مطالب بیشتر
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشت حملات هوایی آمریکا به تاسیسات هستهای در ایران، ارتشی را که قرار بود پس از دو دهه جنگهای بیپایان از منطقه خارج شود، دوباره در وضعیت جنگی قرار داد و دورهای از آمادهباش و تنش را در خاورمیانه آغاز کرد.
به نوشته نیویورک تایمز، پنتاگون همزمان با پیشبینی واکنش تقریبا قطعی جمهوری اسلامی، تدابیر امنیتی را در سراسر منطقه، از جمله در پایگاهها و ناوهای جنگی خود که بیش از ۴۰ هزار نیروی آمریکایی در آن مستقرند، تشدید کرده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام کرد که سه سایت هستهای کلیدی ایران از جمله تاسیسات فردو هدف قرار گرفته است. بر اساس این گزارش، در این حمله شش بمبافکن B-2 دوازده بمب سنگرشکن بر فردو انداختند و زیردریاییهای آمریکا ۳۰ موشک کروز به سوی نطنز و اصفهان شلیک کردند.
نیویورک تایمز به نقل از مقامهای آمریکایی نوشت ارزیابیهای اولیه حاکی است تاسیسات فردو «از مدار خارج شده» و حملات، چه موفق بوده باشند یا نه، احتمالا واکنش شدید ایران را به دنبال خواهند داشت.
این روزنامه افزود ایران از پیش موشکهای خود را برای حمله به پایگاههای آمریکا در بحرین، قطر و امارات آماده کرده بود و بستن تنگه هرمز و به دام انداختن ناوهای آمریکایی در خلیج فارس یکی از گزینههای احتمالی جمهوری اسلامی است.
به گزارش نیویورک تایمز، همزمان آمریکا تدابیر دفاعی خود را تقویت کرده و جنگندههای F-22، F-16 و F-35 را به منطقه منتقل کرده است. همچنین ناوهای هواپیمابر کارل وینسون و نیمیتز در آبهای اطراف مستقر شدهاند.
این تحولات پس از بیش از یک هفته حملات اسرائیل به اهداف هستهای و نظامی در ایران و در حالی رخ میدهد که تهران علاوه بر شلیک موشک، پیشنهاد ازسرگیری مذاکرات هستهای را نیز مطرح کرده است.
سایت نورنیوز که به شورای امنیت ملی و علی شمخانی نزدیک است نوشت: «ترامپ با حمله به تاسیسات هسته ای ایران اعتراف کرد: نیروی نیابتیاش شکست خورده. قمار دیوانه وار برای کسب دستاوردسیاسی، نتیجهای نداشت جز اعلام رسمی شکست اسرائیل، شتاب بیشتر برنامه هستهای ایران و هزینه سنگین برای آمریکا. دونالد قمارباز؛ باختت سنگین است.»
بنیامین نتانیاهو، رییسجمهوری اسرائیل ضمن قدردانی از آمریکا برای حمله به تاسیسات هستهای ایران گفت: «در صفحات تاریخ، این لحظهای است که حقوق بشر، آزادی و امنیت به پیروزی رسیدند.»
نتانیاهو این لحظه را سرنوشتساز دانست و گفت این لحظه جایی میان محور ترور و شرارت و محور امید بود.
رییسجمهوری اسرائیل با تاکید بر اینکه حمله به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی گامی شجاعانه در خدمت امنیت و ایمنی جهان آزاد است، گفت: امیدوارم این اقدام به آیندهای بهتر برای خاورمیانه منجر شود و به پیشبرد آزادی فوری گروگانها در غزه کمک کند.
اسحاق هرتزوگ، رییسجمهور اسرائیل پس از حملات آمریکا به تاسیسات هستهای در ایران در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در صفحات تاریخ بشر، این لحظهای است که اصول آزادی، مسئولیت و امنیت به پیروزی رسیدهاند. لحظهای سرنوشتساز میان محور ترور و شرارت و محور امید.
سپاسگزارم
پرزیدنت ترامپ
سپاسگزارم ایالات متحده آمریکا.»
او در ادامه اضافه کرد: «این گام شجاعانه به امنیت و ایمنی سراسر جهان آزاد خدمت میکند. امیدوارم این اقدام به آیندهای بهتر برای خاورمیانه منجر شود و به آزادی فوری گروگانهای ما که در غزه در اسارت هستند کمک کند.»
مهرزاد بروجردی، رییس دانشکده علوم انسانی میزوری به ایران اینترنشنال گفت باید اندکی صبر کرد تا مشخص شود میزان خسارت واردشده به تاسیسات هستهای فردو، بهویژه از سوی حملهی آمریکا، دقیقاً چقدر بوده است. اگر ادعای ترامپ مبنی بر نابودی کامل این سایت صحت داشته باشد، جمهوری اسلامی با یکی از شدیدترین بحرانهای مشروعیت در تاریخ خود روبهرو خواهد شد. زیستمحیطی و امنیتی گستردهای خواهد داشت.
به گفته این تحلیلگر، جمهوری اسلامی با چند گزینه روبهروست: عقبنشینی و پذیرش پایان ماجرا برای حفظ نظام، یا اصرار بر تداوم مقاومت. اما پرسش اصلی باقیست: آیا پایان بحران هستهای به معنای پایان کل ساختار جمهوری اسلامی خواهد بود؟
بروجردی گفت طبق گزارشها آمریکاییها از طریق کانالهای دیپلماتیک پیام دادهاند که بهدنبال تغییر رژیم نبودهاند—ادعایی که، دستکم فعلاً، باورپذیر به نظر میرسد. از سوی دیگر، ممکن است جمهوری اسلامی با روایتهایی مانند «خالیبودن سایت»، «انتقال مواد حساس» یا «محدود بودن خسارت» سعی در تقلیل ابعاد حمله داشته باشد. گزینه دیگر نیز، پاسخ نظامی محدود بهقصد حفظ وجهه است—پاسخی که احتمالاً اثری راهبردی نخواهد داشت و ممکن است بیشتر مصرف داخلی داشته باشد.
او گفت اکنون جمهوری اسلامی بر سر یک دو راهی تاریخی ایستاده است: تسلیم و مذاکره، یا پافشاری و پذیرش خطر فروپاشی. اما آنچه این لحظه را خطرناکتر میکند، فقدان چهرههای باتجربه و میانهرو در ساختار سیاسی فعلی است که بتوانند گذار از بحران را مدیریت کنند. در گذشته، ایران افرادی مانند ذکاءالملک فروغی را داشت که در بزنگاههای تاریخی نقشآفرین بودند. امروز اما نظام با خلأ عمیقی از اینگونه شخصیتها مواجه است و این، شاید بزرگترین خطر برای آیندهاش باشد.
