مطالب بیشتر
حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل و تاکید این کشور بر اقدام تلافیجویانه واکنشهای زیادی را در میان فعالان سیاسی، کارشناسان و کاربران شبکههای اجتماعی در پی داشته است. برخی تحلیلگران در گفتوگو با ایراناینترنشنال از احتمال رویارویی نظامی اسرائیل و جمهوری اسلامی گفتند.
مجید محمدی: عقلانیت راهبردی در حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل دیده نمیشود
مجید محمدی، جامعهشناس، گفت: «جمهوری اسلامی بین از دست دادن اعتبار خود میان گروههای نیابتی و جنگطلبی، گزینه دوم را انتخاب کرد.»
محمدی افزود: «حمله حکومت ایران به اسرائیل از سر «استیصال، فشار قشر حاکم و گیجی ناشی از ضربات متعدد اسرائیل به دستهای جمهوری اسلامی در منطقه» انجام گرفت و عقلانیت راهبردی در آن دیده نمیشود.»
این جامعهشناس همچنین گفت:«تهران از طریق موشکپراکنی نخواهد توانست به هدف خود برای نابودی اسرائیل دست یابد و به همین دلیل است که برخی کارشناسان در صدا و سیمای جمهوری اسلامی، از لزوم استفاده از بمب اتمی علیه اسرائیل سخن میگویند.»
مئیر جاودانفر: جمهوری اسلامی در تصمیمی اشتباه ایران را به جنگ کشاند
مئیر جاودانفر، تحلیلگر مسائل اسرائیل، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت: «در آستانه جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل قرار داریم و این احتمال وجود دارد که اسرائیل در اقدامی تلافیجویانه به نقاطی در خاک ایران حمله کند.»
او افزود: «اسرائیل در صورت حمله به ایران، مواضعی را هدف قرار خواهد داد که متعلق به حکومت هستند.»
جاودانفر با اشاره به سامانههای دفاعی ضعیف، اقتصاد شکننده و مشروعیت پایین جمهوری اسلامی گفت که مقامهای حکومت در تصمیمی اشتباه ایران را وارد جنگ کردند.
به گفته این تحلیلگر، اسرائیل هیچ مرزی با ایران ندارد اما ولایت فقیه تصمیم گرفت جنگ نیابتی علیه اسرائیل را به رویارویی مستقیم نظامی بکشاند.
مهرداد فرهمند: حمله حکومت ایران به اسرائیل بازی با آتش بود
مهرداد فرهمند، تحلیلگر مسائل خاورمیانه، گفت: «جمهوری اسلامی با در نظر گرفتن رویدادهای اخیر برای حزبالله، نمیتوانست خاموش باشد و دست به کاری نزند.»
فرهمند افزود: «اگر حکومت ایران به کشته شدن نصرالله واکنشی نشان نمیداد، برای خود بیاعتباری به بار میآورد، همپیمانان آن دلسرد میشدند و دیگر کسی روی جمهوری اسلامی حساب نمیکرد.»
این تحلیلگر گفت: «حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل بازی با آتش بود و ایران و اسرائیل از نظر نظامی در وضعیت نابرابری قرار دارند.»
محسن سازگارا: این جنگ، جنگ مردم ایران نیست
محسن سازگارا، تحلیلگر سیاسی و عضو شورای مدیریت گذار، گفت عکه لی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بر سر کشته شدن حسن نصرالله، ایران را به جنگ کشاند و زندگی ۹۰ میلیون ایرانی را به مخاطره انداخت.
سازگارا افزود: «شعارهای خامنهای در خصوص آمریکاستیزی و نابودی اسرائیل، ایران را به وضعیت کنونی کشانده است اما مردم راضی به نبرد با اسرائیل نیستند زیرا این جنگ، جنگ آنها نیست.»
او پیشبینی کرد که اسرائیل در جریان حمله احتمالی خود به ایران، در ابتدا دفاع ضد هوایی جمهوری اسلامی را هدف قرار دهد.
فرزین ندیمی: جمهوری اسلامی از موشکهای پیشرفتهتری برای حمله به اسرائیل استفاده کرد
فرزین ندیمی، تحلیلگر امور دفاعی و امنیتی، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت: «بر اساس برآوردها ۲۰۰ تا ۲۵۰ موشک جمهوری اسلامی به اسرائیل رسیدند و حدود ۱۰ پایگاه موشکی در سراسر ایران، در این حمله نقش داشتند.»
او افزود که این احتمال وجود دارد که تعداد موشکهای شلیکشده از خاک ایران بیش از این عدد باشد و نیروهای آمریکایی مستقر در منطقه این پرتابهها را پیش از رسیدن به اسرائیل، سرنگون کرده باشند.
به گفته این تحلیلگر، حکومت ایران در این حمله ظاهرا از موشکهای جدید و پیشرفتهتری استفاده کرده است که از آن جمله میتوان از دو موشک سوخت جامد و هایپرسونیک «خیبرشکن» و «فتاح» نام برد.
ندیمی اضافه کرد: «به نظر میرسد بر خلاف برخی برآوردها، تعداد قابل توجهی از موشکهای جمهوری اسلامی در مقایسه با حمله پیشین، از پدافند هوایی اسرائیل عبور کردهاند.»
او همچنین از احتمال اصابت شماری از موشکهای جمهوری اسلامی به نزدیکی مقرهای آژانس امنیت اسرائیل (شین بت)، موساد و ستاد ارتش اسرائیل خبر داد.
پیشتر و در شامگاه ۲۵ فروردین، جمهوری اسلامی با بیش از ۳۰۰ موشک کروز، موشک بالستیک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد. این اولین حمله مستقیم جمهوری اسلامی به خاک اسرائیل بود.
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، در پی حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل با انتشار بیانیهای گفت: «امروز، نیروهای ایالات متحده در خاورمیانه چند موشک پرتاب شده از سوی جمهوری اسلامی به سمت اسرائیل را رهگیری کردند. ما به تعهد خود برای همکاری با اسرائیل در دفاع از این کشور عمل کردیم.»
او در این بیانیه گفت: «ما این اقدام تجاوزکارانه و ظالمانه جمهوری اسلامی را محکوم می کنیم و از تهران میخواهیم که هر گونه حمله بیشتر، از جمله از سوی گروههای تروریستی نیابتی خود، را متوقف کند.»
وزیر دفاع آمریکا در این بیانیه تاکید کرد: «ما هرگز در حفاظت از نیروها و منافع خود در خاورمیانه و حمایت از دفاع از اسرائیل و شرکای خود در منطقه تردید نخواهیم کرد.»
لوید آستین افزود:«من عمیقا به مهارت و شجاعت سربازان آمریکایی که امروز به نجات جان افراد از حمله ایران کمک کردند و همچنان به دفاع از اسرائیل و جلوگیری از درگیری یا تشدید تنش ادامه میدهند، افتخار میکنم.»
او گفت: «نیروهای ما برای محافظت از سربازان و شرکای ایالات متحده در خاورمیانه آماده هستند. وزارت دفاع توانایی قابل توجهی برای دفاع از مردم ما، ارائه حمایت بیشتر برای دفاع اسرائیل از خود و جلوگیری از تشدید تنش ها دارد. من به نظارت دقیق بر اوضاع و مشورت با متحدان و شرکای خود ادامه خواهم داد.»
جمشید برزگر، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، به ایراناینترنشنال گفت:«اسرائیل بعد از کشتن فواد شکر و اسماعیل هنیه بسیار تلاش کرد تا جمهوری اسلامی را به حمله موشکی دیگری علیه خود ترغیب کند، چون بعد از حمله ۱۳ آوریل متوجه شد که رهگیری موشکهای جمهوری اسلامی کار سختی نیست.»
او افزود: «مخصوصا بعد از تضعیف حماس و حزبالله کار برای اسرائیل راحتتر هم شد و منتظر بود تا جمهوری اسلامی اقدامی انجام دهد تا بتواند به تاسیسات هستهای و زیرساختها در ایران حمله کند. بنابراین بعید است که اسرائیل از این موقعیت ایجاد شده به سادگی بگذرد.»
حسامالدین علامه، رئیس اسبق شورای ملی سالمندی کشور، با بیان اینکه جمعیت سالمند کشور نزدیک به ۱۰ میلیون نفر است، نسبت به بروز «چاه جمعیتی» در کشور هشدار داد. به گفته او استانهای گیلان و مازندران سالمندترین و استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان، جوانترین استانهای کشور هستند.
علامه، در گفتگو با ایسنا با اشاره به متفاوت بودن سن سالمندی در کشورهای جهان متناسب به سن امید به زندگی، سن آغاز سالمندی در ایران را ۶۰ سال دانست.
او در تعریف سالمندی جمعیت گفت: سالمندی جمعیت به تغییر ساختار سنی جمعیت و هرم جمعیتی یک کشور اشاره میکند. سالمندی جمعیت، درصد جمعیت افراد بالای ۶۰ سال را نسبت به سایر گروههای سنی به ویژه افراد کمتر از ۱۵ سال مقایسه میکند. مقایسه جمعیت افراد بالای ۶۰ سال نسبت به افراد کمتر از ۱۵ سال، «نسبت سالخوردگی» نام دارد.
علامه با بیان اینکه جمعیت کنونی کشور حدود ۸۶ میلیون نفر است، توضیح داد: بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، حدود شش میلیون و ۵۰۰ هزار سالمند بالای ۶۵ سال در کشور زندگی میکنند که از این تعداد سه میلیون نفر را مردان و سه و نیم میلیون نفر را زنان تشکیل میدهند.
او درباره جمعیت سالمندان بالای ۶۰ سال کشور توضیح داد: جمعیت سالمندان بالای ۶۰ سال کشور حدود ۹ میلیون و ۸۵۰ هزار نفر گزارش شده که از این تعداد پنج میلیون و ۱۵۰هزار نفر را زنان و چهار میلیون و ۷۰۰هزار نفر را مردان تشکیل میدهند.
رئیس اسبق دبیرخانه شورای ملی سالمندی کشور درباره میانگین جمعیت سالمند کشور اظهار کرد: میانگین جمعیت سالمند کشور کمی بیش از ۱۱ درصد گزارش شده و میانگین جمعیت سالمندان بالای ۶۵ سال کشور نیز حدود ۷/۵ درصد است. حدود هفت و نیم میلیون نفر از جمعیت سالمندان کشور در شهرها زندگی میکنند و بیش از دو میلیون و ۳۰۰هزار سالمند در مناطق روستایی حضور دارند.
وی با اشاره به مولفه سالمندی جمعیت بیان کرد: جمعیت سالمندان استانهای گیلان و مازندران، به ترتیب با ۱۶/۳۵درصد و ۱۴/۹۳ درصد است و با توجه به اینکه جمعیت سالمندان این استانها بیشتر از ۱۴ درصد است، جزو استانهای سالمند کشور محسوب میشوند.
علامه با بیان اینکه جمعیت سالمندان استان سیستانوبلوچستان کمتر از پنج درصد است، گفت: جمعیت سالمندان استان سیستانوبلوچستان حدود ۴/۹۴ درصد گزارش شده و جوانترین استان کشور است. پس از استان سیستانوبلوچستان، استان هرمزگان با ۷/۲۳ درصد سالمند، دومین استان جوان کشور است.
دورههای «بیرونزدگی» و «تورفتگی» هرم جمعیتی در ایران
علامه با اشاره به دوره «بیشزایی» هرم جمعیتی ایران بین سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ گفت: میزان تولد سالیانه طی بازه زمانی ۱۳ ساله دوره بیشزایی بالا بوده، به نحوی که تا دو میلیون و ۴۵۰هزار تولد سالیانه ثبت شده است. هرم جمعیتی کشور طی دوران بیشزایی، دچار «بیرونزدگی» شده؛ یعنی جمعیت طی این بازه زمانی نسبت به سالهای قبلش، افزایش یافته است.
او در ادامه با اشاره به سالهای ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۵ گفت: بیشترین میزان تورفتگی هرم جمعیتی مربوط به سالهای ۸۲ و ۸۳ است.
نقش زنان در دورههای بیشزایی و کمزایی
به گفته علامه، بررسیها بیانگر این است که طی سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۶، یک دوره بیشزایی در ایران، با عنوان دوره «دوره بیشزایی تبعی» تجربه شده است؛ با این وجود میزان نرخ باروری طی این دوره نسبت به دوره بیشزایی اصلی یعنی ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰، کمتر است. در عین حال، به واسطه ورود تعداد جمعیت بالای زنان دوره بیشزائی اصلی به سن ازدواج و فرزندآوری، با وجود کاهش نرخ باروری، افزایش تولد در هرم جمعیتی مشاهده شده است.
رئیس اسبق دبیرخانه شورای ملی سالمندی کشور، گفت: «میزان بیرونزدگی هرم جمعیتی کشور در دوران بیشزایی تبعی نسبت به دوران بیشزایی اصلی، بسیار کمتر است اما با این وجود افزایش جمعیت را تجربهکردیم.»
پیشبینی آینده
بر اساس گفتههای رئیس اسبق دبیرخانه شورای ملی سالمندی کشور هنگامی که متولدین سالهای ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۵، به دوران فرزندآوری وارد شوند، به دلیل اینکه در دوران کمزایی متولد شدهاند، جمعیت کمی دارند و به دلیل اینکه میزان نرخ باروری در گذر زمان و طی ۲۰ سال گذشته، کاهش یافته، انتظار میرود که «دوران کمزایی تبعی» را از سال ۱۴۰۴ تا سال ۱۴۱۳ تجربه کنیم.
علامه پیشبینی کرد ایران طیسالهای ۱۴۰۴ تا ۱۴۱۳ کاهش تولد بیشتری خواهد داشت.
او با بیان اینکه برخی کارشناسان معتقدند نرخ باروری ایران کمتر از ۱/۴ است، نسبت به بروز «تله جمعیتی» که در نرخ باروری بین ۱/۳ تا ۱/۵ رخ میدهد، هشدار داد و گفت: «اگر نرخ باروری کمتر از ۱/۳ شود، وارد چاه جمعیتی میشویم. هنگامی که یک کشور وارد چاه جمعیتی شود به سختی میتواند از آن خارج شود.»
علی افشاری، فعال و تحلیلگر سیاسی به ایراناینترنشنال گفت :«جمهوری اسلامی در یک تنگنا و مخمصهای قرار گرفته است بهخصوص برای حفظ نیرویی که در دوهه اخیر به آنها پر و بال داده است یعنی جبهه مقاومت.»
او افزود: «شرایط به گونهای است که حزبالله لبنان ضربه سختی خورده است و حماس برای بقای خود میجنگد. اگر اکنون با گذشت دو ماه از کشتهشدن اسماعیل هنیه در تهران، جمهوری اسلامی همچنان سکوت میکرد شکاف عمیقی بین جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت ایجاد میشد و آنها از جمهوری اسلامی دلسرد میشدند.»
