روزنامه بلژیکی «هااِلاِن» خبر داد که یکی از همراهان علیرضا زاکانی، شهردار تهران، از دو مخالف جمهوری اسلامی که در اعتراض به حضور او در بروکسل تجمع کرده بودند، تصویربرداری کرده و نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی مادر آنها را مورد بازجویی و «شکنجه روانی» قرار دادهاند.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر محبوس در زندان اوین، با انتشار نامهای به سرکوب و اعمال زور، خشونت و فشار بر دانشجویان واکنش نشان داد و از نهادهای بینالمللی خواست اجازه ندهند تا «جامعه رنجکشیده ایران» شاهد ۱۸ تیر (اشاره به اعتراضهای تیر ماه ۱۳۷۸) دیگری در دانشگاههایش شود.
در این نامه که با عنوان «خشونت بیرحمانه علیه دانشگاه را متوقف کنید» در اینستاگرام نرگس محمدی آمده، خطاب به نظام تاکید شده است «تهاجم و تهدید بیرحمانه علیه دانشگاه» میتواند به جرقه «خیزش و اعتراضات گسترده مردمی» تبدیل شود.
این فعال حقوق بشر با اشاره به اینکه حکومت ایران به مذاکرات «پنهانی، بیاعتبار و لرزان با دولتهای غربی» غره شده، یادآور شد که با وجود این، «بغض کشته شدن عزیزان مردم» در جنبش انقلابی ژینا (مهسا) امینی هنوز در گلوی ما نشکسته است.
به گفته نرگس محمدی، فضای پس از جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» و تداوم اعتراضات در حوزههای کنش جمعی و فردی در سراسر کشور نشان داد که «نه انفعال و نه انطباق» با وضع موجود، بلکه «انتشار قدرت و استحکام اراده جمعی برای تغییر بنیادی» سرمشق مردم ایران است.
این نویسنده و فعال حقوق بشر، دانشگاهها، نهادها، جمعها و پایگاههای مدنی و مردمی را «حلقههای اتصال عناصر گستره ساختاری جنبشهای اجتماعی، اعتراضی و انقلابی» خواند.
به گفته او هر چند حملههای «خشونتآمیز، بیرحمانه، علنی و آگاهانه» نیروهای سرکوبگر به این مجموعهها بر اساس «راهبرد استیصالی و ناکارآمد حکومت» یعنی ایجاد رعب و وحشت و توامان تکثیر ناامیدی و دلسردی به ویژه در میان جوانان و زنان معترض است، اما از سوی دیگر «مقاومت» در اشکال کوناگون ادامه دارد.
محمدی اعتراضات مردمی در سراسر ایران و نیز دانشجویان را «پژواک قدرتمند و طنینانداز کلمه "نه" به حکومت استبدادی دینی» خواند و از مجامع بینالمللی حقوق بشری و فمنیستی، نویسندگان و دانشگاهیان جهان خواست تا اجازه ندهند جامعه رنج کشیده ایرانی، شاهد ۱۸ تیر دیگری در دانشگاههایش شود.
این نامه به دنبال افزایش خشونت نیروهای سرکوبگر در دانشگاهها از جمله انتشار ویدیویی از کوبیدن سر یک دانشجوی پسر به پلههای سنگی از سوی مامور حراست دانشگاه طباطبایی منتشر شد.
کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور روز پنجم تیر گزارش داده بود که در نتیجه «ایجاد مزاحمت حراست برای دو تن از دانشجویان دختر بهدلیل پوشش در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه طباطبایی»، یکی از دانشجویان نسبت به برخورد حراست اعتراض میکند اما یکی از مامورین حراست او را مورد توهین و فحاشی قرار داده و سر وی را به «بدترین شکل به پلکان سنگی میکوباند».
در پی انتشار این ویدیو، روابط عمومی دانشگاه طباطبایی اطلاعیهای منتشر کرد و گزارش این برخورد در رسانهها را «در راستای ایجاد التهاب، تشنج و مخدوش کردن چهره آرام دانشگاه» خواند و نوشت «چنانچه قصوری باشد» اقدامات لازم انجام میشود.
یک روز بعد اما دانشجویان دانشکده علوماجتماعی دانشگاه طباطبایی با انتشار گزارشی، «اطلاعیه باطل روابط عمومی دانشگاه» را رد کرده و گفتند: «در طول یک سال گذشته، هیچ روزی در دانشگاه علامه طباطبایی جو آرام حاکم نبوده است.»
نویسندگان این متن با تاکید بر اینکه «علامه طباطبایی» دیگر نه یک دانشگاه که «پایگاهی امنیتی» است، با اشاره به اطلاعیه روابط عمومی دانشگاه درباره آرام بودن اوضاع نوشتند: «اینجا هیچ چیز آرام نیست و تنها کاری که به نحو احسن انجام میشود، سرکوب است.»
آنان اما در پایان بیانیه خود خطاب به سرکوبگران تاکید کردند: «هیچکس قرار نیست از شما تمکین کند.»
نرگس محمدی علاوه بر حمایت از دانشجویان معترض، در روزهای گذشته نامهای هم به نمایندگان پارلمان اروپا و حاضران در اکران فیلم «شکنجه سفید» نوشت و سلول انفرادی را ابزار «شکنجه، سرکوب، اعتراف اجباری و اعدام» خواند.
او با اشاره به اینکه در سلولهای انفرادی بازداشتگاهها به زنان زندانی تعرض میشود، از جامعه جهانی خواسته بود تا صدای مردم ایران باشند.
ابوالفضل ابوترابی، نماینده نجفآباد با بیان اینکه اگر دولت حسن روحانی دو سال دیگر ادامه پیدا کرده بود، شیرازه کشور از هم میپاشید، گفت: «دولت رئیسی در طول دو سال گذشته از فروپاشی شیرازه مملکت جلوگیری کرد.» او افزود دولت سیزدهم به خوبی توانست وضعیت کشور را مدیریت کند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد این کشور و دولتش نگرانیهای خود را درباره همکاریهای نظامی روسیه با جمهوری اسلامی به اطلاع مسکو رسانده است.
نتانیاهو در گفتوگویی با والاستریت ژورنال که روز پنجشنبه هشتم تیر منتشر شد، درباره موضوعات مختلف به ویژه نگرانیهای اسرائیل از تهدیدهای جمهوری اسلامی سخن گفت.
نخستوزیر اسرائیل گفت که او به دنبال راهحلی برای چگونگی واکنش اسرائیل به جنگ اوکراین بوده است.
او درخواست برخی قانونگذاران آمریکایی و مقامهای اوکراینی را برای پیوستن به کارزار غرب به منظور تسلیح اوکراین رد کرد و گفت: «ما نگرانیهایی داریم که فکر نمیکنم هیچ یک از متحدان غربی اوکراین داشته باشند.»
نتانیاهو با اشاره به نقش روسیه در سوریه گفت که باید اطمینان حاصل کند اسرائیل از «آزادی عمل» در سوریه برخوردار است.
اسرائیل در سالهای اخیر اهداف نظامی مربوط به جمهوری اسلامی در سوریه را بمباران کرده و این در حالی است که روسیه در سوریه از دولت بشار اسد حمایت میکند.
نتانیاهو همچنین گفت که نگران است تسلیحات اسرائیل در میدان نبرد اوکراین به تصرف نیروهای مقابل درآید و در نهایت به ایران تحویل داده شود.
پیشتر گزارشهایی درباره تحویل سلاحهای غربی فرستاده شده به اوکراین، به جمهوری اسلامی منتشر شده بود که این نگرانی نتانیاهو را تایید میکند.
جمهوری اسلامی که در یک سال اخیر بیش از پیش روابط نظامی خود را با روسیه تقویت کرده، به دنبال تسلیحات غربی است تا از آنها از طریق مهندسی معکوس برای ساخت سلاح جنگی استفاده کند.
نتانیاهو به طور ویژه تاکید کرد که اسرائیل نمیتواند به آمریکا اجازه دهد سیستم دفاع هوایی گنبد آهنین را به اوکراین بدهد؛ تسلیحاتی که به طور مشترک از سوی اسرائیل و آمریکا ساخته شده است.
این سیستم دفاع موشکی اسرائیلیها را از حملات مکرر شبهنظامیان مورد حمایت ایران محافظت میکند و آگاهی از چند و چون عملکرد آن از سوی جمهوری اسلامی، خطری برای اسرائیل است.
نتانیاهو گفت: «اگر آن سیستم به دست ایران بیفتد، میلیونها اسرائیلی بیدفاع میشوند و در خطر میافتند.»
او افزود: «اسرائیل به قطعنامههای سازمان ملل متحد در محکومیت تهاجم روسیه پیوسته و یک سیستم هشدار اولیه برای شناسایی حملات موشکی به اوکراین ارائه کرده است.»
پیشتر سفیر اوکراین در اسرائیل ترس از افتادن تسلیحات اسرائیلی و غربی به دست ایران را «فرض کاملا تخیلی و گمانهزنی» خوانده بود اما نتانیاهو گفت که نگرانیهایش را در مورد روابط نظامی رو به رشد جمهوری اسلامی و روسیه، به مسکو منتقل کرده است.
جمهوری اسلامی در یک سال اخیر پهپادهای مورد استفاده روسیه در میدان نبرد در اوکراین را تامین کرده است.
پیشتر والاستریت جورنال گزارش داده بود روسیه در ازای این تسلیحات، قابلیتهای سایبری خود را به ایران داده است.
نتانیاهو گفت: «این یک رابطه بسیار آزاردهنده است. ما نگرانی های خود را به روسها اعلام کردهایم.»
او اما از اظهار نظر در مورد آنچه مسکو در پاسخ گفته است، خودداری کرد.
مادر نیکا شاکرمی در مصاحبهای در یک مستند بیبیسی گفت: «نیکا نگران بیعدالتی و تبعیض در حق ایرانیها بود. او خیلی به این موضوع فکر میکرد.» او افزود: «نیکا به شدت ماجراجو و نترس بود. من همیشه نگران این بودم که چقدر جسور است. همیشه میترسیدم که اتفاقی برایش بیافتد.»
مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای نماز روز «عید قربان» بار دیگر خواهان اجرای عدالت در حق معترضان خیزش انقلابی شد که از سوی ماموران نابینا شده یا پای خود را از دست دادهاند. او همچنین فساد در ارکان کشور از جمله قوه قضاییه را «سیستماتیک» توصیف کرد.
قاضی باید حافظ عدالت باشد نه نظام
عبدالحمید اسماعیلزهی در سخنرانی روز پنجشنبه هشتم تیر خود به مناسبت عید قربان به انتقاد از قوه قضاییه جمهوری اسلامی پرداخت و گفت قاضی باید حافظ «عدالت» باشد، نه حافظ «حکومت و نظام».
او با تاکید بر اینکه «قوه قضاییه نباید متاثر از موضوعات سیاسی باشد»، گفت این نهاد زمانی میتواند «پناهگاه مردم» باشد که قضات نه از «موضوعات سیاسی» و نه از «قدرت افراد» متاثر نشوند: «اما قضات حرف برخی نهادها و ارگانها را قبول میکنند که خلاف استقلال آنهاست.»
مدیر مدرسه عالی دارالعلوم زاهدان از شکایتهای فراوانی گفت که هر روز از سراسر ایران به دستش میرسد و مردم در آن میگویند حکم قاضی پس از صدور و ابلاغ، «تغییر» کرده است.
مولوی عبدالحمید با اشاره به اینکه دستگاه قضایی «زمانی مستقل است که از نهاد امنیتی و نظامی و رییسجمهوری و حتی رهبری متاثر نبوده و بیطرف باشد»، گفت: «انتظار ما این بود که دستگاه قضایی در اعتراضات بیطرفی را رعایت کند.»
فساد در کشور سیستماتیک شده است
او به انتقاد از فسادی که امروز به صورت «سیستماتیک» درآمده پرداخت و خاطرنشان کرد: «متاسفانه فساد امروز در کشور ریشه دوانده است و دستگاه قضایی هم از این موضوع استثنا نیست .... مبارزه با فساد با روش فعلی جواب نمیدهد و ساز و کار جدید میخواهد.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان بار دیگر به اعترافات اجباری متهمان و بازداشتشدگان اعتراضات تحت شکنجه و فشار اشاره و تاکید کرد این نوع اعترافها «جایگاهی در دین و قانون اساسی ندارند».
مولوی عبدالحمید ادامه داد: «در بازجویی از معترضان در بازداشتگاهها، برخوردهای خیلی خشنی از سوی بازجویان انجام شد که حکایت از مشکلات رقتبار در بازداشتگاهها دارد و انتظار این بود که دستگاه قضایی با این موضوع برخورد کند.»
او مجازات نشدن آمران و عاملان جمعه خونین زاهدان را پس از حدود ۹ ماه، مصداق دیگری از رعایت نکردن بیطرفی و وجود فساد در قوه قضاییه خواند و گفت: «انتظار بود مقامات قضایی به جمعه خونین زاهدان رسیدگی کنند و مامورانی که مردم را هدف قرار دادند، مجازات شوند.»
به گفته اسماعیلزهی، «چشم بسیاری از معترضان در کشور کور شده یا پایشان را از دست دادند» در حالی که ماموران «حق زدن آنان را نداشتند» و اکنون انتظار میرود که «عدالت» رعایت شود.
مردم دیگر انگیزهای برای مشارکت در انتخابات ندارند
مدیر مدرسه عالی دارالعلوم زاهدان در بخشی دیگر از سخنانش به انتخابات پیشروی مجلس هم اشاره کرد و گفت: «با برخی افراد تماس گرفته و گفته شده که برای انتخابات آماده باشند [اما] مردم از انتخابات ناامید شدهاند چرا که صندوق نمیتواند مشکلات را حل کند.»
مولوی عبدالحمید خاطرنشان کرد: «مردم انگیزهای برای حضور در انتخابات ندارند و مشارکت در انتخابات مجلس و ریاستجمهوری قبلی به حداقل رسیده بود.»
او همچنین بار دیگر به از سر گیری روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی با کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی اشاره کرد و گفت: «خوب است که مسوولان به دنبال رابطه با اروپا و آمریکا هستند اما تغییرات اصلی باید در داخل کشور انجام شود.»
مدیر شورای هماهنگی مدارس اهلسنت سیستان و بلوچستان حکومت را خطاب قرار داد و گفت: «با ملت آشتی و زندانیان سیاسی را آزاد کنید.»
من شکایتی ندارم
عبدالحمید اسماعیلزهی همچنین به مساله ممنوعالخروجی خود و ممانعت ماموران وزارت اطلاعات از سفر حج او و همراهانش اشاره کرد و گفت: «من از منع شدن خودم شکایتی ندارم اما افرادی که همراه من بودند و نه سیاسی بودند و نه شهرتی داشتند از فرودگاه بازگرداندند که خلاف نص قرآن است.»
از سوی دیگر اما شامگاه چهارشنبه هفتم تیر دفتر امام جمعه اهل سنت زاهدان با انتشار بیانیهای، خبر رسانههای حکومتی را در متهم کردن مسوولان مسجد مکی زاهدان به آزار و اذیت فردی که به ظن توطئه برای مسموم کردن مولوی عبدالحمید بازداشت کرده بودند، «کذب محض» و «سناریوسازی» حکومت خواند.
دفتر مولوی عبدالحمید با اشاره به پخش ویدیویی از این فرد در رسانههای حکومتی مبنی بر اینکه پس از بازداشت در مسجد مکی از سوی اطرافیان مولوی عبدالحمید تحت فشار و اذیت قرار گرفته است، گفت: «مسوولان امنیتی جای مدعی و مدعیعلیه را تغییر داده و از طریق رسانهها اقدام به تشویش اذهان عمومی کردند.»
این دفتر اعلام کرد: «سناریوسازی، اعترافگیری با شکنجه و اعمال فشار در مرام و اعتقاد ما نیست و نه تنها هیچ جایی در مجموعه دارالعلوم و مسجد مکی زاهدان ندارد بلکه بارها از آن انتقاد شده است. اظهارات دیکتهشده فرد مذکور در رسانههای حکومتی، کذب محض است.»
در این بیانیه به بازداشت شماری از نزدیکان مولوی عبدالحمید از جمله نوه او نیز اشاره شده و آمده است: «هدف از این بازداشتها فشار سیاسی و محدود کردن فعالیتهای رسانهای دارالعلوم و خاموش کردن صدای آن است.»
بر اساس این بیانیه، «طرح ناکام مانده» فرصتی را ایجاد کرد تا به همین بهانه افرادی را بازداشت کنند و فشار بیشتری بر مجموعه دارالعلوم زاهدان بیاورند.
