جوئل ریبورن، نامزد دولت ترامپ برای تصدی سمت معاون وزیر خارجه در امور خاورمیانه، پنجشنبه در جلسه تایید صلاحیت خود در سنا گفت که نباید به جمهوری اسلامی اجازه داده شود تحت هیچ شرایطی به غنیسازی اورانیوم ادامه دهد.
ریبورن تاکید کرد که با مواضع مطرحشده از سوی مقامهای مختلف دولت ترامپ که میگویند ایران نیازی به داشتن برنامه غنیسازی یا ظرفیت بازفرآوری داخلی برای برخورداری از انرژی هستهای یا برنامه تحقیقات پزشکی ندارد، موافق است.


تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در نشست خبری خود مذاکرات هستهای میان آمریکا و جمهوری اسلامی را سازنده توصیف کرد.
پیگوت در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات ترامپ درباره نزدیک بودن توافق هستهای با جمهوری اسلامی، گفت: «کسانی که در این گفتوگوها شرکت داشتهاند، این مذاکرات را توصیف کردهاند و رییسجمهوری آمریکا بهروشنی خواهان دیپلماسی و راهحلی دیپلماتیک در این زمینه است.»
او افزود: «ترامپ بهروشنی گفته است که ایران هرگز نباید سلاح هستهای داشته باشد.»

وزارت امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد مارکو روبیو، وزیر امور این کشور، پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت در شهر آنتالیا در ترکیه با اسعد الشیبانی، همتای سوری خود دیدار کرد. این نخستین ملاقات رسمی در سطح وزیران امور خارجه دو کشور در ۱۵ سال گذشته به شمار میرود.
در همین حال، آکسیوس بهنقل از یک منبع آگاه، گزارش داده است که دولت ترامپ پیشاپیش اسرائیل را از تصمیم برای دیدار با رییسجمهوری سوریه و لغو تحریمها مطلع نکرده بود.
دیدار وزیران امور خارجه آمریکا و سوریه در عین حال، جدیدترین گام در مسیر عادیسازی روابط میان واشینگتن و دمشق محسوب میشود. پیش از این، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در اقدامی غیر منتظره با احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه، دیدار و اعلام کرد که واشینگتن قصد دارد تحریمهای سنگین و فلجکننده علیه سوریه را لغو کند؛ تصمیمی که در فضای سیاسی و بینالمللی بازتاب گستردهای داشت.
آخرین دیدار در این سطح به سال ۲۰۱۰ بازمیگردد، زمانی که هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده، در نیویورک با ولید معلم، وزیر امور خارجه وقت سوریه دیدار کرد. از سال ۲۰۱۱ و همزمان با آغاز جنگ داخلی سوریه، روابط واشینگتن با دمشق قطع شد و آمریکا رژیم اسد را تحریم و طرد کرد.
روبیو در این سفر ابتدا بهصورت دوجانبه با الشیبانی گفتوگو کرد و سپس در نشستی سهجانبه با حضور هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه نیز حضور یافت.
تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، اعلام کرد روبیو در این دیدار به همتای سوری خود اطلاع داد که دولت ترامپ فرآیند لغو تدریجی تحریمها را برای کمک به تثبیت وضعیت سوریه آغاز خواهد کرد.
وی افزود روبیو همچنین از «دعوت دولت سوریه به صلح با اسرائیل»، «تلاشها برای پایان دادن به نفوذ جمهوری اسلامی در سوریه»، «تعهد برای روشنسازی وضعیت شهروندان آمریکایی مفقود یا کشتهشده در سوریه» و «حذف کامل تسلیحات شیمیایی» استقبال کرده است.
روبیو تاکید کرد دولت سوریه باید از حقوق بشر تمامی شهروندان خود، فارغ از قومیت یا مذهب آنها، صیانت کند.
وضعیت فعلی
وزارت خزانهداری ایالات متحده نیز پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت اعلام کرد در هماهنگی با وزارت امور خارجه و شورای امنیت ملی، اجرای دستور ترامپ برای لغو تحریمها را آغاز کرده است.
در بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا آمده است: «ما در حال آمادهسازی مجوزهای لازم برای تسهیل ورود سرمایهگذاریهای جدید به سوریه هستیم.»
روبیو روز پنجشنبه گفت ترامپ بهزودی دستورات اجرایی خاصی را صادر خواهد کرد که بخشی از تحریمها را لغو میکند. البته برخی دیگر از تحریمها برای لغو نیاز به مصوبه کنگره دارند؛ فرآیندی که احتمالا زمانبر خواهد بود.
پشت پرده تحولات
روبیو پیش از دیدار با الشیبانی در آنتالیا، تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تماس گرفت و او را از جزییات ملاقات ترامپ با احمد الشرع در عربستان سعودی مطلع کرد.
آکسیوس با استناد به گفتههای مقامات اسرائیلی، گزارش داده است که نتانیاهو در ملاقات ماه گذشته با ترامپ، بهصراحت از او خواسته بود تحریمها علیه سوریه لغو نشود. نتانیاهو همچنین نسبت به نقش ترکیه در سوریه که خواهان لغو این تحریمهاست، ابراز نگرانی کرده بود.
با این حال ترامپ نگرانیهای اسرائیل را نادیده گرفت. او سهشنبه ۲۳ اردیبهشت اعلام کرد تصمیمش برای لغو تحریمها نتیجه درخواست چندین رهبر جهانی از جمله محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه بوده است. علاوه بر محمد بن سلمان که در دیدار ترامپ و الشرع حضور داشت، اردوغان نیز بهصورت مجازی در این دیدار شرکت کرده بود.
آکسیوس به نقل یک منبع آگاه گزارش داد دولت ترامپ پیشاپیش اسرائیل را از تصمیم خود برای دیدار ترامپ و احمد الشرع و لغو تحریمهای سوریه مطلع نکرده بود.
مقامهای اسرائیلی به آکسیوس گفتند نتانیاهو در دیدار ماه گذشته خود با ترامپ، بهطور مشخص از او خواست تحریمها علیه سوریه را لغو نکند و با اشاره به حمایت ترکیه از لغو تحریمهای دمشق، نگرانی خود را از نقش ترکیه در سوریه ابراز کرده بود، اما ترامپ درخواست نتانیاهو را نادیده گرفت.


در حالیکه هنوز یک ماه تا تابستان ۱۴۰۴ باقی مانده، بحران کمبود برق در کشور ابعاد تازهای یافته است. وزیر صمت، از وزیر نیرو بابت قطعی برق صنایع انتقاد کرده، وزیر نیرو از «علما» خواسته برای رفع خشکسالی و گرما دعا کنند و انجمن فولاد از رییسجمهوری خواسته شخصا به موضوع بپردازد.
حدود دو هفته پیش، تفاهمنامهای میان وزارتخانههای صمت و نیرو برای آنچه «جلوگیری از خسارات سالهای گذشته» امضا شده بود، اکنون نهادهای صنفی میگویند این تفاهمنامه نادیدهگرفته شده است. در همین رابطه ۲۵ اردیبهشت انجمن تولیدکنندگان فولاد خواستار ورود شخص رییسجمهوری به موضوع قطع برق صنایع شده است.
این درخواست پس از آن مطرح شد که محمد اتابک، وزیر صمت، بهصراحت از وزارت نیرو بابت تصمیم قطع برق صنایع انتقاد کرد. رسول خلیفه سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، نیز تصمیم وزارت کشور مبنی بر اعمال محدودیت ۹۰ درصدی برق بر صنایع فولاد و سیمان را غیرکارشناسی دانسته است.

اظهارات متناقض وزارت نیرو
حدود ۱۰ روز قبل، ۱۶ اردیبهشت، همایون حائری، معاون وزیر نیرو، درباره رشد مصرف و بحران برق در تابستان هشدار داد. شخص وزیر نیز بارها نسبت به بروز بحران برق در تابستان ۱۴۰۴ هشدار داده است.
عباس علیآبادی، وزیر نیرو، ۲۷ فروردین، با اشاره به بحران برق و افزایش دمای هوا گفت امروز در «وضعیت فوقالعاده» قرار داریم. او همان زمان از شهروندان خواست خود را آماده کنند.
او با اشاره به اینکه ۱۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات از نیروگاه های کشور برقآبی هستند، تصریح کرد با توجه به خشکسالی موجود، سال گذشته حدود پنج تا شش هزار مگاوات از این نیروگاهها در مدار بودند که اکنون کمتر از دو هزار مگاوات هم در دسترس نیست.
اکنون پس از انتقادات صریح صنایع به همراه اعتراضات شهروندان، علیآبادی که به همراه مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوریاسلامی، به کرمانشاه سفر کرده است، با اشاره به بهبود شرایط زیرساختی در کشور گفت: «ایران جزو کشورهای پیشتاز در حوزه برق در منطقه است.»
او وعده داد «ناترازی انرژی» در آینده نزدیک حل خواهد شد. «ناترازی» اصطلاحی است که مقامات جمهوری اسلامی، از آن به جای کمبود و کسری استفاده میکنند.

استراتژی دعا خواندن در وزارت نیرو
علیآبادی، سهشنبه، ۲۳ اردیبهشت، با ابراز نگرانی از وضعیت منابع آبی و افزایش بیسابقه مصرف برق، از «علما» خواست برای بحران گرما و کمبارشی کشور چارهاندیشی کنند. او با اشاره به خالی بودن سدها، خواهان ورود جدیتر «نخبگان دینی» به بحرانهای زیستمحیطی شد.
این دست اظهارات خاص علیآبادی نیست. تابستان سال ۱۴۰۰ نیز وزارت نیرو در دولت ابراهیم رئیسی در نامهای که در فضای مجازی منتشر شده بود، دستور داده بود نوع خاصی از دعا در نمازخانههای وزارت نیرو و ادارات آن خوانده شود. با وجود انتشار تصویر این نامه، در شهریور ۱۴۰۰، وزارت نیرو این دستور را تکذیب کرد.

استراتژی پزشکیان: لامپها را خاموش کنیم
درحالیکه نهادهای صنفی، نظیر تولیدکنندگان فولاد، از تصمیمات وزارت نیرو، به رییس دولت متوسل شدند، مسعود پزشکیان، در سفر به کرمانشاه با اشاره به بحران انرژی و قطع برق خطاب به مسئولان این استان گفت: «شما را به خدا! شما را به پیر به پیغمبر موضوع برق را ول نکنید.»
او افزود: «با مردم با احترام و با محبت برخورد بکنید. بر اساس رضایت مردم به کارمندان و مدیران نمره دهید.»
پزشکیان تقصیر بحران برق در کشور را به گردن شهروندان انداخت و با بیان اینکه «شش برابر اروپا برق مصرف میکنیم»، گفت: «صبح آمده بودیم همه چراغها روشن بود، در اتاقها مثلا تا دلت بخواهد از آن لامپها روشن است، هر کدام اینها را نصف کنیم، آن وقت ما اصلا مشکل برق پیدا نمیکنیم.»
بارها اظهاراتی از قبیل شش برابر بودن مصرف انرژی شهروندان ایرانی در مقایسه با اروپا از نظر علمی رد شده است. از طرفی، در حالیکه به گواه آمارهای رسمی مجموع مصرف خانگی و عمومی - شامل لامپهایی که پزشکیان گفت- حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد مجموع مصرف برق کشور است، این اظهارات پزشکیان گمراه کننده به نظر میرسد.

آکسیوس به نقل یک منبع آگاه گزارش داد دولت ترامپ پیشاپیش اسرائیل را از تصمیم خود برای دیدار ترامپ و احمد الشرع و لغو تحریمهای سوریه مطلع نکرده بود.
مقامهای اسرائیلی به آکسیوس گفتند نتانیاهو در دیدار ماه گذشته خود با ترامپ، بهطور مشخص از او خواست تحریمها علیه سوریه را لغو نکند و با اشاره به حمایت ترکیه از لغو تحریمهای دمشق، نگرانی خود را از نقش ترکیه در سوریه ابراز کرده بود، اما ترامپ درخواست نتانیاهو را نادیده گرفت.





