سه کشور اروپایی که پیشتر برجام را امضا کرده بودند، با انتشار بیانیهای در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره این توافق نوشتند که «ایران باید تعهد خود به راهحل دیپلماتیک را با اقدامات مشخص برای پاسخ به نگرانیهای جامعه بینالملل نشان دهد.»
در این بیانیه آمده است: «ایران باید فورا روند تشدید فعالیتهای هستهای خود را متوقف کرده و آن را معکوس کند و باید به پایبندی کامل به تعهدات برجامی خود بازگردد.»
این بیانیه میافزاید: «ایران باید شفافیت کامل در برنامه هستهای خود را بازگرداند و تدابیر راستیآزمایی که در برجام و دیگر تعهدات شفافسازی، بهویژه تعهدات حقوقی خود تحت موافقتنامه جامع پادمان پذیرفته را اجرا کند. همچنین باید تصمیم سپتامبر ۲۰۲۳ خود برای لغو اعتبار برخی از بازرسان باتجربه آژانس را لغو کند تا آژانس بتواند ماموریت خود را بهطور کامل اجرا کند؛و در نهایت، ایران باید پروتکل الحاقی را بهسرعت دوباره اجرا و تصویب کند.»
این کشورها تاکید کردند که «خواهان یک راهحل دیپلماتیک هستند و از تلاشهای جاری در این راستا استقبال» میکنند.

در این بیانیه آمده است: «در چارچوب تعامل ما، پیام روشنی وجود دارد: نباید به ایران اجازه داده شود که به سلاح هستهای دست یابد یا آن را تولید کند. کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان برای دستیابی به این هدف، از هیچ تلاشی دریغ نخواهند کرد.»
این سه کشور هشدار دادند که «در صورت عدم دستیابی به توافقی رضایتبخش، استفاده از مکانیسم ماشه را برای مقابله با تهدیدهای برنامه هستهای ایران علیه صلح و امنیت بینالمللی مد نظر قرار خواهند داد.»

پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، در نشست استماع کمیته تخصیص بودجه سنا، در پاسخ به پرسشی در مورد تلاش جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هستهای، گفت شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد ایرانیها در مسیری حرکت کردهاند که به ساخت چیزی شبیه به یک سلاح هستهای منتهی میشود.
لیندزی گراهام، سناتور جمهوریخواه، در این نشست که چهارشنبه ۲۱ خرداد برگزار شد، با اشاره به اینکه وقتی هیتلر درباره لزوم نابودی یهودیان کتاب نوشت، جهان تهدید او را جدی نگرفته بود، به تهدید هستهای جمهوری اسلامی علیه اسرائیل اشاره کرد و گفت اگر تهران سلاح هستهای داشته باشد، از آن استفاده خواهد کرد.
هگست نیز در پاسخ به او گفت که فکر میکند مقامهای جمهوری اسلامی در شعارهایی که درباره نابودی تمام یهودیان سر میدهند، جدی هستند.
دن کین، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا هم در پاسخ به پرسش سناتور گراهام درباره احتمال استفاده جمهوری اسلامی از سلاح هستهای علیه اسرائیل، گفت فکر میکند تهران از آن برای اعمال فشار بر اسرائیل استفاده کند اما مطمئن نیست که واقعا از سلاح اتمی استفاده خواهد کرد یا نه.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ساعاتی پیش از این در مصاحبهای با پادکست روزنامه نیویورکپست، گفت که هرچه میگذرد، اطمینانش به موفقیت مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی کمتر میشود و در صورت شکست مذاکرات، از گزینه نظامی استفاده خواهد کرد.
۲۰ خرداد نیز وبسایت پولیتیکو گزارش داد گروهی بانفوذ از تندروهای جمهوریخواه در آمریکا، کارزار لابیگری پشتپردهای را آغاز کردهاند تا ترامپ را از ادامه تلاش برای دستیابی به توافق هستهای با جمهوری اسلامی منصرف کنند و او در عوض، مجوز حمله اسرائیل به تهران را صادر کند.
پولیتیکو نوشت حامیان ترامپ در تلاش هستند تا با این فشارها مقابله کرده و از مسیر دیپلماتیک استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در مذاکرات، حمایت کنند.
از سوی دیگر مایکل کوریلا، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام)، ۲۰ خرداد با اشاره به اظهارات رییسجمهوری این کشور مبنی بر استفاده از گزینه نظامی علیه جمهوری اسلامی در صورت شکست مذاکرات هستهای گفت که «طیف گستردهای از گزینهها» را به ترامپ و وزیر دفاع آمریکا، ارائه کرده است.
کوریلا در پاسخ به سوال مایک راجرز، نماینده جمهوریخواه ایالت آلاباما و رییس کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا در جلسه استماع این کمیته تایید کرد در صورت صدور دستور از سوی ترامپ، سنتکام آماده است با «نیرویی قاطع» علیه جمهوری اسلامی اقدام نظامی انجام دهد.
هگست، ۱۶ خرداد با تاکید بر موضع ایالات متحده درباره ضرورت توقف غنیسازی اورانیوم در ایران گفت: «امیدواریم ایران غنیسازی اورانیوم را متوقف کند و قابلیتهای هستهای خود را برچیند اما برای هر چیزی آمادهایم.»
او ۱۱ اردیبهشت نیز با اشاره به حمایت جمهوری اسلامی از حوثیهای یمن، در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «حمایت مرگبارتان از حوثیها را میبینیم. دقیقا میدانیم چه میکنید. شما بهخوبی میدانید ارتش آمریکا چه تواناییهایی دارد. به شما هشدار داده شده است. تاوان آن را در زمان و مکانی که ما تعیین میکنیم خواهید داد.»
از سوی دیگر، عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع دولت پزشکیان، ۲۱ خرداد در گفتوگو با خبرنگاران گفت: «امیدواریم مذاکرات به نتیجه برسد و کار به درگیری نرسد چون در این صورت قطعا تلفات طرف مقابل بیشتر خواهد بود و آمریکا مجبور به ترک منطقه خواهد شد. ما بدون ملاحظه تمام پایگاههای آمریکا در منطقه را هدف قرار خواهیم داد.»
در صورتی که مذاکرات هستهای شکست بخورد، احتمال اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل، یا هر دو علیه جمهوری اسلامی افزایش مییابد.
یک مقام ارشد نظامی ایالات متحده روز چهارشنبه اعلام کرد که نیروهای نظامی اعزامشده به لس آنجلس مجاز هستند افراد را به طور موقت بازداشت کنند تا زمانی که ماموران اجرای قانون برای دستگیری رسمی آنها حاضر شوند.
اسکات شرمن، که رهبری استقرار ۴۷۰۰ نیروی نظامی را بر عهده دارد، گفت که نیروهای مستقر در محل اجازه دستگیری رسمی افراد را ندارند.
شرمن افزود که ۷۰۰ تفنگدار دریایی در حال دریافت آموزشهایی درباره نحوه برخورد با ناآرامیهای مدنی هستند و در طول استقرار، گلوله جنگی در سلاحهای آنها قرار نخواهد داشت.
او همچنین گفت که این نیروها چهارشنبه در خیابانهای لس آنجلس مستقر نخواهند شد، اما «بهزودی» در آنجا حضور خواهند یافت.

شش زن بهائی ساکن همدان از سوی دادگاه انقلاب این شهر مجموعا به ۳۸ سال و ۱۱ ماه حبس محکوم شدند. یکی از این زنان به هفت سال و هشت ماه حبس و پنج زن دیگر هر یک به شش سال و سه ماه حبس محکوم شدند.
سایت حقوق بشری هرانا، چهارشنبه ۲۱ خرداد با اعلام این خبر نوشت این احکام اخیرا از سوی شعبه دوم دادگاه انقلاب همدان برای زریندخت احدزاده، فریده ایوبی، نورا ایوبی، ژاله رضایی، عاطفه زاهدی و ندا محبی، صادر و به این شهروندان ابلاغ شده است.
اتهامات مطرح شده علیه این افراد «عضویت در جامعه بهائی و آموزش و تبلیغ مخل شرع»، عنوان شده است.
بر اساس احکام صادر شده، محبی بابت اتهام «آموزش و تبلیغ مخل شرع» به پنج سال حبس و بابت اتهام «عضویت در جامعه بهائی» به دو سال و هشت ماه زندان محکوم شده است.
احدزاده، فریده و نورا ایوبی، رضایی و زاهدی نیز هر یک بابت اتهام «عضویت در جامعه بهائی» به دو سال و هشت ماه حبس و بابت اتهام «آموزش و تبلیغ مخل شرع» به سه سال و هفت ماه حبس، محکوم شدند.
از میان احکام صادر شده، سه سال از محکومیت حبس محبی و دو سال از محکومیت حبس احدزاده، رضایی و نورا ایوبی، به مدت پنج سال به حالت تعلیق درآمده است.
این شهروندان بهائی ۱۶ آبان ۱۴۰۲ بهدست نیروهای امنیتی بازداشت و آذرماه همان سال با تودیع قرار تامین کیفری به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی از بازداشتگاه اداره اطلاعات همدان آزاد شدند.
ایراناینترنشنال، آبان ۱۴۰۲ گزارش داد که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی نزدیک به ۳۰ خانه متعلق به بهائیان را در همدان تفتیش کرده و ۱۰ شهروند بهائی از جمله این شش زن را در این شهر بازداشت کردهاند.
بهائیان بزرگترین اقلیت دینی غیرمسلمان ایران هستند که از زمان انقلاب سال ۱۳۵۷، بهطور سیستماتیک هدف آزار و اذیت قرار گرفتهاند.
فشارهای جمهوری اسلامی بر بهائیان در ایران و سرکوب آنها طی یک سال گذشته شدت گرفته اما در هفتههای اخیر موج تازهای از بازداشت، احضار، بازرسی خانهها و صدور حکم برای این شهروندان در شهرهای مختلف کشور به راه افتاده است.
هرانا با اشاره به اینکه جامعه بهائیان در ایران در دهه گذشته بیش از هر اقلیت مذهبی دیگری هدف برخوردهای امنیتی و قضایی قرار گرفته است، با استناد به گزارشهای سالانه مرکز آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران نوشت طی سه سال اخیر، به طور میانگین ۷۲ درصد از گزارشهای مربوط به اقلیتهای مذهبی، به نقض حقوق شهروندی بهائیان اختصاص داشته است.
منابع غیررسمی میگویند بیش از ۳۰۰ هزار شهروند بهائی در ایران زندگی میکنند اما قانون اساسی جمهوری اسلامی تنها ادیان اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشتی را به رسمیت میشناسد.
حسین آقایی، پژوهشگر روابط بینالملل و امور استراتژیک، در گفتوگو با ایراناینترنشنال میگوید: «ما اکنون در مهمترین فاز از قمار دیپلماتیک میان دونالد ترامپ و علی خامنهای قرار داریم.»
به گفته او، امروز پایان مهلت دوماههای است که ترامپ برای رسیدن به توافق به جمهوری اسلامی داده بود و با پایان این ضربالاجل، اکنون نگاهها به تصمیمهای سرنوشتساز سه طرف اصلی—دولت آمریکا، اتحادیه اروپا و جمهوری اسلامی—دوخته شده است.
آقایی هشدار میدهد که تصمیمهای پیشرو میتوانند به سه مسیر مختلف منتهی شوند: درگیری نظامی، صلح، یا وضعیتی بینابین که نه جنگ کامل است و نه صلح پایدار.
به گفته او، «این وضعیت خاکستری، همان چیزی است که جمهوری اسلامی آن را ترجیح میدهد؛ حتی اگر همراه با تحریم و فشار حداکثری آمریکا باشد.»
او معتقد است که تهران در چنین فضای مبهمی، توانسته سیاست بقا و مانور تاکتیکی خود را حفظ کند.
پیت هگست وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد که «نشانههای زیادی» وجود دارد که حاکی است مقامات جمهوری اسلامی «در مسیر دستیابی به چیزی شبیه به یک سلاح هستهای» حرکت میکنند.

هگست این اظهارات را در نشست استماع کمیته تخصیص بودجه سنای آمریکا و در پاسخ به لیندسی سناتور گراهام مطرح کرد.
گراهام پرسیده بود «آیا مقامات ایرانی سعی کردهاند یک سلاح هستهای بسازند؟»
گراهام سپس افزود: «آیا تفاوت زیادی بین داشتن سلاح هستهای توسط القاعده و در دست داشتن آن توسط آیتالله در ایران وجود دارد؟ به نظر من خیر. فقط دلیل مذهبیشان برای انجام این کار متفاوت است.»
وزیر دفاع آمریکا افزود: «فکر میکنم ایرانیها در شعارهایی که درباره نابودی تمام یهودیان سر میدهند، جدی هستند.»
همچنین گراهام، سناتور جمهوریخواه، در نشست استماع با وزیر دفاع با اشاره به اینکه وقتی هیتلر درباره لزوم نابودی یهودیان کتاب نوشت، جهان تهدید او را جدی نگرفته بود، به تهدید هستهای جمهوری اسلامی علیه اسرائیل اشاره کرد و گفت اگر تهران سلاح هستهای داشته باشد، از آن استفاده خواهد کرد.

دن کین، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا، در این نشست درباره احتمال استفاده جمهوری اسلامی از سلاح هستهای علیه اسرائیل، گفت فکر میکند تهران از آن برای اعمال فشار بر اسرائیل استفاده کند، اما مطمئن نیست که وقعا از سلاح اتمی استفاده خواهند کرد یا نه.
مشروح این خبر را اینجا بخوانید





