تحلیلگر ارشد در ایراناینترنشنال
انتشار گزارش اخیر ایراناینترنشنال درباره جزییات کمک میلیاردی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به خانوادههای لبنانی، واکنشهای گستردهای را در میان شهروندان به همراه داشته است و بسیاری از مخاطبان، با ارسال پیامهایی از این اقدام ابراز نارضایتی کردهاند.
این مردم معتقدند در شرایطی که شهروندان در ایران با مشکلات اقتصادی شدید دستوپنجه نرم میکنند، اختصاص چنین مبالغی برای کمک به حزبالله لبنان و طرفداران آن غیرقابل توجیه است.
منتقدان این کمک مالی تاکید دارند که مقامات جمهوری اسلامی همواره مدعی کمبود بودجه برای حل مشکلات داخلی هستند اما در عین حال، مبالغ هنگفتی را صرف حمایت از گروههای وابسته به خود در کشورهای دیگر میکنند.
پرسش اساسی مطرحشده از سوی مردم این است که آیا بهتر نبود این منابع مالی برای کاهش مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم ایران هزینه شود؟
یکی از نکات برجسته در واکنشها، حجم بالای خشم عمومی از این اقدام است.
بسیاری از مخاطبان ایراناینترنشنال که پیام ارسال کردهاند، در کنار بیان مشکلات اقتصادی خود، این پرسش را مطرح کردهاند که چرا وقتی مردم ایران برای تامین مایحتاج اولیه، از جمله غذا و دارو، با مشکلات جدی روبهرو هستند، چنین کمکهایی به خانوادههای لبنانی اختصاص داده میشود؟
برخی از شهروندان گفتهاند که هنگام مراجعه به صندوقهای بازنشستگی برای دریافت مطالبات اندک خود، با پاسخ «خالی بودن صندوق» مواجه شدهاند اما همزمان شاهد اختصاص میلیاردها تومان به حزبالله لبنان هستند.
بر اساس اطلاعات منتشرشده، کمک مالی خامنهای شامل مبالغی بوده که به هر خانواده طرفدار حزبالله در بیروت تا سقف یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان و به خانوادههای ساکن مناطق خارج از بیروت تا سقف یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان اختصاص یافته است.
علاوه بر این، مبلغی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار نیز به ۲۳۳ هزار و ۵۰۰ خانواده لبنانی پرداخت شده که مجموع این مبلغ به حدود هفت تریلیون تومان میرسد.
این کمکهای جمهوری اسلامی که سه ماه پیش انجام شده، به تایید نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان نیز رسیده است.
خشم عمومی نسبت به این کمکها تا حدی بالا گرفته که بسیاری از مخاطبان با ادبیاتی تند و انتقادی نسبت به تصمیمات خامنهای اظهار نظر کردهاند.
تحلیلهای جامعهشناختی نشان میدهند این حجم از عصبانیت، ریشه در نارضایتی عمیق مردم از عملکرد حکومت، بیتوجهی به مطالبات شهروندان و فساد گسترده دارد.
برخی از مردم حتی بر این باورند که حکومت جمهوری اسلامی، نه تنها ناکارآمد و فاسد است بلکه عمدا سیاستهایی را اتخاذ میکند که نوعی لجاجت با مردم تلقی میشود.
نکته دیگری که در پیامهای مخاطبان به چشم میخورد، اشاره به پیوندهای تاریخی و خانوادگی بسیاری از مقامات جمهوری اسلامی با روحانیون شیعه لبنانی است.
برخی منتقدان بر این باورند که مقامات جمهوری اسلامی، بهویژه روحانیون حاکم، به دلیل وابستگیهای تاریخی، خود را ایرانی نمیدانند و به همین دلیل، منافع لبنان و عراق را بر ایران و مردم ایران ترجیح میدهند.
شواهد تاریخی نیز نشان میدهند پایهگذاری تشکیلات روحانیت شیعه در ایران در دوران صفویه، با ورود گروهی از روحانیون لبنانی انجام شد و این ارتباطات همچنان ادامه دارد.
همچنین، روابط خویشاوندی میان برخی از خانوادههای مذهبی ایران و لبنان، از جمله خاندان صدر که از متنفذترین خانوادههای مذهبی در ایران، لبنان و عراق به شمار میروند، همچنان پابرجاست.
برای نمونه، همسر احمد خمینی از این خاندان است و افراد وابسته به این خانواده، همچنان در نهادهای حکومتی جمهوری اسلامی دارای نفوذند. محمد صدر، از مقامات ارشد جمهوری اسلامی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، از همین خاندان است.
علاوه بر این، پیوندهای مالی و سیاسی میان فرماندهان سپاه پاسداران و حزبالله لبنان نیز قابل توجه است. نمونهای از این روابط، ازدواج زینب سلیمانی، دختر قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده نیروی قدس سپاه پاسداران، با پسر هاشم صفیالدین، جانشین کشته شده حسن نصرالله است که نشاندهنده عمق این ارتباطات است.
در شرایطی که مردم ایران با مشکلات شدید اقتصادی مواجهاند، افشای این کمکهای مالی هنگفت به حزبالله لبنان، باعث افزایش نارضایتی و عصبانیت عمومی شده است.
ویدیوهای منتشر شده نشان میدهند زنانی بدون حجاب اجباری مورد قبول جمهوری اسلامی، در این اتاق، پس از مشاهده تصاویر کشتهشدگان که جمهوری اسلامی آنان را «شهید» مینامد، گریه میکنند.
شبکه شرق چهارشنبه اول اسفند در خبری به این موضوع پرداخته است.
در ویدیویی که به تازگی در همین زمینه در فضای مجازی منتشر شده، یک زن جلوی دوربین میآید که پس از مواجهه با تصاویر این اشخاص، گریه میکند. سپس یکی از مسئولان حجاب در مترو به او روسری هدیه میدهد و از او میخواهد که بعد از این، روسریاش عقب نرود.
شهرداری تهران سابقه انجام دادن چنین اقداماتی را که ربطی به ماموریت آن ندارد، در کارنامه خود دارد.
آبان ماه ۱۴۰۲، همزمان با سالگرد خیزش «زن، زندگی، آزادی»، تصاویری از حضور گسترده نیروهای حجاببان در ورودی متروهای تهران به ویژه ایستگاه تئاتر شهر منتشر شد که علاوه بر کاربران شبکههای اجتماعی، برخی رسانهها و چهرههای جریان نزدیک به راس حکومت و مشهور به اصولگرا نیز از این اقدام انتقاد کردند.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران، در آن زمان گفت که حضور این نیروها ربطی به شهرداری نداشته و به صورت خودجوش انجام شده است اما نمایندگان شورای شهر، اظهارات او را «به نوعی فرافکنی» تعبیر کردند.
دفن «شهدای گمنام» در دانشگاهها، اماکن تفریحی و پارکها، تاسیس مسجد در پارکها و مواردی از این دست، از جمله دیگر اقدامات شهرداری تهران در طول سالهای گذشته و از جمله در زمان تصدی زاکانی بوده که مورد انتقاد گسترده قرار گرفته است.
شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳، بودجه ۱۵۱ هزار میلیارد تومانی در اختیار داشته است. سال ۱۴۰۲، بودجه این نهاد ۷۶ هزار میلیارد تومان بود.
زاکانی با گنجاندن ردیفهایی در بودجه تحت عنوان فعالیت فرهنگی در راستای ایدئولوژی جمهوری اسلامی، اقدامات خود را در چارچوب رفتار حکومت و مشروع جلوه میدهد.
با وجود این، ولخرجیهای شهردار تهران در بخشش املاک و پرداخت ارقام میلیاردی به مدیران شهرداری تحت عنوان حق مسکن، بارها حاشیهساز شده است.
بنا بر گزارشها، قرار است دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، در این کنفرانس سخنرانی کند.
یکی از سلاحهای مرگبار مورد استفاد در جنگ اوکراین، پهپادهای انتحاری شاهد است که نیروهای مسلح روسیه به صورت گروهی روانه اهداف اوکراینی میکنند.
پهپادهایی که بنا به گزارش رسانههای اوکراینی، بیش از نیروهای نظامی این کشور، بیمارستانها، مدارس و ساختمانهای مسکونی اوکراین را هدف گرفتهاند.
به گزارش والاستریت ژورنال، این پهپاد که یکی از موارد اثباتی نقش مستقیم ایران در جنگ اوکراین است، سهشنبه با یک هواپیمای سی-۱۳۰ نیروی هوایی لهستان، به پایگاه نظامی اندروز در مریلند رسید.
بر اساس این گزارش، پهپاد شاهد ۱۳۶ پرکاربردترین پهپاد نظامی در جهان محسوب میشود که در صنایع نظامی ایران تحت نظارت سپاه پاسداران تولید میشود. سپاه پاسداران در ایالات متحده به عنوان سازمان تروریستی شناخته میشود.
پهپادی که ۱۶ بهمن به پناهگاه مهار تابش اشعه در نیروگاه اتمی مخروبه چرنوبیل ضربه زد، یک پهپاد گرنان-۲ بود که نام روسی پهپاد شاهد ۱۳۶ ایران است.
یک نمونه از همین پهپاد شاهد را نیروهای حشد شعبی وابسته به جمهوری اسلامی در ۸ بهمن ۱۴۰۲ در حملهای به یک پایگاه کوچک آمریکایی به نام «برج ۲۲» در شمال شرقی اردن استفاده کردند که درنتیجه آن سه پرسنل نظامی ایالات متحده کشته شدند.
پهپاد شاهد که این هفته به آمریکا رسیده و اکنون در منطقه کوئینز در نیویورک است را نیروهای ویژه اوکراینی و لهستانی به همراه سازمان غیرانتفاعی آمریکایی «اتحاد علیه ایران هستهای» از منطقه خارج کرده و به آمریکا آوردهاند.
این پهپاد دارای بالی به شکل دلتا و بینی برجستهای است که محل استقرار کلاهک جنگی آن است و به خاطر رنگ زغالی آن، هنگام پرواز در شب به دشواری قابل تشخیص است.
پرههای موتور این پهپاد، هنگامی که نیروهای اوکراینی توانستند آن را سرنگون کنند، آسیب دیدند، اما بقیه پهپاد کامل سالم مانده است.
اوکراینیها این پهپاد را غیر فعال کرده و کلاهک جنگی آن را تخلیه کردند و لهستانیها نیز پیش از آنکه آن را به ایالات متحده منتقل کنند، دوبار بازرسی کردند.
مارک والاس، رییس سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای»، که در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل خدمت کرده است، به والاستریت ژورنال گفت این پهپاد در طول شب با کامیون به واشنگتن منتقل شده و در کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکار در این آخر هفته به نمایش گذاشته خواهد شد.
والاس گفت هدف او از نمایش این پهپاد این است که سیاستگذاران را وادار کند «پهپاد شاهد ایرانی را به عنوان پرکاربردترین سلاح تروریستی کشتار جمعی به رسمیت بشناسند.»
او در گفتگو با والاستریت ژورنال این پهپاد را به بمب بدون سرنشین وییک تشبیه کرد، همان پهپادی که نازیها در جریان جنگ جهانی دوم به سمت لندن پرتاب میکردند.
این پهپاد ۳ متر و ۳۵ سانتیمتر طول و عرض آن ۲ متر و ۴۴ سانتیمتر است و بُرد آن حداکثر ۲۵۷۵ کیلومتر است که بسیار بیشتر از برد وییک است.
کلاهک جنگی آن بار مجهزی معادل ۵۰ کیلوگرم تیانتی دارد و قیمت آن ۸ هزار دلار است.
به نوشته والاستریت ژورنال، ایالات متحده دلیل موجهی برای نگرانی در مورد این پهپاد دارد.
نورمن رول، که ۳۴ سال در سازمان سیا کار کرده و سپس مدتی هم مسئول پرونده ایران در دفتر مدیر اطلاعات ملی بوده و اکنون مشاور ارشد «اتحاد علیه ایران هستهای» است به والاستریت ژورنال گفت ایران از طریق نیروهای نیابتیاش «قدرت صادر میکند.»
او گفت: «روسیه نیز در این مورد به عنوان نیابتی جمهوری اسلامی عمل میکند، زیرا نفوذ ایران را گسترش داده و به کشور اجازه داده در صحنه جهانی عمل کند.»
این مقام امنیتی پیشین ایالاتمتحده به والاستریت ژورنال گفت «دنیا پیش از این، هرگز شاهد موردی همانند ایران که به طور منظم موشکها و پهپادهایی را برای استفاده علیه اهداف غیرنظامی تولید و صادر کند.»
والاس به والاستریت ژورنال گفت تهیه این پهپاد نتیجه درخواست او و توماس کاپلان، تاجر آمریکایی از رادک سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان است. درخواستی که او پس از تماس با همنای اوکراینی خود توانست اجابت کند.
سیکورسکی در گفتگوی تلفنی به والاستریت ژورنال گفت: «یک محور تجاوز بین ایران و روسیه وجود دارد. جمهوری اسلامی در همه جهتها مرگ و ویرانی میفرستد و ما باید به صورت مشترک و مستقیم با این تهدید روبرو شده و آن را برطرف کنیم.»
او در توضیح شیوه مواجهه نیروهای اوکراینی با پهپادهای شاهد به والاستریت ژورنال گفت نیروهای اوکراین دارای «یک سیستم واقعا درخشان برای تشخیص پهپادها بر اساس صدا هستند، با هزاران گوشی هوشمند که به خطوط ارتباطی سلولی متصل شدهاند، صدای پهپادهای ورودی را تشخیص میدهند. و به همین روش مسیر آنها در آسمان اوکراین را ردیابی کرده و با واحدهای سیار خود آنها را هدف قرار داده و سرنگون میکنند.»
اما بهرغم نبوغ اوکراینیها در شکار این پهپادها، پهپاد شاهد (یا گرنان) ویرانگری میکند و نیروهای روسیه از آغاز جنگ با هزاران پهپاد به اوکراین حمله کردهاند.
این پهپاد چگونه به ایالات متحده منتقل شد؟
والاس با اشاره به دشواری امنیتی خروج امن از اوکراین به والاستریت ژورنال گفت: «ایرانیها سالها تلاش کردهاند تا نقش این سلاح کشتار جمعی تروریستی را پنهان کنند. بنابراین، باید با حیله و حقه، آن را در تاریکی شب از اوکراین عبور داده میشد.»
او همچنین با اشاره به ممنوعیت ورود آن به آمریکا به عنوان محصولی ایرانی به دلیل تحریمها، گفت سوابق سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» در همکاری با دفتر کنترل داراییهای خارجی از جمله در مساله «کشتیهای ارواح که نفت قاچاق میکنند»، موجب شد مجوز واردات این پهپاد در ۱۰ روز صادر شود.
رول که از کهنهکاران جامعه اطلاعاتی آمریکاست به والاستریت ژورنال گفت: «از بسیاری جهات، جمهوری اسلامی ایران را میتوان به عنوان آتشزن زنجیرهای توصیف کرد که به طور آشکار دیگر آتشزنانی را که در کشورهای منطقه فعالیت میکنند، پرورش میدهد.»
او در توضیح این شیوه عملکرد گفت: «تهران بازیگرانی را انتخاب میکند که ایدئولوژی او را به اشتراک میگذارند. آنها را محافظت میکند و از نظر سیاسی، فنی و مالی به آنها قدرت میدهد و سپس کنار مینشیند و میبیند آنها علیه دشمنان ایران عمل میکنند.»
