خبرگزاری آسوشیتد پرس به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد جان رتکلیف، رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، به قانونگذاران این کشور گفته که حملات نظامی آمریکا تنها مرکز تبدیل فلز ایران را نابود، و ضربهای سنگین به برنامه هستهای تهران وارد کرده، که جبران آن سالها طول خواهد کشید.
این مقام، که بهدلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، افزود رتکلیف در جلسهای محرمانه برای اعضای کنگره، اهمیت این حمله به مرکز تبدیل فلز را تشریح کرده است.
در این گزارش آمده او همچنین گفت ارزیابی جامعه اطلاعاتی این است که بخش عمده اورانیوم غنیشده انباشتهشده ایران بهاحتمال زیاد زیر آوار سایتهای اصفهان و فردو مدفون شده است.
شبکه سیانان روز ششم تیر با استفاده از تصاویر ماهوارهای بهدست آمده از شرکت فناوریهای مکسار، از فعالیتهای جدید در سایت هستهای فردو در ایران خبر داد. در این تصاویر، تجهیزات خاکبرداری و حفاری در اطراف ورودی تونلهای فردو دیده میشوند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با شبکه سیبیاس گفت: «ایران میتواند در چند ماه آینده تنها چند آبشار سانتریفیوژ را فعال کرده و اورانیوم غنیسازی کند، یا حتی کمتر از آن.»
در واکنش به این اظهارات، دیوید آلبرایت، رییس مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی در پستی در شبکه اجتماعی X نوشت: «آیا منظور گروسی این است که ایران تنها حدود ۳۰۰ سانتریفیوژ خارج از سایتهای نطنز و فردو در اختیار دارد؟ اگر اینطور باشد، اوضاع بهتر از چیزی است که تصور میکردم.»
آلبرایت گفت ایران اخیرا بیش از ۲۰ هزار سانتریفیوژ را از دست داده و دیگر توان تولید مجدد آنها را ندارد.

بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفت که جنگ ۱۲ روزه با جمهوری اسلامی فرصتهایی را برای اسرائیل فراهم کرده و از جمله زمینهساز آزادی گروگانهایی است که در جریان حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، به نوار غزه منتقل شدند.
نتانیاهو که روز یکشنبه هشت تیر از یک تاسیسات امنیتی سازمان اطلاعات داخلی اسرائیل (شینبت) بازدید میکرد، گفت: «میخواهم به شما اطلاع دهم که، چنانکه احتمالاً میدانید، پس از این پیروزی، فرصتهای بسیاری برای ما گشوده شده است؛ فرصتهای بسیار.»
اظهارات نتانیاهو، همزمان با تصمیم دادگاه منطقهای اورشلیم مبنی بر تعویق شهادت او در جریان پرونده فساد طولانیمدتش، گمانهزنیهایی را درباره پیشرفت احتمالی در پایان دادن به جنگ غزه و آزادی گروگانها برانگیخته است.
دادگاه روز یکشنبه با درخواست تعویق نتانیاهو موافقت کرد و دلایل امنیتی و دیپلماتیک طبقهبندیشده را علت این تصمیم اعلام کرد. دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، روز شنبه گفته بود این محاکمه میتواند توانایی نتانیاهو برای مذاکره را تحتالشعاع قرار دهد.
ایال زمیر، رییس ستاد ارتش اسرائیل، روز جمعه اعلام کرده بود که جنگ با جمهوری اسلامی که سوم تیر به پایان رسید، میتواند به پیشبرد اهداف اسرائیل در برابر گروه حماس، که از سوی حکومت ایران حمایت میشود، در نوار غزه کمک کند.
رادیو دولتی اسرائیل (کان) نیز گزارش داد که کابینه امنیتی اسرائیل عصر یکشنبه تشکیل جلسه داده و قرار است روز دوشنبه نیز دوباره نشست دیگری برگزار کند. رسانههای اسرائیلی همچنین گزارش دادند که ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل و از نزدیکان نتانیاهو، قرار است روز دوشنبه برای گفتوگو درباره ایران و غزه به کاخ سفید برود.
براساس بیانیهای که دفتر نخستوزیری اسرائیل منتشر کرد، نتانیاهو در سخنان روز یکشنبه هشت تیر، گفت: «پیش از هر چیز، برای نجات گروگانها. البته باید مسئله غزه را هم حل کنیم و حماس را شکست دهیم، اما برآورد من این است که هر دو هدف را محقق خواهیم کرد.»
ستاد خانوادههای گروگانها و مفقودشدگان، که نمایندگی خانوادههای حدود ۵۰ گروگان باقیمانده در غزه را بر عهده دارد، در واکنش به این سخنان اعلام کرد که این نخستینبار است که موضوع گروگانها بهعنوان اولویت اصلی از سوی نخستوزیر مطرح میشود.
در بیانیه این نهاد آمده است: «خانوادههای گروگانها از اینکه پس از ۲۰ ماه، بازگشت گروگانها سرانجام بهعنوان اولویت نخست نخستوزیر تعیین شده، استقبال میکنند.»
این بیانیه افزوده است: «این اظهارات بسیار مهم باید به توافقی جامع برای بازگرداندن تمامی ۵۰ گروگان و پایان دادن به جنگ در غزه منجر شود.»
رویترز در گزارش خود با استناد به گزارشهای موجود تخمین زده است که تنها ۲۰ تن از این گروگانها احتمالاً هنوز زندهاند.
ترامپ روز شنبه گفته بود که نتانیاهو «در حال حاضر» در حال مذاکره با حماس است، هرچند هیچیک از دو طرف جزئیاتی ارائه نکردند و مقامات اسرائیلی و حماس نیز تردیدهایی را نسبت به احتمال آتشبس در آینده نزدیک ابراز کردهاند.
ایالات متحده پیشنهاد کرده که آتشبسی ۶۰ روزه برقرار شود و در ازای آزادی نیمی از گروگانها، زندانیان فلسطینی و بقایای پیکر برخی از فلسطینیها آزاد شوند. قرار است حماس باقیمانده گروگانها را در صورت برقراری آتشبس دائمی آزاد کند.
ارتش اسرائیل یکشنبه به فلسطینیها دستور داد که از مناطق شمالی نوار غزه پیش از آغاز دور جدیدی از درگیریهای شدیدتر با حماس، تخلیه کنند.
یک مقام حماس به خبرگزاری رویترز گفت که این گروه به میانجیگران اطلاع داده آماده ازسرگیری مذاکرات آتشبس است، اما بر مطالبات پیشین خود تأکید کرده؛ از جمله اینکه هر توافقی باید به جنگ پایان دهد و به عقبنشینی کامل اسرائیل از نوار غزه منجر شود.
اسرائیل تاکید میکند که تنها در صورت خلع سلاح و انحلال حماس میتواند به جنگ پایان دهد، اما حماس از تسلیم سلاحهای خود خودداری میکند.
طبق آمار رسمی اسرائیل، در حمله حماس به اسرائیل، ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۱ نفر به اسارت به نوار غزه منتقل شدند.
در پاسخ به این حمله، عملیات نظامی اسرائیل تاکنون ــ بر اساس آمار وزارت بهداشت غزه ــ به کشته شدن بیش از ۵۶ هزار فلسطینی منجر شده، تقریباً تمامی ۲.۳ میلیون ساکن غزه را آواره کرده و این منطقه را در بحران انسانی عمیقی فرو برده است.

روزنامه واشینگتنپست گزارش داد تماسهای شنودشده از مقامهای جمهوری اسلامی نشان میدهد که آنها حملات نظامی آمریکا به تاسیسات هستهای در ایران را «کماثرتر از حد انتظار» توصیف کردهاند.
واشینگتنپست، یکشنبه هشتم تیر، به نقل از چهار منبع آگاه نوشت ایالات متحده به تماسهای شنودشدهای دست یافته که در آنها مقامهای ارشد جمهوری اسلامی درباره حملات نظامی اخیر آمریکا به برنامه هستهای ایران صحبت کردهاند و گفتهاند که این حملات کمتر از آنچه انتظار داشتند ویرانگر بوده است.
این منابع آگاه خواستند بهدلیل حساسیت موضوع هویتشان مخفی بماند.
به گزارش واشینگتنپست، مقامهای حکومت ایران در تماسهای خود به گمانهزنی درباره این موضوع پرداختند که چرا حملات آمریکا از نظر گستره و میزان تخریب محدودتر از حد انتظار بوده است.
این روزنامه افزود مکالمات شنودشده اخیر بخشی از ارزیابیهای اولیهای است که تصویری پیچیدهتر از روایت رسمی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، درباره حمله به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی ارائه میدهد.
رییسجمهوری آمریکا پیشتر گفته بود این عملیات، برنامه هستهای حکومت ایران را «بهطور کامل و مطلق نابود کرده است».
دولت آمریکا در واکنش به گزارش واشینگتنپست، شنود مکالمات مقامهای جمهوری اسلامی را رد نکرد، اما گفت آنها از توانایی کافی برای ارزیابی خسارات وارد شده به تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان برخوردار نیستند.
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، در همین رابطه گفت: «شرمآور است که واشینگتنپست با انتشار گزینشی اطلاعات افشاشده، به افراد برای ارتکاب جرم کمک میکند.»
او تاکید کرد: «اینکه مقامهای بینام ایرانی از آنچه در زیر دهها متر آوار رخ داده اطلاع داشته باشند، مضحک است. برنامه تسلیحات هستهای آنها به پایان رسیده است.»
تحلیلگران بهطور کلی اتفاقنظر دارند که حملات آمریکا با استفاده از قدرت آتش بسیار بالا، از جمله بمبهای سنگرشکن و موشکهای کروز تاماهاوک، خسارات سنگینی به تاسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان وارد کرده است.
با این حال، درباره میزان دقیق تخریب و مدت زمان لازم برای بازسازی این تاسیسات اختلاف نظر وجود دارد. برخی گزارشها حاکی از آن است که جمهوری اسلامی پیش از حمله، ذخایر اورانیوم با غنای بالا را منتقل و ورودی دو سایت هستهای را مهر و موم کرده بود.
همچنین گفته میشود که انفجارها مسیر ورودی برخی تاسیسات هستهای حکومت را مسدود کردهاند، اما ساختارهای زیرزمینی همچنان پابرجا ماندهاند.
یک مقام دولت ترامپ در پاسخ به پرسشی درباره تماسهای شنودشده مقامهای جمهوری اسلامی به واشینگتنپست گفت: «ایرانیها اشتباه میکنند، چون ما تاسیسات تبدیل فلز [اورانیوم] آنها را نابود کردهایم. میدانیم تسلیحاتمان دقیقا به همان نقاطی اصابت کردهاند که هدفگذاری شده بود و همان اثری را گذاشتهاند که مدنظر ما بود.»
یک مقام ارشد اطلاعاتی ایالات متحده نیز به واشینگتنپست گفت: «یک تماس تلفنی میان چند مقام ناشناس ایرانی بهتنهایی در حکم ارزیابی اطلاعاتی نیست. ارزیابی واقعی مبتنی بر مجموعهای از شواهد از منابع و روشهای متعدد است.»
گزارش واشینگتنپست در حالی منتشر شده است که ترامپ در روزهای اخیر از گزارشهایی که روایت او از حمله به تاسیسات اتمی جمهوری را زیر سوال بردهاند، ابراز نارضایتی کرده است.

علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، اعلام کرد اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه قصد داشت بعد از هدف قرار دادن سران قوا، به سراغ علی خامنهای برود.
لاریجانی یکشنبه هشتم تیر در یک مصاحبه ویدیویی گفت اسرائیل به محل جلسه شورای عالی امنیت ملی «حمله کرد تا سران قوا و کشور و افراد مهم را از بین ببرد و سراغ رهبری بیاید، اما موفق نشد».
ایراناینترنشنال پیشتر به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد ساعاتی پس از آغاز حملات اسرائیل، خامنهای به همراه خانوادهاش به پناهگاهی زیرزمینی در لویزان در شمال شرق تهران منتقل شده است.
خامنهای پس از برقراری آتشبس نیز تاکنون در انظار عمومی ظاهر نشده و تنها در یک پیام ویدیویی از «پیروزی» در جنگ با اسرائیل سخن گفته است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ششم تیر گفت در جریان جنگ اخیر جمهوری اسلامی و اسرائیل، او خامنهای را از مرگی «بسیار زشت و خفتبار» نجات داده است.
ترامپ اضافه کرد: «من دقیقا میدانستم او در کجا پنهان شده بود و اجازه ندادم که اسرائیل یا نیروهای مسلح ایالات متحده که بیهیچ شکی بزرگترین و قدرتمندترین ارتش جهان هستند، جان او را بگیرند.»
لاریجانی تماس و تهدید از سوی اسرائیل را تایید کرد
لاریجانی در ادامه مصاحبه خود گفت در روز نخست جنگ، «یک نفر با من تماس گرفت و گفت ۱۲ ساعت وقت داری تا از ایران خارج یا از تهران فاصله بگیری، وگرنه به سرنوشت دوستانت مثل باقری و رشید دچار و به آنها ملحق خواهی شد».
دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ادامه داد: «من از کد تماسگیرنده متوجه شدم از کجاست و پاسخ در خور نتانیاهو به او دادم.»
روزنامه واشینگتنپست دوم تیر با انتشار یک فایل صوتی، از کارزار مخفیانه و گسترده اسرائیل با هدف ارعاب فرماندهان نظامی و ایجاد شکاف و سردرگمی در میان مقامهای عالیرتبه جمهوری اسلامی همزمان با آغاز جنگ خبر داد.
بر اساس این گزارش، در بخشی از این کارزار ماموران سرویسهای امنیتی اسرائیل با تلفن شماری از مقامهای ارشد حکومت ایران تماس میگیرند و به زبان فارسی به آنها هشدار میدهند تنها در صورتی زنده خواهند ماند که از جمهوری اسلامی و خامنهای اعلام برائت کنند.
یک کارشناس صدا و سیما ششم تیر تماس موساد با فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی برای اعلام برائت از حکومت ایران را تایید کرد.
لاریجانی از اصابت «شش موشک» به پایگاه آمریکا در قطر گفت
لاریجانی در بخش دیگری از اظهاراتش به حمله موشکی جمهوری اسلامی به پایگاه العدید آمریکا در قطر اشاره کرد و گفت: «التماس میکردند که آمریکا را سنگین نزنید تا آبروی ترامپ نرود. ایران محکم زد.»
او افزود: «از ۱۴ موشک، شش موشک به پایگاه آمریکا خورد، محکم هم خورد و هرکدام ۴۰۰ کیلوگرم سر جنگی داشت. ما خودمان میدانیم چه شده، اما بگذارید ترامپ با اوهامش صفا کند.»
ترامپ ششم تیر در نشست ناتو در هلند اعلام کرد تهران پیش از حمله به پایگاه العدید، واشینگتن را مطلع کرده بود.
به گفته مقامهای قطری، در جریان دفع حمله جمهوری اسلامی، هفت موشک بر فراز آبهای خلیج فارس و ۱۱ موشک دیگر در آسمان دوحه رهگیری و منهدم شدند. تنها یک موشک در منطقهای غیرمسکونی نزدیک پایگاه العدید فرود آمد و خسارت جزیی به بار آورد.
لاریجانی همچنین درباره میزان خسارت وارد شده به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی بهدنبال حمله آمریکا گفت: «در مورد فردو چیزی نمیگویم، بگذارید برای خودشان خوشحال باشند.»
در سوی مقابل، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، چهارم تیر اعلام کرد ایالات متحده در جریان حملات اخیر به تاسیسات هستهای در ایران موفق شد ظرفیت غنیسازی و تولید سلاح هستهای جمهوری اسلامی را «بهطور کامل نابود کند».
دفتر ریاستجمهوری فرانسه اعلام کرد امانوئل مکرون یکشنبه ۸ تیر (۲۹ ژوئن) با مسعود پزشکیان گفتوگوی تلفنی داشته است.
به گزارش رویترز، مکرون در این گفتوگو خواستار ازسرگیری فوری همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و حفظ چارچوب معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای شده است.
او تاکید کرده که ایران باید هرچه زودتر به میز مذاکره بازگردد تا مسائل مرتبط با برنامه موشکی و هستهایاش مورد بررسی قرار گیرد.
رییسجمهوری فرانسه با اشاره به لزوم احترام به آتشبس در منطقه گفت این گامی مهمی برای بازگرداندن صلح به خاورمیانه است.
مکرون در این تماس خواستار آزادی دو شهروند فرانسوی، «سسیل کولر» و «ژاک پاریس» از زندانهای ایران شد.





