مهرزاد بروجردی، رییس دانشکده علوم انسانی میزوری به ایران اینترنشنال گفت باید اندکی صبر کرد تا مشخص شود میزان خسارت واردشده به تاسیسات هستهای فردو، بهویژه از سوی حملهی آمریکا، دقیقاً چقدر بوده است. اگر ادعای ترامپ مبنی بر نابودی کامل این سایت صحت داشته باشد، جمهوری اسلامی با یکی از شدیدترین بحرانهای مشروعیت در تاریخ خود روبهرو خواهد شد. زیستمحیطی و امنیتی گستردهای خواهد داشت.
به گفته این تحلیلگر، جمهوری اسلامی با چند گزینه روبهروست: عقبنشینی و پذیرش پایان ماجرا برای حفظ نظام، یا اصرار بر تداوم مقاومت. اما پرسش اصلی باقیست: آیا پایان بحران هستهای به معنای پایان کل ساختار جمهوری اسلامی خواهد بود؟
بروجردی گفت طبق گزارشها آمریکاییها از طریق کانالهای دیپلماتیک پیام دادهاند که بهدنبال تغییر رژیم نبودهاند—ادعایی که، دستکم فعلاً، باورپذیر به نظر میرسد. از سوی دیگر، ممکن است جمهوری اسلامی با روایتهایی مانند «خالیبودن سایت»، «انتقال مواد حساس» یا «محدود بودن خسارت» سعی در تقلیل ابعاد حمله داشته باشد. گزینه دیگر نیز، پاسخ نظامی محدود بهقصد حفظ وجهه است—پاسخی که احتمالاً اثری راهبردی نخواهد داشت و ممکن است بیشتر مصرف داخلی داشته باشد.
او گفت اکنون جمهوری اسلامی بر سر یک دو راهی تاریخی ایستاده است: تسلیم و مذاکره، یا پافشاری و پذیرش خطر فروپاشی. اما آنچه این لحظه را خطرناکتر میکند، فقدان چهرههای باتجربه و میانهرو در ساختار سیاسی فعلی است که بتوانند گذار از بحران را مدیریت کنند. در گذشته، ایران افرادی مانند ذکاءالملک فروغی را داشت که در بزنگاههای تاریخی نقشآفرین بودند. امروز اما نظام با خلأ عمیقی از اینگونه شخصیتها مواجه است و این، شاید بزرگترین خطر برای آیندهاش باشد.
