به گزارش روزنامه هممیهن در روز چهارشنبه ۱۶ اسفند، اردشیر بهرامی در این نشست که از سوی انجمن حقوق کودکان برگزار شد، خبر داد در یک بازه زمانی ۱۰ ساله از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶، آمار خودکشی افراد زیر ۱۸ سال تنها هشت درصد از مجموع موارد مرگ خودخواسته بوده اما این عدد در سال ۱۴۰۰ به ۱۰ درصد افزایش یافته است.
او به ناهنجاریهای موجود در خانوادهها و تاثیر آن بر رشد آمار خودکشی میان کودکان و نوجوانان پرداخت و گفت: «در خانواده فضای گفتوگویی بیماری داریم، یعنی نمیتوانیم با هم گفتوگو کنیم زیرا قدرت چانهزنی وجود ندارد و نمیتوانیم درباره مسایل خانواده گفتوگو کنیم تا فهم ارتباطی شکل بگیرد.»
بهرامی به اقتدارگرایی و مردسالاری در خانوادهها خصوصا در میان مهاجران حاشیهنشین اشاره کرد و افزود: «کودکان و نوجوانان در این فضاها بیشتر آسیب میبینند. ساختار خانوادهها به شکل اقتدارگرایانه و مردسالارانه است. نگاه مردسالارانه باعث میشود فضای کنشگری خانوادهها از بین برود و تبدیل به یک فضایی همراه با خشونت فیزیکی شود .... در شهرهای مهاجرفرست، شبکه خویشاوندی داریم که از یکدیگر حمایت میکنند اما بعد از مهاجرت تضعیف میشود.»
پیش از این و در سال ۱۳۹۹ سازمان بهزیستی ایران تایید کرده بود آمار خودکشی در میان گروه سنی نوجوان به دلیل مشکلات خانوادگی رو به افزایش است.
(به توصیه کارشناسان اگر با کسی یا کسانی روبهرو میشوید که از جملهها و عبارتهایی نشاندهنده افسردگی یا تمایل به پایان زندگی استفاده میکنند، از آنان بخواهید با پزشک معتمد، نهادهایی که در این زمینه فعالیت میکنند یا فردی مورد اعتماد، درباره نگرانیهایشان صحبت کنند. اگر به خودکشی فکر میکنید، در ایران با اورژانس اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳ تماس بگیرید.)
بهرامی نقش برخی دیگر از پدیدهها، برساختهها و ارزشهای اجتماعی نظیر فقر، تعصب، آبرو، ناموس و سنت را مورد بحث قرار داد و تاکید کرد تیغ دو لبه فقر و سنت در صورتی که به کودکهمسری و ازدواج اجباری منجر شود، میتواند بسیار آسیبزا باشد.
به گفته این جامعهشناس، کودکی که بر اثر سنت و فقر تن به ازدواج اجباری میدهد، «سهمی از عاطفه و انتخاب ندارد» و کاملا مشخص است که این مسیر به آسیب منجر میشود.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۵ هزار و ۹۰۰ دختربچه ازدواج کردند و هزار و ۳۹۲ نوزاد از مادران زیر ۱۵ سال به دنیا آمدند.
در سال ۱۴۰۰ هم بیش از ۳۲ هزار مورد ازدواج دختران زیر ۱۵ سال ثبت شده.
بهرامی در ادامه صحبتهای خود، استانهای ایلام، لرستان، کرمانشاه و خوزستان را از کانونهای اصلی خودکشی در دنیا معرفی کرد و گفت: «همه این مناطق در انزوای جغرافیایی قرار دارند، شاخصهای توسعه در پایینترین سطح قرار دارد و بالاترین آمار مهاجرفرستی، بیکاری و فقر در آنها دیده میشود.»
او از افزایش آمار خودکشی در شهرهای استان تهران نظیر شهریار، ملارد، ورامین، قرچک، قدس، چهاردانگه، رباطکریم، پیشوا و پاکدشت خبر داد و با ذکر مثالی افزود آمار خودکشی در چهاردانگه ۱۶ در ۱۰۰ هزار نفر و در استان ایلام ۱۲ در ۱۰۰ هزار نفر است.
بهرامی با اشاره به حضور گسترده مهاجران در شهرهای استان تهران هشدار داد: «وقتی افراد به حاشیه شهرها مهاجرت میکنند، در یک ساخت ناهمگن اجتماعی قرار میگیرند. آنها تشکیل طایفه نمیدهند، فقط در کنار هم قرار میگیرند و دیگر کنشگری و آداب و رسوم ندارند.»
در شهریور ماه روزنامه اعتماد در گزارشی به بررسی محتوای تولید شده درباره «خودکشی» در شبکههای اجتماعی و ارتباط آن با رویدادهای سیاسی و اجتماعی پرداخت و با استناد به کلاندادهها نوشت جستوجوی این کلمه در فروردین ۱۴۰۲ نسبت به نیمه دوم سال ۱۴۰۱ بیش از دو برابر افزایش داشته است.
بر اساس آمار رسمی منتشر شده از سوی فرماندهی انتظامی، نرخ مرگ و میر ناشی از خودکشی ۵/۱ مورد به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است و بر اساس گزارش شاخصهای عدالت اجتماعی، طی ۱۰ سال بیش از ۴۰ هزار مرگ ناشی از خودکشی ثبت شده است.
