مطالب بیشتر
امید معماریان، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، درباره آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائیل گفت: «حمله به تأسیسات هستهای ایران برای دونالد ترامپ یک پیروزی بود، چراکه او به اهدافش دست یافت و در مقابل جمهوری اسلامی پاسخ مشخصی به آن نداد و خسارتی را متوجه ترامپ یا آمریکا نکرد.»
او افزود: «دونالد ترامپ ائتلاف بزرگی را در آمریکا رهبری میکند که از جمهوریخواهان سنتی تا نیروهای جنبش ماگا را در بر میگیرد. بنابراین یکی از مسائل مهم برای او این بود که جنگ بیشتر ادامه پیدا نکند تا ایالات متحده بیش از این درگیر آن نشود، این حمله آخر باشد و بهنوعی جمهوری اسلامی را به پای میز مذاکره بکشاند.»
معماریان افزود تحولات بهسرعت پیش میروند و هنوز تضمینی وجود ندارد که این آتشبس اجرایی شود یا دو طرف به آن احترام بگذارند.
این روزنامهنگار تاکید کرد: «پایان این ماجرا نیز مشخص نیست، چراکه آسمان ایران همچنان در اختیار اسرائیل است و مشکلات میان جمهوری اسلامی و اسرائیل همچنان پابرجاست.»
محمدرضا صدیقی صابر، از دستاندرکاران برنامه هستهای جمهوری اسلامی، ساعاتی پیش از اعلام آتشبس در حمله اسرائیل کشته شد.
رسانههای ایران خبر دادند محمدرضا صدیقی صابر، از دستاندرکاران برنامه هستهای جمهوری اسلامی، سحرگاه سهشنبه سوم تیر با حمله اسرائیل به منزل پدریاش در آستانه اشرفیه کشته شد.
بر اساس این گزارشها، اسرائیل چند روز پیش نیز منزل خود او را در تهران هدف قرار داده بود که در جریان این حمله، فرزند ١٧ سالهاش کشته شد.
وزارت خزانهداری آمریکا اواخر اردیبهشت امسال صدیقی ۵۱ ساله را به دلیل نقشآفرینی در برنامههای اشاعه تسلیحات کشتار جمعی و نقض تحریمهای جمهوری اسلامی تحریم کرده بود.
صدیقی رییس گروه «شهید کریمی» وابسته به سازمان سپند جمهوری اسلامی بود که روی پروژههای مرتبط با مواد منفجره کار میکرد.
نازنین زاغری-رتکلیف، شهروند دو تابعیتی بریتانیایی-ایرانی که پنج سال را در زندان اوین گذرانده است، حمله دوشنبه اسرائیل به این زندان را محکوم کرد.
او در مطلبی در روزنامه گاردین، دولت کارگر را نیز به دلیل غیرقانونی ندانستن حملات به ایران مورد انتقاد قرار داد و نوشت که این امر سابقه خطرناکی ایجاد کرده است.
زاغری افزود: «با مداخله ایالات متحده و لفاظیها درباره تغییر رژیم، این حمله به یک جنگ واقعی علیه ایران تبدیل شده است. این روند حتی برای کسانی از ما که از دست رژیم ایران رنج کشیدهایم، نگرانکننده بوده است.»
زندان اوین، قرارگاه ثارالله، ستاد بسیج، سپاه سیدالشهدا، سپاه البرز، حفاظت اطلاعات فرماندهی انتظامی و ستاد اطلاعات فرماندهی انتظامی از جمله مراکزی بودند که در یازدهمین روز جنگ در دوم تیر، هدف حملات ارتش اسرائیل قرار گرفتند.
بنا بر اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، دفتر حفاظت، سالن ملاقات و ساختمان بهداری زندان اوین از جمله بخشهایی بودند که در حمله اخیر بیشترین آسیب را دیدند.
زاغری گفت که انتقاد نکردن وزرای بریتانیا از پیوستن ایالات متحده به حملات به ایران خطرناک است.
او نوشت: «عواقب آن در سراسر تهران از سوی خانوادههایی که بین بمب و شرایط سخت گیر افتادهاند، احساس میشود. آنها احساس تنهایی زیادی کردهاند.»
زاغری تاکید کرد که تجربهاش در زندان «به او آموخته است که آزادی نه از بمب و وحشیگری حاصل میشود و نه از نمایش برای دوربینها، بلکه از طریق ارتباط انسانی و همدلی به دست میآید».
زاغری که چندین سال در ایران زندانی بود، اواخر اسفند سال ۱۴۰۰ آزاد شد. همزمان با آزادی او اعلام شد بدهی مربوط به تانکهای چیفتن از سوی لندن به تهران پرداخت شده است.
او ۱۵ فروردین ۱۳۹۵ در فرودگاه بینالمللی خمینی تهران زمانی که قصد داشت همراه کودک ۲۲ ماههاش به بریتانیا بازگردد، از سوی ماموران سپاه پاسداران بازداشت و سپس به «جاسوسی» متهم شد.
وحشت زندانیان از حمله به اوین
زاغری که اکنون به همراه همسر و دخترش در لندن زندگی میکند، گفت که حملات اسرائیل به ایران را چنان غمانگیز یافته که تا زمان حمله به اوین، از شنیدن اخبار و درخواست مصاحبه خودداری کرده بود.
او گفت دیگر زندانیان سیاسی سابق که با آنها در تماس بوده، به اندازه او از این حملات وحشتزده و ترسیدهاند.
به نوشته این زندانی سابق، جان زندانیان «ممکن است برای دولتهایی که در حال جنگ هستند مهم نباشد اما برای عزیزانشان، چه ایرانیهای عادی، چه خانوادههای زندانیان سیاسی یا خانوادههای گروگانهای خارجی که در دوردستها نگهداری میشوند، مهم است».
در پی شدت گرفتن درگیریها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، خانوادههای زندانیان سیاسی بارها خواستار آزادی آنان شدهاند.
زاغری ابراز نگرانی کرد که ممکن است ظلم و ستمی که به دست مقامات ایرانی انجام میشود، احتمالا بدتر شود.
او نوشت: «ایران سرکوب شدیدتری را علیه غیرنظامیان آغاز کرده است، از جمله قطع اینترنت و دستگیریهای بیشتر. روزها از درماندگی و خشم بیحس شدهاند.»
نشریه اسرائیل هیوم خبر داد که اسرائیل اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی دوباره قدرت بگیرد و مسیر هوایی به تهران را حفظ خواهد کرد تا در صورت لزوم به هرگونه توانافزایی حمله کند.
به گزارش این نشریه، در جلسه دیشب کابینه اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، در مورد آتشبس و توافق با ایالات متحده به وزیران خود اطلاعرسانی کرد.
او از وزرا خواست در مورد آتشبس اظهار نظر نکنند.
حسن هاشمیان، تحلیلگر جهان عرب، به ایراناینترنشنال گفت در نحوه اعلام آتشبس، پراکندگی و تناقضهایی وجود دارد که نشانه اختلاف جدی میان بخش سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی است. چهرههایی مانند عباس عراقچی ظاهرا با آتشبس موافقاند، اما نظامیان هنوز همراهی کامل نشان ندادهاند.
او افزود در این میان، نقش قطر بهعنوان واسطه بین ایران و اسرائیل، در ابتدا عجیب بهنظر میرسید، خصوصا با توجه به لحن تند اخیر مقامات قطری. اما روشن است که این آتشبس حاصل فشارهای شدید آمریکا و حملات دقیق اسرائیل است، نه دیپلماسی قطر. شرایط آتشبس تحمیلی است: جمهوری اسلامی باید تعهد بدهد که حمله موشکی و استفاده از نیروهای نیابتی را متوقف کند، بیآنکه امتیاز ملموسی نظیر رفع تحریمها دریافت کرده باشد.
به گفته هاشمیان، از نظر نمادین، این توافق بهمعنای نوعی بهرسمیت شناختن عملی اسرائیل نیز هست—امری که با شعارهای ایدئولوژیک جمهوری اسلامی در تضاد کامل قرار دارد. چارچوب زمانی آتشبس که در آن جمهوری اسلامی باید ابتدا عقبنشینی کند و اسرائیل ۱۲ ساعت بعد متعهد میشود، ساختاری شبیه به تسلیم دارد—مشابه آنچه در آتشبس جنگ خلیج فارس به صدام حسین تحمیل شد. جمهوری اسلامی در مواجهه با فروپاشی توان راهبردی خود، ناچار شده وارد این توافق شود. کشورهای عربی نیز که از تضعیف ایران نفع مستقیم میبرند، بهویژه از نابودی زیرساختهای هستهای و تضعیف نیروهای نیابتی ایران، خرسندند.
هاشمیان افزود نگرانیهای بلندمدت پابرجاست. پیروزی قاطع اسرائیل اگرچه برای عربها فرصتی امنیتی ایجاد میکند، اما با تثبیت موقعیت نظامی اسرائیل، پرسشهای قدیمی درباره فلسطین و مسیر آینده خاورمیانه را زنده میکند. از طرفی، جمهوری اسلامی احتمالا این شکست را با جنگ روایتها پنهان خواهد کرد؛ از «پیروزی اخلاقی» در دفاع از فلسطین خواهد گفت، یا از «ایستادگی در برابر امپریالیسم». بنابراین، بعید است این عقبنشینی نظامی بهمعنای تغییر بنیادی در ایدئولوژی یا سیاست خارجی ایران باشد.
