یک برنامه تلویزیونی در هلند از «نگرانی جدی» سرویس امنیتی این کشور در مورد تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه مخالفان خبر داد. در برنامه نیوزاوور (ساعت خبر) تاکید شد که جمهوری اسلامی با استفاده از تاکتیکهایی مانند ارعاب و تلاش برای ترور، تلاش میکند منتقدانش را ساکت کند.
در این برنامه اعلام شد که جمهوری اسلامی برای هدف قرار دادن مخالفان خود از سازمانهای تبهکار استفاده میکند.
سفارت جمهوری اسلامی در هلند در پاسخ به این برنامه این گزارشها را رد کرد.
در همین زمینه، رضوان الطاغی، تبهکار مراکشی-هلندی که از جمله به دلیل صدور دستور قتل دو تن از مخالفان حکومت جمهوری اسلامی مجرم شناخته شده است، همراه دو نفر دیگر به جرم ترورهای سازمانیافته به حبس ابد محکوم شده است. محمدرضا کلاهی صمدی، در زمان قتل در آذر ماه ۱۳۹۴، ۵۶ سال داشت و با نام علی معتمد در شهر آلمیره هلند زندگی میکرد. حکومت ایران میگوید که او عامل بمبگذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر سال ۱۳۶۰ بوده است.
احمد مولا ابوناهض مشهور به «احمد نیسی» نیز ۱۷ آبان ۱۳۹۶، در مقابل محل زندگیاش در شهر لاهه به قتل رسید. او یکی از رهبران «جنبش آزادیبخش الاحواز» بود.
در برنامه تلویزیون هلند به تلاش جمهوری اسلامی برای ترور سیامک تدین طهماسبی، فعال مخالف حکومت ایران در هلند اشاره شده است.
روزنامه لوموند ششم تیر سال گذشته خبر داده بود تدین طهماسبی، روزنامهنگار مستقل و فعال مخالف جمهوری اسلامی در هلند، از سوءقصد جان سالم به در برد و متهمان بازداشت شدند.
یکی از بازداشتشدگان کلمبیایی و دیگری یک مرد ۳۸ ساله تونسی به نام محرز عیاری بودند. بازداشتشده تونسی در ویلژوییف، یکی از شهرهای نزدیک پاریس، پایتخت فرانسه، بزرگ شده و زندگی کرده است.
عیاری که از سال ۲۰۲۲ به اتهام قتل فردی در فرانسه تحت تعقیب پلیس این کشور بود، مظنون اصلی تیراندازی به آلخاندرو ویدال کوآدراس، سیاستمدار نزدیک به سازمان مجاهدین خلق، در مادرید اسپانیا در آبان سال گذشته نیز به شمار میرود.
از سوی دیگر، ۱۳ مهر سال گذشته یک منبع آگاه سوئدی و یک منبع در پلیس این کشور در گفتوگو با ایراناینترنشنال تایید کردند تهران پشت حملات مسلحانه به سفارتخانههای اسرائیل در شهرهای استکهلم و کپنهاگ است.
پس از آن روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داد که جمهوری اسلامی در تلاش است با استفاده از گروههای تبهکار منافع اسرائیل را در سراسر دنیا هدف قرار دهد.
در همان ماه دو مرد سوئدی ۱۶ و ۱۹ ساله به اتهام تروریسم دستگیر شدند. آنها به دست داشتن در دو انفجار، احتمالا ناشی از نارنجک دستی، در نزدیکی سفارت اسرائیل در کپنهاگ دانمارک متهم شدند.
رسانههای سوئدی در همین زمینه نوشتند این دو نفر با رهبر یک باند تبهکار در ارتباط بودند که به هدایت توطئههای خشونتآمیز در کشورهای اسکاندیناوی از طرف جمهوری اسلامی متهم است.
بر اساس گزارشها، رهبر این باند تبهکار هماکنون در تهران مخفی شده است.
والاستریت ژورنال در گزارش خود همچنین به حمله به پوریا زارعتی، مجری تلویزیون ایراناینترنشنال پرداخت.
زراعتی روز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ هنگام خروج از منزلش در محله ویمبلدون لندن هدف حمله افراد ناشناس قرار گرفت و از ناحیه پا مجروح شد. او ۱۲ فروردین از بیمارستان مرخص شد.
مهران عباسیان، خبرنگار ایراناینترنشنال در سوئد نیز ۲۳ خرداد ۱۴۰۳ در پی تهدیدهای امنیتی در خانه امن ساکن شد.
عباسیان در خصوص این تهدید گفت: «به تازگی یک گروه تبهکار در سوئد از طرف جمهوری اسلامی مامور کشتن من و یکی از همکارانم شده است.»
روزنامه دیلیمیل، ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ گزارش داد حکومت ایران از گروههای جنایتکار سازمانیافته برای حمله به اهداف مورد نظر خود در اروپا استفاده میکند.
روزنامه گاردین نیز در گزارشی در شهریور ۱۴۰۲ به تهدید، آزار و اذیت فعالان سیاسی مخالف جمهوری اسلامی در سراسر اروپا پرداخت و به نقل از ۱۵ تن از آنان که ساکن بریتانیا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، سوئد و سوئیس هستند، نوشت که حکومت ایران پشت این کارزار سرکوب قرار دارد.
سندی که به دست ایراناینترنشنال رسیده و اظهارات چند نفر از دریافتکنندگان کمکهای مالی نشان میدهد که بسیاری از این پروژهها دوباره تایید و تنها تعدادی انگشتشمار متوقف شدهاند.
وزارت خارجه آمریکا، ژانویه سال جاری میلادی تامین مالی چندین پروژه مربوط به ایران، از جمله گروههای مدافع حقوق بشر ایرانی، پروژههای آزادی اینترنت و سازمانهای جامعه مدنی را به حالت تعلیق درآورد.
این اقدام بخشی از بررسی گستردهتر کمکهای خارجی ایالات متحده در چارچوب سیاست «اول آمریکا»ی دولت ترامپ بود.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال درباره ازسرگیری کمکها به پروژههای مرتبط با ایران گفت حکومت ایران یکی از بدترین ناقضان حقوق بشر در جهان است که مردم خود را برای حفظ قدرت سرکوب میکند و ایالاتمتحده به حمایت و دفاع از حقوق مردم ایران در برابر این حکومت ادامه میدهد.
سخنگوی این وزارتخانه در ادامه با اشاره به وضعیت حقوق بشر در ایران و تاکید بر اینکه «حکومت ایران مانع از بهرهمندی مردم از آزادیهای اساسی میشود» گفت با وجود ادامه روند بازبینی کمکهای خارجی، اجرای برخی برنامههای تاییدشده که در راستای منافع ملی آمریکا قرار دارند، از جمله برخی برنامهها در حمایت از مردم ایران، همچنان خواهد یافت.
در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه به ایران اینترنشنال آمده است: «وزیر خارجه آمریکا از زمان آغاز به کار خود، با جدیت مشغول بررسی هر دلار هزینهشده در وزارت خارجه و آژانس توسعه جهانی (USAID) بوده تا اطمینان حاصل شود منابع مالیاتی شهروندان آمریکایی در راستای امنتر، قویتر و ثروتمندتر شدن ایالات متحده مصرف میشود.»
این توقف کمکها که در تاریخ ۲۰ ژانویه اعلام شد، در ابتدا برای ۹۰ روز تعیین شده بود اما ظاهرا بررسیها زودتر به پایان رسیده است.
ایراناینترنشنال به فهرستی از «کمکهای مالی فعال» وزارت خارجه آمریکا دست یافته که نشان میدهد وضعیت تقریبا تمام پروژههای مرتبط با ایران به رنگ سبز درآمده و این نشاندهنده از سرگیری کمکها به آنهاست.
چند نفر از دریافتکنندگان این کمکها که همگی به جز یک نفر خواستند نامشان فاش نشود، به ایراناینترنشنال گفتند کمکهای مالی به آنها دوباره برقرار شده و فعالیتهایشان از سر گرفته میشود.
از میان این افراد، تنها کسی که حاضر به صحبت علنی شد، احمد احمدیان، فعال حوزه آزادی اینترنت در ایران و مدیر سازمان مردمنهاد «هولیستیک رزیلینس» (Holistic Resilience) مستقر در کالیفرنیاست که در زمینه توسعه فنآوریهای مقابله با سانسور، تحقیق و فعالیت میکند.
احمدیان ضمن استقبال از تصمیم دولت آمریکا برای بازگرداندن کمکها به سازمانهایی همچون سازمان تحت مدیریت او، گفت: «فشار بر حاکمان ایران و حمایت همزمان از ایرانیان نهتنها امکانپذیر بلکه ضروری است؛ البته اگر ایالات متحده بخواهد تغییر واقعی در ایران و حتی فراتر از آن ایجاد کند.»
او در گفتوگو با ایراناینترنشنال افزود: «سیاست دولت ترامپ مبتنی بر افزایش کارایی و اجتناب از شروع یک جنگ جدید است که بر این اساس جامعه مدنی ایران همچنان امیدوارکنندهترین گزینه برای تحقق این هدف و تغییر رفتار حکومت ایران است.»
احمدیان همزمان تاکید کرد که ممکن است نیاز باشد اصلاحاتی در نحوه اعطای این کمکهای مالی انجام شود: «به باور من پروژههای جدید باید بازدهی مشخص داشته باشند، شفافیت آنها افزایش یابد، بر ارزشهای مشترک مردم ایران و آمریکا تاکید کنند و نتایج ملموستری داشته باشند.»
تاثیر فرمان اجرایی ترامپ بر جامعه مدنی در ایران
پیش از توقف این کمکها، آمریکا از چندین سرویس ارائهدهنده ویپیان (VPN) حمایت مالی میکرد که به ایرانیان کمک میکنند از سانسور دولتی عبور کنند.
آمریکا همچنین از پروژههایی در حمایت از آزادی رسانه، تقویت جامعه مدنی و مستندسازی نقض حقوق بشر در ایران پشتیبانی میکرد که تمام این ابتکارات تحت تاثیر دستور اجرایی ترامپ قرار گرفتند.
توقف کمکها که در نخستین روز کاری ترامپ در کاخ سفید اعلام شد، انتقادهای بسیاری را در میان فعالان ایرانی برانگیخت. این فعالان معتقد بودند چنین تصمیمی بیش از همه به نفع حاکمان جمهوری اسلامی است.
اکنون دریافتکنندگان این کمکها معتقدند از سرگیری حمایتهای مالی آمریکا شرایط را تغییر خواهد داد.
یکی از این افراد که خواست ناشناس بماند، به ایراناینترنشنال گفت: «جمهوری اسلامی تلاش کرد از توقف موقت کمکها بهعنوان ابزار تبلیغاتی استفاده کند و ادعا کرد این پروژهها کارایی و تاثیر ندارند. اما واقعیت این است که بسیاری از این پروژهها اثرات ملموسی بر جامعه ایران داشتهاند.»
او در ادامه گفت: «دولت ترامپ نشان داد برای پروژههای مرتبط با ایران ارزش قائل است. من انتظار دارم که کمکهای بیشتری هم به این بخش بشود؛ چرا که این پروژهها کاملا با سیاست "اول آمریکا" همخوانی دارند.»
وزارت خارجه آمریکا تاکنون درباره نتایج بررسیها یا دلایل از سرگیری این کمکها اظهار نظر علنی نکرده است.
توقف و از سرگیری این کمکها در شرایطی صورت میگیرد که تنشها میان واشینگتن و تهران شدت گرفته است.
ترامپ در هفتههای اخیر فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک را بر تهران به شدت افزایش داده و در پیامی به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به او هشدار داده است که یا با توافقی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران موافقت کند یا با پیامدهای شدید مواجه شود.
خامنهای هم در واکنش به این پیام اعلام کرد تا زمانی که فشارها ادامه دارد، هیچ مذاکره مستقیمی انجام نخواهد داد و ایران در برابر خواستههای آمریکا تسلیم نمیشود.
با تشدید موضعگیری دو طرف، نگرانیها از بالا گرفتن تنشها افزایش یافته است؛ بهویژه اینکه آمریکا حضور نظامی خود را در خاورمیانه و اقیانوس هند تقویت کرده است.
آخرین ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده حاکی است که نفوذ منطقهای ایران کاهش یافته و نارضایتیهای داخلی ممکن است به اعتراضات گسترده مشابه سالهای اخیر منجر شود.
تحلیلگران معتقدند تصمیم از سرگیری کمکها به پروژههای مربوط به ایران، میتواند تحت تاثیر چنین ارزیابیهایی گرفته شده باشد.
در این بیانیه که با امضای جب بوش، رییس هیاتمدیره، و مارک والاس، مدیرعامل این نهاد روز پنجشنبه منتشر شد، آمده است: «روز جهانی قدس که در سال ۱۹۷۹ به دستور آیتالله خمینی بنیانگذاری شد، ابزاری برای صدور افراطگرایی، انکار هولوکاست و تحریک علیه یهودیان در سطح جهان است.»
همزمان با فراخوان جمهوری اسلامی ایران و گروه حماس برای برگزاری راهپیماییهای روز قدس، گروه «دانشجویان برای عدالت در فلسطین» با حمایت سایر گروههای طرفدار فلسطین، جمعه ۲۸ مارس، مصادف با آنچه ایران روز جهانی قدس مینامد، تظاهراتی را در میدان تایمز نیویورک برگزار میکند.
به گزارش نشریه واشینگتن فریبیکن، این تجمع که به گفته برگزارکنندگان آن، در حمایت از مردم فلسطین و «علیه صهیونیسم» است، از سوی نهادهای امنیتی و گروههای ناظر در آمریکا با نگرانی دنبال میشود.
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای میگوید جمهوری اسلامی از طریق ایجاد شبکهای از نهادهای ظاهرا مذهبی و خیریه در اروپا و آمریکا، راهپیماییهای روز قدس را سازماندهی و تامین مالی میکند.
بر اساس گزارش فریبیکن هم بسیاری از این نهادهای مذهبی با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزبالله لبنان، که هر دو در فهرست گروههای تروریستی آمریکا قرار دارند، در ارتباط هستند.
در کنار ایران، گروه حماس نیز بهطور مستقیم حامی این تجمعات معرفی شده است.
بر اساس این گزارش، رسانههای رسمی ایران، پنجشنبه از انتشار بیانیهای از سوی حماس خبر دادند که در آن از هواداران این گروه در سراسر جهان خواسته شده است تا برای حمایت از غزه، قدس و مسجدالاقصی در روزهای جمعه تا یکشنبه به خیابانها بیایند.
گروه «دانشجویان برای عدالت در فلسطین» در سالهای اخیر بهویژه پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائل، بارها به حمایت از این گروه متهم شده است.
به گزارش فریبیکن، شاکیان یک پرونده حقوقی در آمریکا، این نهاد دانشجویی را «بازوی روابط عمومی حماس در خاک آمریکا» خواندهاند.
نهادهای اطلاعاتی آمریکا نیز پیشتر هشدار داده بودند که ایران و حامیان حماس در حال تامین مالی و هدایت اعتراضات ضد اسرائیلی در دانشگاههای آمریکا هستند.
در همین حال، سازمان اتحاد علیه ایران هستهای در بیانیه خود از دولت ترامپ خواسته دانشگاههایی که اجازه فعالیت به این نهاد دانشجویی میدهند، باید از دریافت بودجه فدرال محروم شوند.
دولت ترامپ نیز در برخی موارد چنین اقداماتی را آغاز کرده است. برای مثال، بخشی از بودجه فدرال برخی دانشگاهها از جمله دانشگاه کلمبیا به دلیل آنچه دولت ترامپ، عدم برخورد مناسب با فعالیتهای یهودستیزانه خوانده، موقتا تعلیق شده است.
این سازمان همچنین خواستار لغو ویزا یا اقامت دائم هر فرد خارجیای شده که در این تظاهرات شرکت میکند.
سازمان اتحاد علیه ایران هستهای در بیانیه خود هشدار داده راهپیماییهای روز قدس «رسانهای برای نشر پیام گروههای تروریستی و تهدیدی مستقیم برای جامعه یهودی» است و باید با آن مقابله شود.
این سازمان در بیانیه خود با اشاره به اینکه در ایالات متحده، آزادی بیان یک حق قانون اساسی است، گفته «اما سخنانی که خشونت قریبالوقوع را تحریک میکنند و گروههایی که پیامهای سازمانهای تروریستی خارجی مورد تحریم آمریکا را در دانشگاهها بازنشر میدهند، قابل قبول نیستند. این همان چیزی است که در راهپیماییهای روز قدس اتفاق میافتد و تهدیدی برای جوامع یهودی و دیگران در سراسر جهان به شمار میرود.»
بنا بر بیانیه این سازمان، روز قدس ارتباطی با حمایت از مردم فلسطین ندارد و «این روز ابزاری برای ترویج یهودستیزی، انکار هولوکاست، نفرت و خشونت است. نباید تردیدی داشت که این روز بخشی کلیدی از جنگ رژیم ایران علیه یهودیان است.»
علی خامنهای پنجشنبه در سخنانی، تظاهرات روز جمعه را یکی از مهمترین تظاهرات روز قدس در سالهای اخیر توصیف کرد، آنهم در شرایطی که عملیات نظامی اسرائیل در نوار غزه از سر گرفته شده است.
آلصادق در این گفتگو که شامگاه پنجشنبه انجام شد با اشاره به این درخواست ترامپ از خامنهای، گفت «این موضوع هم برای ایران و هم برای عراق غیرقابل قبول است. حشد شعبی یک نهاد قانونی است.»
او در ادامه با اشاره به اینکه ایران پس از دریافت نامه اعلام کرده برای مذاکره آماده است، گفت: «در مورد برنامه موشکی مذاکرهای در کار نیست. تنها چیزی که باقی میماند، همان پرونده هستهای است. اگر آنها شرایط و سخنانی را بیان کنند که حقوق کامل ایران را تضمین کند، ما آماده مذاکره خواهیم بود.»
ساعتی پس از این گفتگو، محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، وجود هرگونه درخواست از سوی ایالات متحده برای انحلال حشد الشعبی را تکذیب کرد.
السودانی در گفتوگو با کانال تلویزیونی الدجله عراق گفت: «چنین سخنانی نه مطرح است و نه قابل قبول.» او افزود: «حشد الشعبی یک نهاد امنیتی تحت حاکمیت عراق است و دولت ما در حال حاضر در حال تدوین قوانین منظمتری برای آن هستیم.»
این اظهارات ضدونقیض در حالی ایراد شده است که باراک رآوید، خبرنگار آکسیوس خبر داده یک منبع مطلع تایید کرد که عمان به ایالات متحده اطلاع داده که پاسخ جمهوریاسلامی به نامه ترامپ را دریافت کرده است.
بر اساس این خبر، عمانیها، ایالات متحده را در جریان پیامهایی که از سمت ایران دریافت کردهاند قرار دادهاند و بنا شده در روزهای آینده نامه دریافتی از تهران را هم به کاخ سفید تحویل دهند.
پیشتر هم عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به ایرانا، خبرگزاری رسمی جمهوریاسلامی گفته بود حکومت ایران پاسخ نامه دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، را چهارشنبه شش فروردین، «بهطور مقتضی و از طریق کشور عمان» داده است.
نامه ترامپ را انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رییس امارات متحده عربی، نزدیک به دو هفته پیش با سفر به تهران به مقامات جمهوریاسلامی تسلیم کرد.
عراقچی در گفتگوی خود با ایرانا بدون هیچ توضیحی درباره مفاد پاسخ ایران به نامه رییسجمهور آمریکا، گفت «این پاسخ رسمی شامل نامهای است که در آن نقطهنظرات ما در رابطه با وضعیت جاری و نامه آقای ترامپ به طور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.»
شبکه اسکاینیوز عربی به نقل از منابع ایرانی گزارش داد که در پاسخ جمهوری اسلامی به نامه دونالد ترامپ به خامنهای، درباره «تعیین چارچوب مسیر مذاکرات آینده با واشینگتن» صحبت شده است.
رهبران جمهوری اسلامی در نزدیک به دو هفته اخیر درباره مضمون نامه دونالد ترامپ هم هیچ توضیحی نداده بودند و صحبتهای سفیر ایران در عراق، نخستین اظهارنظر یک مقام رسمی حکومت ایران، درباره بخشی از مقاد نامه ترامپ و خواستههای او از تهران است.
پیشتر، سایت خبری اکسیوس درباره این نامه به نقل از یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه نوشت که دونالد ترامپ در نامهاش به علی خامنهای، لحن شدیدی داشته و شامل یک ضربالاجل دوماهه برای دستیابی به توافق جدید هستهای بوده است.
اکسیوس نوشته بود مشخص نیست مهلت دوماههای که به تهران داده شده است، از زمان ارسال نامه محاسبه میشود یا از زمان آغاز مذاکرات احتمالی این زمان درنظر گرفته میشود.
تاکید عراقچی بر مذاکرات غیرمستقیم
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی پنجشنبه هفت فروردین در گفتوگو با ایرنا، با تاکید بر سخنان قبلی خود گفت: «سیاست ما همچنان بر عدم مذاکره مستقیم در شرایط فشار حداکثری و تهدیدات نظامی قرار دارد اما مذاکرات غیرمستقیم، همانطور که در گذشته نیز وجود داشته، میتواند ادامه یابد. مذاکرات غیرمستقیم هم توسط دولت جناب آقای روحانی و هم توسط دولت شهید رئیسی صورت گرفته بود.»
کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی و مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بینالملل نیز پنجشنبه هفت فروردین گفت که حکومت ایران «همه راهها را برای مذاکره نبسته»، بلکه آماده مذاکره غیرمستقیم با آمریکا برای «ارزیابی طرف مقابل، اعلام شرایط خود و اتخاذ تصمیم مقتضی» است.
دونالد ترامپ در آخرین اظهارنظر در این زمینه، سهشنبه سوم فروردین، گفت که جمهوری اسلامی باید هرچه زودتر برای یک توافق هستهای مذاکره کند، در غیر این صورت، با پیامدهای سختی مواجه خواهد شد.
او با اشاره به حملات گسترده آمریکا به حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن گفت: «حوثیها بهشدت تحت فشار هستند، بدترین عناصر آنها کشته شدهاند.»
او افزود: «این گروه یک نیروی ضعیف و بیتجربه نیست. آنها خودشان موشک تولید میکنند و البته از ایران هم موشک دریافت میکنند. آنها یک شاخه دیگر از ایران هستند، درست مانند دیگر گروهها.»
ترامپ گفت: «شما حماس را دارید، حزبالله را دارید، حوثیها را دارید. ایران در تمام این مسائل نقش دارد. ما نامهای به ایران ارسال کردیم و گفتیم بهزودی مجبور خواهید شد که با ما مذاکره کنید، چراکه نمیتوانیم اجازه دهیم این وضعیت ادامه پیدا کند.»
