیده باشد، حاصل اجبار و شرایط تحمیلی است.
سمیر عبدالله، تحلیلگر سیاسی و استاد روابط بینالملل در دانشگاه دمشق، در همین رابطه گفت: «اقتصاد شکننده و ظرفیت نظامی تحلیلرفته سوریه پس از بیش از یک دهه جنگ داخلی، به این کشور اجازه ورود به هیچ ماجراجویی سیاسی یا نظامی جدیدی را نمیدهد؛ حتی اگر از سوی متحدانش تحت فشار قرار گیرد.»
عبدالله شرایط کنونی سوریه را «حرکت بر روی لبه تیغ» توصیف کرد و افزود: «از یک سو، سوریه نمیتواند اتحاد سنتی خود را با ایران کنار بگذارد و از سوی دیگر، بهخوبی آگاه است که ورود مستقیم یا حتی موضعگیری شفاهی در این درگیری، میتواند این کشور را در معرض حملات گستردهتر از سوی اسرائیل قرار دهد.»
فشار مسکو بر دمشق برای اتخاذ موضع بیطرف
یک منبع دیپلماتیک غربی در بیروت در مصاحبه با رسانه «مدیا لاین» گفت روسیه در حال اعمال فشار بر سوریه است تا در قبال درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل بیطرف بماند.
این منبع که نخواست نامش فاش شود، افزود: «مسکو به دمشق هشدار داده از ورود علنی به درگیری یا فراهم کردن امکان استفاده علنی از خاک این کشور علیه اسرائیل خودداری کند، چرا که چنین اقدامی ممکن است به تنشی مهارناپذیر منجر شود و حضور نظامی روسیه در سوریه را نیز در معرض خطر قرار دهد.»
روسیه همچنان حضور نظامی قابل توجهی در پایگاه هوایی حمیمیم در استان لاذقیه سوریه دارد.
حکومت سوریه نگران شعلهور شدن نارضایتی مردمی
برخی ناظران معتقدند حکومت سوریه از بیم واکنشهای داخلی، از ورود به مناقشه حکومت ایران و اسرائیل پرهیز میکند.
در شرایطی که اقتصاد سوریه بهشدت آسیب دیده، حتی حمایت نمادین دمشق از یکی از طرفها میتواند به نارضایتی عمومی دامن بزند، بهویژه در مناطق جنوبی و غربی که پیش از این نیز صحنه اعتراضات بودهاند.
جروزالم پست نوشت: «این موضعگیری نشان میدهد دمشق در تلاش است مسیر دیپلماتیک محتاطانهای را طی کند؛ بدون محکوم کردن ایران یا تحریک اسرائیل، بر اصل حاکمیت ملی تاکید دارد و همزمان از هرگونه درگیری مستقیم فاصله میگیرد.»
احتمال توافق سوریه و اسرائیل؟
جروزالم پست در ادامه گزارش خود نوشت برخی رسانههای غربی احتمال شکلگیری نوعی تفاهم میان سوریه و اسرائیل با میانجیگری روسیه برای مهار دامنه درگیریها را مطرح کردهاند. با این حال، این گزارشها تاکنون بهصورت رسمی تایید نشدهاند.
این رسانه افزود: «دمشق بهخوبی آگاه است این جنگ، جنگ او نیست و هرگونه اشتباه محاسباتی میتواند با توجه به وضعیت شکننده اقتصادی و سیاسی کشور، پیامدهای فاجعهباری بههمراه داشته باشد.»
یک مقام پیشین وزارت دفاع سوریه در همین رابطه گفت: «این جنگ، جنگ ما نیست ... اما هر شب از بالای سر ما عبور میکند.»
یک کاربر در همین رابطه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «یعنی الان اینترنت ما رو قطع کردید، [اسرائیل] نزد یا شما تونستید با پدافند بزنیدشون؟ آخه ... فقط زورت به مردم خودت میرسه، حتی یه بانک رو نتونستید مدیریت کنید.»
اشاره این کار به حمله سایبری اخیر گروه هکری «گنجشک درنده» به بانک سپه و از دسترس خارج شدن آن است. دیگر بانکها نیز به دلایل مختلف در خدماتدهی دچار مشکل شدهاند.
کاربر دیگری نیز نوشت: «اینترنت رو قطع کردین که مردم اخبار تخلیههایی که ارتش اسرائیل منتشر میکنه، نبینن. اینترنت رو به روی مردم خودتون بستین تا بشن گوشت جلوی توپ برای خامنهای.»
کاربری با نام ماریا گفت: «اینترنت رو قطع کردین تا مردم نفهمن کِی کجا رو تخلیه کنن و آمار کشتهها بالا بره ... اونی که پهپاد داره وصله به اینترنت ماهوارهای، نیاز نداره به اینترنت شما وصل بشه.»
کاربری با نام بنجامین هم یادآور شد: «جالب نیست هر وقت خامنهای نزدیک به سقوط میشه، اینترنت رو قطع میکنه؟ "حکومت مردمی" از چی مردم میترسه؟»
در سوی مقابل، روزنامه حکومتی همشهری، وابسته به شهرداری تهران، از قطع اینترنت در کشور دفاع کرد و نوشت این اقدام موجب کاهش بازدید از «کانالهای ضدانقلاب»، محدود شدن ارسال تصاویر به خارج از کشور و «اختلال در فعالیتهای دشمنان» شده است.
انتقاد کاربران از «رانت اینترنت» و حضور «ارتش سایبری» حکومت در فضای مجازی
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی از وجود «رانت اینترنت» خبر دادند و گفتند چهرههای حکومتی و اعضای «ارتش سایبری» جمهوری اسلامی همچنان به اینترنت دسترسی دارند و فعالیت آنها بهطور محسوسی افزایش یافته است.
کاربری با نام مریم در شبکه اجتماعی ایکس با انتقاد از «رانت اینترنت» گفت حجم پیامها در حمایت از حکومت پس از قطع اینترنت بیشتر شده و این نشان میدهد جمهوری اسلامی با اعمال محدودیت بر فضای مجازی تنها به دنبال «ساکت کردن مخالفان و منتقدان» است.
کاربری با نام سهیل هم به حضور گسترده «سایبریها» در فضای مجازی پرداخت و گفت «مردم که اینترنت ندارند» و باید «سایبریها هم اینترنتشون قطع بشه تا اینقدر رو اعصاب نرن».
کاربری با نام مسعود نیز به حضور چهرههای وابسته به حکومت، نظیر محمدجواد ظریف، محمدجواد آذری جهرمی و رضا رشیدپور، در ایکس اشاره کرد و از آنها پرسید با توجه به قطع اینترنت، چگونه در فضای مجازی حضور دارند.
پیشتر و در ۲۹ خرداد، ظریف اعلام کرد حساب او در ایکس محدود شده است.
وزیر پیشین امور خارجه جمهوری اسلامی خطاب به ایلان ماسک، مالک این پلتفرم، نوشت: «چرا ایکس تیک آبی من را حذف و حسابم را محدود کرده، آن هم دقیقا زمانی که جهان بیش از همیشه نیاز دارد همه واقعیتها را بداند؟»
انتشار این پیام همزمان با قطع گسترده اینترنت در ایران با انتقاد شدید کاربران مواجه شد.
یکی از آنها در همین خصوص گفت: «کسی که برای دومین بار اینترنت رو برای ۹۰ میلیون ایرانی قطع کرده، داره در حال حاضر گریه میکنه که دیگه تیک آبی نداره.»
