ادامه آتشسوزیها در شهرهای مختلف ایران
در ادامه موج آتشسوزیها در ایران، گزارشها از وقوع چندین حادثه دیگر در مناطق مختلف کشور حکایت دارند که خسارات قابل توجهی برجای گذاشتهاند.
در ادامه موج آتشسوزیها در ایران، گزارشها از وقوع چندین حادثه دیگر در مناطق مختلف کشور حکایت دارند که خسارات قابل توجهی برجای گذاشتهاند.
رسانههای ایران شنبه ۱۸ مرداد ویدیویی از وقوع یک فقره آتشسوزی در مرز مهران منتشر کردند.
این حادثه که از آتش گرفتن یک موکب مراسم اربعین آغاز شد، بهدلیل وزش باد شدید به چادرهای مجاور سرایت کرد.
حمید صفرپور، رییس اورژانس پیشبیمارستانی ایلام، اعلام کرد در جریان این آتشسوزی، یک زن جان باخت، سه تن دیگر مصدوم شدند و هشت دستگاه خودرو نیز خسارت دیدند.
او افزود کارشناسان در حال بررسی علت دقیق وقوع این حادثه هستند.
آتشسوزی در منطقه آزاد انزلی
مهدی کاظمیان، سخنگوی منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی، اعلام کرد یکی از بلوکهای مجتمع تجاری کاسپین به مساحت ۶۰۰ متر مربع ساعت ۱۱:۳۰ شنبه ۱۸ مرداد دچار حریق شد.
او از مهار کامل حریق خبر داد و افزود آتش به این بلوک خسارت وارد کرد، اما پیش از رسیدن به بلوکهای مجاور مهار شد.
در ۳۱ تیرماه نیز مجتمع تجاری ونوس با ۸۳۴ غرفه در این منطقه دچار حریق شده بود.
آتشسوزی در شهر صنعتی ساوه
بامداد ۱۸ مرداد، آتشسوزی گسترده در سولههای انبار کالا در گمرک منطقه ویژه اقتصادی شهر صنعتی کاوه ساوه، یک سوله را بهطور کامل تخریب و خسارت سنگینی به این انبار وارد کرد.
به گفته محمدرضا برزگر، رییس سازمان آتشنشانی ساوه، تاکنون تلفات جانی گزارش نشده است و علت حادثه در دست بررسی قرار دارد.
ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال وضعیت منطقه ویژه اقتصادی کاوه ساوه را پس از این آتشسوزی نشان میدهد.
ولایتی شنبه ۱۸ مرداد در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، گفت: «مگر قفقاز جنوبی یک منطقه بیصاحب است که ترامپ آن را اجاره کند؟ قفقاز یکی از حساسترین نقاط جغرافیایی دنیاست و این گذرگاه نه به دالانی در مالکیت ترامپ، بلکه به گورستانی برای مزدوران ترامپ تبدیل خواهد شد.»
او اجاره این مسیر راهبردی از سوی کشوری دیگر را یک «حرف سادهلوحانه» خواند و افزود رییسجمهوری آمریکا «خودش را به سادهلوحی میزند».
دالان زنگزور جمهوری آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به منطقه خودمختار نخجوان متصل میکند.
کاخ سفید ۱۷ مرداد میزبان الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، برای امضای پیمان صلح بود تا به گفته ترامپ، دو طرف به تمام درگیریها پایان دهند، تجارت، سفر و روابط دیپلماتیک را آغاز کنند و به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند.
بر اساس این توافق، نام دالان زنگزور به «مسیر ترانزیتی دونالد ترامپ برای صلح و شکوفایی بینالمللی» تغییر مییابد. این مسیر اکنون در قالبی متفاوت و با نقشآفرینی ایالات متحده بهعنوان اجارهکننده ۹۹ ساله مطرح شده است.
ولایتی در واکنش به تحولات اخیر گفت: «مثل آن است که کسی از این سوی دنیا برود و کانال پاناما را برای خود اجاره کند؛ این حرف غیرممکنی است و اتفاق نخواهد افتاد.»
او افزود ترامپ مانند همیشه حرفهای «پر زرقوبرق ولی بیمحتوا» میزند و گمان میکند «بنگاه معاملات ملکی است» و میخواهد سرزمین یا منطقهای را اجاره کند.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد احداث کریدور زنگزور مرزهای ایران را تغییر میدهد و راه ارتباطی ایران را در شمال و شمال غرب، منحصر به ترکیه میکند.
او از این تغییرات با عنوان «توطئه» یاد کرد که «امنیت قفقاز جنوبی» را به خطر میاندازد.
ولایتی: با یا بدون روسیه مانع احداث «کریدور ترامپ» در قفقاز میشویم
بامداد ۱۸ مرداد، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با صدور بیانیهای اعلام کرد از «پیامدهای منفی هرگونه مداخله خارجی، بهویژه در مجاورت مرزهای مشترک که مخل امنیت و ثبات پایدار منطقه باشد»، نگران است.
حکومت ایران که نقشی تاریخی در میانجیگری میان آذربایجان و ارمنستان داشت، در روند صلح جدید به حاشیه رانده شده است.
ولایتی با اشاره به این رویدادها گفت جمهوری اسلامی «با یا بدون روسیه» در راستای امنیت قفقاز جنوبی حرکت خواهد کرد و در عینحال افزود: «البته معتقدیم روسیه نیز به لحاظ راهبردی با این کریدور مخالف است.»
مشاور خامنهای ادامه داد: «علاوه بر ترکیه که عضو ناتو است، سایر کشورهای ناتو نیز میخواهند در این منطقه حاضر شوند و ناتو مانند یک مار افعی میان ایران و روسیه قرار گیرد.»
او با اشاره به مخالفت همیشگی ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، با پیوستن اوکراین به ناتو هشدار داد تهران نیز اجازه نخواهد داد ناتو به مرزهای شمالی ایران نزدیک شود.
خبرگزاری ایلنا شنبه ۱۸ مرداد در گزارشی با عنوان «مردم گرفتار نان؛ کاهش نرخ بیکاری امیدوارکننده نیست» نوشت انتشار آمار نرخ بیکاری بهار ۱۴۰۴ و مقایسه آن با دوره مشابه سال گذشته از سوی مرکز آمار، باعث شگفتی برخی صاحبنظران شده است.
ایلنا افزود: «نرخ مشارکت اقتصادی نیز در این مدت کاهش نیافته و به میزان بسیار اندکی افزایش نیز داشته است؛ لذا به نظر نمیرسد که این کاهش نرخ بیکاری از طریق کاهش نرخ مشارکت اقتصادی محقق شده باشد.»
ابهامات مطرحشده، صحت آمارهای اشتغال مرکز آمار را با پرسشهایی جدی مواجه کرده است.
افزایش مشاغل «موقت و سیاه»
زهرا کریمی، کارشناس اقتصاد اشتغال و عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، در مصاحبه با ایلنا با اشاره به مشکلات اقتصادی، قطعی برق و گاز، جنگ و بحرانهای مختلف در کشور گفت ممکن است این آمارها تنها افزایش کمّی مشاغل غیررسمی و مشاغل با کیفیت پایین را منعکس کند.
کریمی افزود این مشاغل از نظر اقتصادی و اجتماعی ارزش افزوده کمتری دارند و بیشتر به مشاغل موقت و سیاه تبدیل شدهاند.
به گفته او، افزایش اشتغال در واقع میتواند به معنای افزایش «اشتغال نامولد» باشد که هیچ تاثیری بر بهبود شرایط اقتصادی و تولید ندارد.
از سوی دیگر، برخی آمارهای منتشر شده از افزایش مشارکت اقتصادی مردان بهویژه در بخشهای غیررسمی حکایت دارند، در حالی که میزان مشارکت زنان کاهش یافته است.
کریمی با تحلیل این روند هشدار داد در شرایطی که اقتصاد کشور با بحرانهای متعدد مواجه است، تکیه بر چنین آمارهایی میتواند تصویری نادرست از وضعیت واقعی اشتغال در ایران به نمایش بگذارد.
در این شرایط و با توجه به وضعیت فعلی بازار کار در ایران، به نظر میرسد کاهش نرخ بیکاری بهصورت واقعی با بهبود شرایط اشتغال مرتبط نبوده و بیشتر به افزایش مشاغل غیررسمی و کمکیفیت وابسته است.
در شرایطی که بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی همچنان به قوت خود باقی است، تکیه بر آمارهای اشتغال بدون توجه به کیفیت این مشاغل نمیتواند تصویر دقیقی از وضعیت واقعی بازار کار به نمایش بگذارد.
پیش از این در ۲۶ تیرماه، احمد علوی، استاد دانشگاه و اقتصاددان، در مصاحبه با ایراناینترنشنال، گفته بود پس از تحریمها، اکنون آتشبس شکننده نیز بر اقتصاد ایران سایه افکنده و باید منتظر افزایش نرخ ارز و بیکاری بود.
با وجود تحریمها، تا پیش از آغاز دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ در بهمن ۱۴۰۳، برخی پالایشگاههای کوچک چینی (قوریها)، همچنان بهدلیل تخفیفهای بسیار بالای جمهوری اسلامی، نفت ایران را میخریدند اما پس از آغاز کار ترامپ، این روند رفته رفته مختل شد.
طبق دادههای شرکت «کپلر»، حجم نفت خام ایران در ذخایر شناور از ۹ میلیون بشکه در اواسط ژانویه به ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در اوایل اوت رسیده که بالاترین سطح از سال ۲۰۲۰ است.
بیشتر این نفتکشهای معطل، در آبهای سنگاپور و مالزی - مراکز اصلی عملیات انتقال کشتی به کشتی ایران - شناورند. نگهداری این حجم از نفت روی دریا، هزینههای سنگینی به جمهوری اسلامی تحمیل میکند.
از سوی دیگر، در پی جنگ ۱۲ روزه، حکومت ایران از بیم هدف قرار گرفتن انبارهای نفت خود، بخش بزرگی از نفت ذخیره شده را به کشتیها انتقال داد.
در همین حال صادرات نفت خام ایران از حدود ۱.۷ میلیون بشکه در روز، در زمستان ۱۴۰۳، اکنون به حدود ۱۰۲ هزار بشکه در روز سقوط کرده است.
قوریهای چینی
عمده خریداران نفت جمهوری اسلامی در شرایط تحریم، پالایشگاههای کوچک چینی موسوم به قوری (تیپات) بودند.
دولت ترامپ از ابتدای آغاز به کار خود، سختگیری کمسابقهای نسبت به خریداران نفت جمهوری اسلامی نشان داد.
پتروشیمی شاندونگ شوگوانگ لوچینگ با ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه در روز در مارس ۲۰۲۵، پالایشگاه شاندونگ شنگسینگ کمیکال با ظرفیت ۴۴ هزار بشکه در روز در آوریل ۲۰۲۵ و پالایشگاه هبئی شینهای کمیکال گروپ با ظرفیت ۱۲۰ هزار بشکه در روز در ماه می ۲۰۲۵، از سوی آمریکا تحریم شدند.
مالزی نیز از سوی آمریکا برای سختگیری درباره انباشت نفت ایران در آبهای این کشور تحت فشار است.
تحریم امپراتوری کشتیرانی شمخانی
هشتم مرداد، آمریکا اعلام کرد حسین (مشهور به هکتور) شمخانی، فرزند علی شمخانی و بخشی از «امپراتوری عظیم کشتیرانی» وابسته به او را تحریم کرده است.
در این مجموعه، ۵۰ شخص و نهاد و بیش از ۵۰ کشتی در فهرست تحریمها قرار گرفتند که بزرگترین اقدام تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۸ به شمار میرود.
کمتر از دو هفته پس از آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، کارزار تازهای از سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی به راه افتاد.
در ۱۰۰ روز نخست فعالیت، دولت ترامپ در مجموع ۱۷ دور تحریم مرتبط با جمهوری اسلامی اعمال کرد که طی آن ۴۰ شخص، ۱۱۷ شرکت و نهاد و ۷۷ نفتکش هدف قرار گرفتند.
اصغر جهانگیر در نشست خبری شنبه ۱۸ مرداد خود گفت که پروندههای این افراد بلافاصله تشکیل شده و در حال رسیدگی است اما جزییاتی مانند هویت و محل نگهداری آنان را ارائه نکرد.
جهانگیر درباره پرونده افرادی که پیش از شروع جنگ ۱۲ روزه به دست ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شدند، گفت برخی از آنان در اعترافات خود به نقش و ماموریتهای مرتبط با جنگ اشاره کردند و برخورد قانونی با آنان صورت گرفته و بخشی دیگر پس از تحقیقات، اتهاماتشان تغییر کرده یا منتفی شده است.
او در ادامه اعلام کرد دستگاه قضایی در برخورد با جاسوسان و عوامل اسرائیل، «هیچگونه گذشتی ندارد» و صدور احکام قاطع برای آنها، «درس عبرتی تاریخی» خواهد بود.
این صحبتهای جهانگیر، بار دیگر نگرانیها را درباره نقض حقوق افراد بازداشتشده و استفاده از اتهام «جاسوسی» بهعنوان ابزاری برای سرکوب منتقدان و فعالان سیاسی تشدید میکند.
از سوی دیگر، تهدید به صدور «احکام قاطع» و «درس عبرتی تاریخی» میتواند نشاندهنده عزم حکومت ایران برای صدور احکام شدید مانند اعدام یا مجازاتهای سنگین دیگر باشد که حقوق متهمان را نادیده میگیرد و به شکلی سیستماتیک بهمنظور سرکوب مخالفان و فعالان سیاسی استفاده میشود.
در چنین شرایطی، هیچ تضمینی برای برگزاری محاکمات عادلانه وجود ندارد؛ بهویژه در پروندههایی که متهمان تحت شکنجههای جسمی و روانی قرار گرفتهاند.
جهانگیر در نشست خبری ۲۱ تیرماه خود نیز از تفهیم اتهام «جاسوسی» به برخی شهروندان بازداشتشده پس از جنگ ۱۲ روزه خبر داد و گفت پروندههای آنها در حال رسیدگی است.
۳۱ تیرماه، غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی، اعلام کرد در جریان رخدادهای پس از جنگ با اسرائیل، بیش از دو هزار نفر در شهرهای مختلف ایران بازداشت شدند.
زندانیانی که به اوین برگشتند
جهانگیر در بخش دیگری از صحبتهای امروز خود با اشاره به بازگرداندن زندانیان سیاسی از زندان تهران بزرگ به زندان اوین، گفت ۵۰۰ نفر از زندانیانی که به زندان تهران بزرگ منتقل شده بودند، بدون هیچگونه مشکل یا مسئلهای به زندان اوین بازگشتند.
او اضافه کرد تعدادی دیگر از زندانیان که پس از بررسیها «تشخیص داده شد بازگرداندن آنها به زندان اوین به مصلحت نیست»، به زندانهای دیگر منتقل شدند.
ایراناینترنشنال ۱۷ مرداد در گزارشی با اشاره به بازگرداندن صدها تن از زندانیان سیاسی به اوین، نوشت که ماموران، اکبر دانشورکار، بابک علیپور، بابک شهبازی، محمد تقوی، پویا قبادی و وحید بنیعامریان، زندانیان سیاسی محکوم به اعدام را با ضرب و جرح از دیگر زندانیان جدا کرده و به زندان قزلحصار کرج منتقل کردند.
قزلحصار کرج یکی از مخوفترین زندانهای ایران است که بسیاری از احکام اعدام زندانیان با اتهامات مختلف در آن اجرا میشود.
سازمان حقوق بشری کارون، شنبه ۱۸ مرداد گزارش داد پس از بازداشتهای گسترده در پی جنگ ۱۲ روزه، دستکم ۸۰ نفر از بازداشتشدگان به بند پنج زندان شیبان اهواز منتقل شدهاند.
این افراد پس از تحمل شکنجههای جسمی و روانی و اعترافات اجباری، به احکام سنگین حبس محکوم شدهاند و جمعیت زندانیان این بند را به شدت افزایش دادهاند.
تراکم جمعیت و شرایط نامناسب فضا
با وجود اینکه فضای بند پنج زندان شیبان برای نگهداری حداکثر ۱۰۰ نفر طراحی شده است، تراکم جمعیت باعث شده شرایط بهداشتی و انسانی به شدت تحت تاثیر قرار گیرد.
اتاقهای این بند که هر کدام کمتر از ۲۰ متر مربع مساحت دارند، برای ۱۲ تا ۱۵ نفر در نظر گرفته شدهاند اما بهدلیل ازدحام جمعیت، برخی اتاقها بیش از ۲۰ نفر را در خود جای دادهاند.
حیاط این بند نیز تنها ۶۰ متر مربع مساحت دارد و بهدلیل خرابی سیستم فاضلاب، آب آلوده و فاضلاب در آن جمع شده و بوی تعفن فضای زندان را فرا گرفته است.
دیوارهای بلند این زندان با ارتفاع ۱۲ متر و ضخامت شش متر مانع جریان هوای آزاد و تهویه طبیعی در حیاط شده و زندانیان امکان تردد، پیادهروی و ورزش در حیاط را ندارند و تنها هر دو هفته یکبار به بند دیگری منتقل میشوند تا بتوانند ورزش کنند.
افزایش بیماریها و وضعیت بهداشتی بحرانی
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشری کارون، شرایط بهداشتی در بند پنج زندان شیبان «بسیار بحرانی» است و بیماریهای مختلفی در میان زندانیان شیوع پیدا کرده است.
علاوه بر بیماریهای خاص، شیوع بیماریهای پوستی نظیر گال و نیز بیماری آنفولانزا به شدت افزایش یافته است.
نگرانی دیگر این است که پخت و پز در حیاط بند، در کنار آبهای آلوده و فاضلاب انجام میشود که سلامت زندانیان را بیش از پیش به خطر انداخته است.
این بند تنها دو سرویس بهداشتی دارد و زندانیان مجبورند برای استفاده از آنها ایستادن در صفهای طولانی را تحمل کنند.
همچنین تنها دو حمام در دسترس زندانیان این بند است و بهدلیل ازدحام جمعیت، صف انتظار برای استفاده از آنها به دو تا سه ساعت میرسد.
کولرهای موجود نیز کارآمدی لازم را ندارند و هوای گرم اهواز، شرایط را برای زندانیان سختتر کرده است.
تهدید به اعتصاب غذا
در واکنش به این شرایط بحرانی و غیرانسانی، زندانیان سیاسی این بند تهدید کردهاند در صورت عدم رسیدگی فوری به مشکلات، دست به «اعتصاب غذای دستهجمعی» خواهند زد.
آنها اعلام کردهاند این اقدام بهعنوان اعتراض به «شرایط غیرانسانی موجود در زندان» انجام خواهد شد.
بسیاری از زندانیان در ایران بهناچار از اعتصاب غذا بهعنوان آخرین راه برای رسیدن به خواستههایشان استفاده میکنند و جان خود را به خطر میاندازند.
آنها اغلب در اعتراض به برآورده نشدن مطالبات خود، از جمله تاخیر در رسیدگی به پرونده و مراعات نشدن حقوقشان بهعنوان زندانی، دست به اعتصاب میزنند.
محکومان به اعدام و حبسهای طولانی مدت
بند پنج زندان شیبان اهواز یکی از پرجمعیتترین بندهای زندانیان سیاسی در ایران است و جمعی از زندانیان محکوم به اعدام و حبسهای طولانیمدت در آن حضور دارند.
سیدسالم موسوی، حبیب دریس، محمد داورشناس، مهدی شریفی، محمدامین عبیات، مرتضی مهناپور، مسعود جامعی، علیرضا مرداسی و فرشاد اعتمادیفر از جمله زندانیان محکوم به اعدام محبوس در این بند هستند.
شماری از زندانیان سیاسی محکوم به حبس ابد و حبسهای طولانیمدت از جمله غلامحسین کلبی، عبدالامام زائری، عبدالزهرا هلیچی، یحیی ناصری، ناظم بریهی، محمدعلی عمورینژاد، سیدیابر البوشوکه، سیدمختار آلبوشوکه، علی حلفی، ایوب پرکار، فارس رماحی (عموری)، سامان حرمتنژاد و داود حرمتنژاد نیز در این بند بهسر میبرند.
سازمان حقوق بشری کارون در گزارش خود نوشت فعالان حقوق بشر با ابراز نگرانی شدید درباره وضعیت زندانیان، از نهادهای بینالمللی و سازمانهای حقوق بشری خواستهاند هرچه سریعتر نسبت به بهبود شرایط و حفاظت از جان و سلامت زندانیان سیاسی در زندانهای اهواز اقدام کنند.
این گروهها از سازمانهای بینالمللی خواستهاند نظارت دقیقتری بر وضعیت زندانیان و شرایط زندانها داشته باشند تا از وقوع هرگونه نقض حقوق بشر جلوگیری شود.
در ۱۷ مرداد نیز ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی دود غلیظ ناشی از انفجار را در یک انبار در گچساران نشان داد که از شدت آتشسوزی در این منطقه حکایت داشت.
بر اساس گزارشها، صدای انفجارهای پیدرپی و دود متراکم ناشی از این حادثه موجب نگرانی شهروندان شد.
روند این حوادث به روزهای اخیر محدود نمیشود و از زمان پایان جنگ ۱۲ روزه میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، بهطور مستمر گزارشهایی از انفجار، صداهای مهیب، آتشسوزی گسترده یا آسیب به برخی اماکن در نقاط مختلف ایران منتشر شده است.
از ابتدای تیرماه، دهها آتشسوزی در نقاط مختلف کشور رخ داده که توضیحات رسمی درباره شماری از آنها نتوانسته افکار عمومی را قانع کند.
محمد بهرامی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، ۱۲ مرداد آتشسوزیهای اخیر در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی را «غیرعادی» خواند و بخشی از آنها را به حملات اسرائیل نسبت داد.
