روزنامه کیهان، زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی، با اشاره به جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و پیامهای تصویری خامنهای در طول جنگ نوشت او «صلابت حیدری» از خودش نشان داد. کیهان درباره پرونده هستهای افزود تا زمانی که یک طرف به دنبال امتیازگیری باشد «سخن از دیپلماسی سخن بیهوده و اتلاف وقت است.»
این نشریه در گزارشی که یکشنبه ۳۰ شهریور منتشر شد، نوشت اگر تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد آنگونه که انتظار میرود پنجم مهرماه بازگردند، ناوگان تجاری شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) و شرکتهای تابعه تحت فشار قرار میگیرند. بهنوشته ماریتایم اکسکیوتیو، این ناوگان ۱۱۵ فروند کشتی در اختیار دارد.
این نشریه افزود همچنین ۳۸ نفتکش غولپیکر (VLCC) متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران (NITC) نیز با محدودیتهای جدیدی روبهرو خواهند شد و نفت ایران که در نفتکشهای شناور نگهداری میشود و انتقال کشتیبهکشتی نفت (STS) نیز در معرض خطر بیشتری قرار خواهد گرفت.
شورای امنیت سازمان ملل متحد جمعه ۲۸ شهریور به رد تلاش برای به تعویق انداختن بازگشت تحریمهایی رای داد که در سال ۲۰۱۵ پس از توافق اتمی معروف به برجام به حالت تعلیق درآمد.
این تصمیم، راه را برای اعمال مجدد تحریمها طبق مکانیسم ماشه یا اسنپبک هموار کرده است. امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه جمعه ۲۸ شهریور تاکید کرد که بازگشت تحریمها علیه جمهوری اسلامی قطعی است.
رای شورای امنیت سازمان ملل به ادامه روند مکانیسم ماشه با واکنش گسترده مقامهای جمهوری اسلامی مواجه شده است. شورای عالی امنیت ملی از تعلیق همکاری با آژانس خبر داد و شماری از نمایندگان مجلس خواهان خروج از انپیتی و حتی ساخت بمب اتمی شدند.
در حال حاضر جمهوری اسلامی تحت فشار تحریمهای یکجانبه آمریکا و برخی کشورهای غربی قرار دارد، اما بازگشت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد باعث میشود کشورهایی مانند چین، هند، مالزی و امارات که به بهانه نبودِ مشروعیت بینالمللی همچنان با حکومت ایران تجارت میکنند، ناچار به تبعیت از این تحریمها شوند.
تحریمهای سازمان ملل متحد شامل حوزههای صادرات نفت و گاز، کشتیرانی و بیمه، بانکداری و دسترسی به سیستم مالی بینالمللی و تولید و واردات تسلیحات و فناوریهای حساس میشود.
نشریه ماریتایم اکسکیوتیو در پایان گزارش خود تاکید کرده است که با بازگشت تحریمهای سازمان ملل، ایران با دور تازهای از فشارهای بینالمللی در حوزه انرژی، تجارت و مالی مواجه خواهد شد؛ فشاری که میتواند هم اقتصاد کشور را فلجتر کند و هم پیامدهای سیاسی گستردهای در داخل و خارج داشته باشد.
نشریه گلوبال ترید ریویو نیز ۱۰ شهریور در گزارشی با اشاره به سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی نوشت که رییسجمهوری آمریکا وعده داده که صادرات نفت تهران را به صفر برساند. براساس این گزارش، یکسوم تحریمهای آمریکا بخش کشتیرانی ایران را هدف گرفته است.
گلوبال ترید ریویو نوشت کاخ سفید بهطور ویژه بر تضعیف توان «ناوگان سایه» ایران و درآمدهای انرژی آن متمرکز است و یکسوم کل تحریمها کشتیرانی ایران را هدف گرفتهاند. اکنون دامنه تحریمها فراتر از کشتیها رفته و پالایشگاههای چینی و اپراتورهای ذخیره نفت خام را نیز در بر میگیرد.
دیوید تاننباوم، کارشناس اطلاعات دریایی، به این نشریه گفت این رویکرد ادامه راهبردی است که پس از حملات ۷ اکتبر به اسرائیل در دولت جو بایدن دنبال شد؛ یعنی تحریم کشتیها در حالیکه بارگیری روی آب بود و این روش باعث بازگشت کشتیها با محموله یا فروش با تخفیف شدید شد.
تاننباوم گفت خریداران اصلی نفت ایران همچنان پالایشگاههای کوچک چین و هند هستند. انتقال کشتی به کشتی در مالزی نیز ادامه دارد.
او افزود تکنیکهای دور زدن تحریمها پیشرفتهتر شدهاند اما تغییر اساسی در خریداران رخ نداده است.
پیش از این در ۳۰ مرداد، وزارت خزانهداری آمریکا ۱۳ شرکت کشتیرانی و هشت نفتکش مرتبط با جمهوری اسلامی را با هدف مقابله با تلاش تهران برای دور زدن تحریمهای واشینگتن تحریم کرد.
دولت بریتانیا نیز همان روز و در همسویی با ایالات متحده و اتحادیه اروپا، حسین شمخانی، فرزند علی شمخانی، مشاور علی خامنهای و یکی از چهرههای کلیدی در فروش نفت جمهوری اسلامی و روسیه، و شرکتهای وابسته به او را تحریم کرد.
علاوه بر شمخانی، شرکتهای مستقر در دبی متعلق به او، شامل گروه کشتیرانی «ادمیرال» و گروه «میلاووس»، هدف تحریمهای جدید قرار گرفتهاند.
همچنین شرکت «اوشن لئونید اینوستمنتس» که دفتر آن در لندن واقع است، از سوی بریتانیا تحریم شده است. این صندوق سرمایهگذاری در امپراتوری اقتصادی حسین شمخانی نقشی مهم ایفا میکند.
کوهن یکشنبه ۳۰ شهریور در گفتوگویی با فرید زکریا در شبکه سیانان گفت: «ممکن است حکومت [ایران] ظاهری مذهبی داشته باشد یا برخی از رهبران آن مذهبی باشند، اما مردم دیگر نمیخواهند زندگیشان زیر فرمان یک دیکتاتوری اداره شود.»
این اولین بار نیست که کوهن از «تغییر رژیم» در ایران سخن میگوید.
در تیرماه گذشته و در جریان جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل، او در مصاحبه با کانال ۱۲ اسرائیل خواستار سرنگونی کامل رژیم ایران شد و گفت: «به نخستوزیر [اسرائیل] و جهان روشنفکر توصیه میکنم از این فرصت استثنایی برای فروپاشی کامل رژیم استفاده کنند. بهنظرم اطلاعات لازم برای این هدف در دسترس است.»
رییس پیشین موساد درباره این اظهاراتش در مصاحبهای با کانال ۱۲ گفت: «من گفتم پس از حمله ترکیبی بسیار موفق اسرائیل و آمریکا که با بی-۲ دنبال شد باید تا ته قضیه پیش رفت. من گفتم باید جلو برویم و همین حالا رژیم را ساقط کنیم. به نظر من آن لحظه احتمالا ضعیفترین نقطه رژیم ایران در سالهای اخیر بود.»
در جریان جنگ، نخستوزیر، رییسجمهوری و وزیر خارجه اسرائیل اعلام کردند که تغییر رژیم بخشی از برنامههای رسمی اسرائیل نیست، هرچند چنین نتیجهای مطلوب است.
دونالد ترامپ، ريیسجمهور یآمریکا نیز اول تیر، از تغییر حکومت در ایران حمایت کرد و گفت چنین تغییری میتواند به توسعه این کشور منجر شود.
کشندگی ترکیب اطلاعات انسانی با فناوری
یوسی کوهن در گفتوگوی یکشنبه ۳۰ شهریور خود با سیانان در مورد نفوذ اسرائیل در جمهوری اسلامی و استفاده همزمان از فنآوری و نیروی انسانی در این زمینه گفت: «اطلاعات انسانی نفوذپذیرترین عنصری است که میتوان به دست آورد. ترکیب اطلاعات انسانی با فناوری تاثیر و کشندگی بسیار بیشتری دارد.»
کوهن افزود: «اگر منبعی از درون داشته باشید که کاملا جذب شده و دقیقا میداند شما چه میخواهید او میتواند با رییس ستاد یا هر رهبر یا فرمانده نظامی یا عضو سپاه پاسداران کار کند و درهای بسیاری را بگشاید.»
او تاکید کرد: «شدت و ابزارهایی که بر اساس چنین منبعی و فناوری میتوان به کار گرفت بسیار فراتر از کارایی هر یک بهتنهایی است. فکر میکنم اقدامی که موساد انجام داده و همچنان ادامه میدهد ایجاد همین نوع ترکیب است.»
شروع برقآسای جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و جمهوری اسلامی که با حمله ناگهانی به فرماندهان عالیرتبه سپاه و رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح جمهوری اسلامی صورت گرفت، میزان نفوذپذیری اطلاعاتی جمهوری اسلامی را به نمایش گذاشت.
پیشتر رسانهها گزارش دادند که جنگ ۱۲ روزه بزرگترین عملیات تاریخ موساد بود و این سازمان ۱۰۰ مامور خود را به داخل ایران اعزام کرد تا سکوهای پرتاب موشک و پدافند جمهوری اسلامی را نابود کنند.
کوهن گفت: «ما تاکنون نتوانستهایم همه اهداف خود را بهطور کامل محقق کنیم. خود رژیم و متحدانش مانند گروههای انقلابی و نهادهای مذهبی نفوذ و قدرت عظیمی در نیروی انتظامی و سپاه پاسداران دارند و از این قدرت برای سرکوب شهروندان خود استفاده میکنند.»
او با این حال تاکید کرد که «رژیم شکننده است و در واکنش تلاش میکند سرکوب را افزایش دهد تا خود را قویتر نگه دارد.»
جمهوری اسلامی پس از جنگ اخیر با اسرائیل، سرکوبها در ایران را شدت بخشیده و تعدادی از شهروندان را به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل اعدام کرده است.
در آخرین مورد، بابک شهبازی، زندانی سیاسی در زندان قزلحصار کرج ۲۶ شهریور با اتهام «افساد فیالارض از طریق محاربه و جاسوسی برای اسرائیل» اعدام شد.
