مطالب بیشتر
ویدیوهای منتشرشده نشان میدهند رئیسی شنبه ۱۹ مهر با خبرنگاری درگیری لفظی پیدا کرد، او را «عوضی» خواند و سپس گفت: «یک الف بچه اینجا نشسته و حرف مفت میزند.»
زهرا علیهاشمی، خبرنگار سایت رکنا که طرف این درگیری بود، در شبکه اجتماعی ایکس فیلمی از این رویداد منتشر کرد و نوشت رئیسی سوال ساده او را درباره اینکه وزارت بهداشت چه اقدامی برای کاهش افکار خودکشی در جامعه انجام داده است، به حاشیه برد.
معاون وزیر بهداشت در این ویدیوها، حاضر به پاسخگویی به سوال خبرنگار نمیشود و میگوید: «من وقت گذاشتم آمدم اینجا؛ چه میگویی برای خودت.»
او در ادامه برخی فعالان رسانهای را به تلاش برای جنجالآفرینی متهم کرد و آنها را «خبرنگارنما» نامید.
رئیسی در پاسخ به سوال خبرنگار رکنا که از او پرسید «منظور خاصی از این جمله دارید؟»، افزود: «آخه تو چه کسی هستی که من بخواهم جوابت را بدهم یا ندهم.»
پس از انتقادات از شیوه برخورد این مقام دولت مسعود پزشکیان، رئیسی ویدیویی از خود منتشر کرد و بدون آنکه خبرنگاری که به او توهین کرده را خطاب قرار دهد، گفت اگر «مردم یا رسانه دچار نگرانی شدهاند»، عذرخواهی میکند.
معاون وزیر بهداشت واکنشش را ناشی از «حساسیت دقیق» خود خواند و افزود اعتراضش به سوالات «پیچیده» خبرنگار بوده و «اتفاق خاصی هم نیفتاده است».
دقایقی پس از انتشار این ویدیو، شهابالدین طباطبایی، عضو شورای اطلاعرسانی دولت، با انتشار پستی در ایکس از برخورد معاون وزیر بهداشت با خبرنگار رکنا عذرخواهی کرد.
او اضافه کرد به رفتار این مقام دولت پزشکیان «اعتراض شدید» دارد.
روزنامهنگاران در ایران از آغاز فعالیت جمهوری اسلامی همواره تحت فشار و سرکوب قرار داشتهاند.
سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات ۱۸ تیر اعلام کرد در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی دستکم ۴۶ پرونده قضایی جدید علیه روزنامهنگاران و رسانهها تشکیل شده است.
چهارم تیر نیز فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران خواستار توقف فشار جمهوری اسلامی بر روزنامهنگاران و خبرنگاران شده بود.
از زمان روی کار آمدن پزشکیان روزنامهنگاران و خبرنگاران برخلاف وعده دولت همچنان تحت فشار و برخوردهای امنیتی هستند.
این زندانیان در نامه خود که شنبه ۱۹ مهر منتشر شد، پخش اعترافات اجباری موسوی از صداوسیمای جمهوری اسلامی را ادامه سیاست دیرینه «تحقیر انسان و تخریب حقیقت» خواندند و تاکید کردند آمران و مباشران چنین اقدامی باید با پیگرد قضایی مواجه شوند.
به گفته آنها که از همبندیهای موسوی هستند، بازجوها با تدوین، تقطیع گزینشی و تحریف مطالب و اندک جملات بیانشده در تحقیقات، کوشیدند القا کنند او «عنصری خطرناک و ضدامنیت کشور» است.
نویسندگان نامه به ضرب و شتم، فضای سخت و رعبآور بازداشتگاه، ایام طولانی بازداشت، نگهداری در سلولهای انفرادی و دیگر مصادیق شکنجه سفید علیه موسوی اشاره کردند و آن را «شیوه منسوخ قرون وسطایی» دستگاه امنیتی - قضایی جمهوری اسلامی خواندند.
در روزهای اخیر، صداوسیما ویدیویی از «اعترافات» این فعال پیشین شبکههای اجتماعی منتشر کرد که در آن، او به «همکاری با موساد» متهم شده است.
موسوی ۱۵ مهر در نامهای سرگشاده این اتهام را قاطعانه رد کرد و گفت اعترافاتش تحت شکنجه، تهدید و فشار روانی گرفته شده است.
موسوی افزود ویدیوی اعترافات اجباری اردیبهشت ۱۴۰۴ و یک ماه پیش از آغاز جنگ ۱۲ روزه ضبط شده، در حالی که او از ۲۸ آذر ۱۴۰۳ در بازداشت بوده است.
با این حال، مقامهای جمهوری اسلامی پرونده او را بخشی از طرح مقابله با «عوامل اسرائیل» در جنگ اخیر دانسته و کوشیدهاند بازداشت او را به تحولات مرتبط با این درگیری پیوند دهند.
حکومت ایران پس از جنگ ۱۲ روزه شمار زیادی از شهروندان را به اتهام «جاسوسی» و «همکاری» با اسرائیل بازداشت، محاکمه و حتی اعدام کرده است.
همبندیهای موسوی در ادامه نامه خود، پخش اعترافات اجباری موسوی را «نه شگفتآور و نه تازه»، بلکه یادآور شیوهای خواندند که جمهوری اسلامی در تمام این سالها علیه «صدها انسان شریف دیگر» به کار بسته است.
در بخشی از نامه آنها آمده است: «حکومتی که از بیان آزادانه اندیشه میهراسد، ناچار است با تقطیع و تحریف صدای واقعی شهروندان و ساختن چهره میلی از آنها به دوربین بازجویی پناه ببرد و حقیقت را با توسل به تحقیر و تخریب به نمایش درآورد؛ اما حقیقت را نمیتوان کتمان و پنهان کرد.»
این زندانیان سیاسی اعترافات اجباری موسوی را «بیاعتبار» خواندند و تاکید کردند این روش غیرقانونی بهزودی برای همیشه «به زبالهدان تاریخ فرستاده خواهد شد».
سجاد آزاده، سیامک ابراهیمی، سعید احمدی دلجو، مطلب احمدیان، حمید اردلان، ودود اسدی، سجاد ایماننژاد، مرتضی پروین، بهزاد پناهی، مصطفی تاجزاده، سعیدرضا حسینی، حسین شنبهزاده، مرتضی صیدی، محمدرضا فقیهی، ابوالفضل قدیانی، محسن قشقایی، نواب قزلباش، بهنام مهاجر، محمد نجفی و طاهر نقوی امضاکنندگان این نامه هستند.
پیشتر نیز نرگس محمدی و شیرین عبادی، برندگان جایزه نوبل صلح، در پیامهایی جداگانه پخش اعترافات اجباری موسوی را نشانه استیصال و فریبکاری نظام امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی توصیف کرده بودند.
خبرگزاری رویترز شنبه ۱۹ مهر به نقل از این فعالان نوشت که شهر الفاشر همچنان در محاصره این نیروهاست. گروهی که میکوشد کنترل آخرین پایگاه ارتش سودان در منطقه دارفور را بهدست گیرد.
گروه نیروهای پشتیبانی سریع به فرماندهی محمد حمدان دقلو، معروف به حمیدتی، از زمان آغاز جنگی که بیش از دو سال پیش بر سر ادغام شبهنظامیان در نیروهای مسلح شکل گرفت، به سرعت کاخ ریاست جمهوری در خارطوم را به همراه بقیه شهر تصرف کرد.
ارتش سودان دوم فرودین با پیشروی در خارطوم، کنترل بانک مرکزی را در دست گرفت.
این درگیری به گفته سازمان ملل متحد منجر به بحرانی عظیم و قحطی در سراسر سودان، کشوری با جمعیت ۵۰ میلیون نفری شده است.
محاصره، گرسنگی و شیوع بیماری
محاصره چندماهه شهر الفاشر، باعث گسترش گرسنگی و بیماری در میان ساکنان شده و حملات مکرر پهپادی و توپخانهای نیز پناهگاههای آوارگان، مساجد، بیمارستانها و درمانگاهها را هدف قرار داده است.
در بیانیهای از سوی کمیتههای مقاومت الفاشر آمده است: «اجساد هنوز زیر آوارند و برخی در داخل پناهگاه زندهزنده سوختهاند. کودکان، زنان و سالمندان با خونسردی تمام کشته شدند.»
این کمیته افزود که پناهگاه هدف دو حمله پهپادی و هشت گلوله توپخانهای قرار گرفته است.
دفن اجساد در حیاط خانهها
به گفته ساکنان که با رویترز صحبت کردهاند، مردم برای حفاظت از خود در خانهها و محلهها سنگرهایی کندهاند.
کمیته مقاومت نیز اعلام کرده صدها غیرنظامی در نتیجه این حملات کشته شدهاند و شهر بهطور میانگین روزانه ۳۰ نفر را در اثر خشونت، گرسنگی و بیماری از دست میدهد.
طرفهای درگیری در سودان به جنایات جنگی متهم شدهاند و از جمله نیروهای پشتیبانی سریع، به قتل عام و ارتکاب خشونتهای جنسی گسترده و سازمانیافته متهم است.
برخی کشورها از عوامل درگیر در این جنگ داخلی حمایت میکنند.
یک منبع ارشد ارتش سودان فروردین ۱۴۰۳ گفته بود یک سال پس از شروع این جنگ، پهپادهای نظامی ساخت ایران به ارتش کمک کردند تا جریان درگیری را به سود خود تغییر دهد.
سودان در سواحل دریای سرخ قرار گرفته است که در میانه بحران و جنگ خاورمیانه، مکانی کلیدی برای رقابت دیگر دولتها، از جمله ایران محسوب میشود.
همکاری سودان و جمهوری اسلامی در زمان عمر البشیر، رییسجمهوری سابق این کشور، قوی و مستحکم بود. او پس از آنکه در اواخر حکومت سه دههای خود برای دریافت کمکهای اقتصادی به رقبای ایران در خلیج فارس روی آورد، روابط با تهران را قطع کرد.
دولت سودان، امارات متحده عربی را حامی «نیروهای پشتیبانی سریع» دانسته و از این کشور به اتهام «مشارکت در نسلکشی در سودان» به دیوان بینالمللی دادگستری (دادگاه لاهه) شکایت کرده است.
