رییسجمهوری آمریکا در نشست گروه هفت در کانادا گفت که جمهوری اسلامی در این جنگ پیروز نمیشود و باید قبل از اینکه خیلی دیر شود، فورا مذاکره کند. دونالد ترامپ گفت نشانههایی از تمایل تهران برای کاهش تنشها دریافت کرده و اضافه کرد که بر اساس این پیامها، آنها مایل به مذاکرهاند.
او گفت: «زمانی که ایران فرصت مذاکره داشت، باید از آن استفاده میکرد.»
همزمان سیانان گزارش کرد که ترامپ قصد ندارد در درخواست برای کاهش تنش میان اسرائیل و جمهوری اسلامی به سران گروه هفت بپیوندد؛ هرچند مقامها امیدوارند که او بیانیه مشترک را امضا کند.
رهبران هفت کشور صنعتی، موسوم به گروه هفت، از یکشنبه ۲۵ خرداد نشست خود را در آلبرتا در کانادا، در حالی آغاز کردند که این نشست برخلاف برنامهریزیهای قبلی اکنون زیر سایه جنگ بین جمهوری اسلامی و اسرائیل قرار گرفته است.
گفتوگوهایی که در ابتدا انتظار میرفت بر تلاشهای صلح در اوکراین و غزه متمرکز باشد، بهطور ناگهانی به سمت جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل چرخش پیدا کرد.
رهبران جی-۷ در تلاشاند به سرعت به تشدید خشونتها میان تهران و تلآویو واکنش نشان دهند.
ترامپ پیش از این در گفتوگو با شبکه ایبیسی نیوز گفت که معتقد است صلح میان جمهوری اسلامی و اسرائیل محتمل است و حملات نظامی اخیر میتواند تهران را تحت فشار قرار دهد تا بهزودی با توافق هستهای موافقت کند.
ترامپ گفت: «چنین چیزی باید رخ میداد، به گمانم از هر دو طرف، چنین چیزی لازم بود. آنها میخواهند گفتوگو کنند و گفتوگو خواهند کرد.»
او همچنین ابراز خوشبینی کرد که شاید روسیه بتواند در میانجیگری میان دو طرف نقش ایفا کند.
نشست گروه هفت به میزبانی کانادا و در چارچوب ریاست دورهای این کشور بر این گروه برگزار میشود.
در این نشست، هفت اقتصاد بزرگ جهان به همراه کشورهایی چون اوکراین و آفریقای جنوبی گرد هم آورده است اما آنچه قرار بود محملی برای گفتوگوهای دیرینه اقتصادی و تنشهای تجارت جهانی باشد، اکنون تحتالشعاع بحران ژئوپولیتیک فوری در خاورمیانه قرار گرفته است.
از سوی دیگر، در حالی که موشکها همچنان میان ایران و اسرائیل در رفتوآمد هستند و ورود ارتش ایالات متحده به جنگ میتواند آتش درگیری را بیش از پیش شعلهور کند، آمریکا بارها مشارکت در حمله اولیه اسرائیل به ایران را انکار کرده که این موضع، با مخالفت صریح مقامات ایرانی روبهرو شده است.
مجله تایم دوشنبه ۲۶ خرداد نوشت که از جمعه ۲۳ خرداد تا صبح دوشنبه، درگیری میان اسرائیل و جمهوری اسلامی، صدها کشته و بیش از هزار زخمی در ایران و ۱۹ کشته و صدها زخمی در اسرائیل بر جای گذاشته است.
تایم در ادامه تاکید کرد گزارشهای مختلف حاکی از آن است که نقش آمریکا در این حمله ممکن است بیش از آن چیزی باشد که بهطور رسمی اعلام شده است.
۲۵ خرداد، چند مقام آمریکایی بدون ذکر نام به رسانههای مختلف گفتند که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، طرح اسرائیل را برای کشتن علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، رد کرده است.
یکی از این مقامات به خبرگزاری رویترز گفت: «آیا ایرانیها هنوز آمریکاییای را کشتهاند؟ نه. تا زمانی که چنین کاری نکنند، حتی صحبت درباره هدف قرار دادن رهبران سیاسی هم در کار نخواهد بود.»
اسرائیل وجود چنین طرحی را تکذیب کرده اما رد این طرح از سوی ترامپ میتواند نشانهای از سطحی از هماهنگی میان واشینگتن و تلآویو باشد.
حمله به ایران در بحبوحه مذاکرات میان آمریکا و جمهوری اسلامی بر سر برنامه هستهای تهران انجام شد.
ترامپ بارها بر تمایل خود به یافتن راهحلی دیپلماتیک برای این بحران تاکید کرده و از توانایی خود برای برقراری صلح سخن گفته است. با این حال، ایران و اسرائیل تاکنون بیتوجه به درخواستهای بینالمللی برای تنشزدایی، حملات تازهای را به یکدیگر انجام دادهاند.
تهران وعده داده است که از آمریکا نیز انتقام خواهد گرفت، در حالی که ترامپ هشدار داد: «اگر به هر شکلی مورد حمله ایران قرار بگیریم، تمام قدرت ارتش ایالات متحده بر سرتان فرود خواهد آمد؛ آن هم در سطحی که تاکنون سابقه نداشته است.»
تاکید واشینگتن: هیچ نقشی در حمله نداشتیم
اسرائیل حملات خود را با نام «عملیات طلوع شیران» از بامداد جمعه در ایران آغاز کرد. این حملات، تاسیسات هستهای، فرماندهان نظامی و افراد موثر در پیشبرد برنامه هستهای جمهوری اسلامی را هدف قرار داد و اسرائیل اعلام کرد تا زمانی که تهدید از میان برداشته نشود، حملات ادامه خواهد داشت.
جمهوری اسلامی نیز از جمعه شب حملاتی تلافیجویانه به تلآویو و اورشلیم انجام داد و از آن زمان موشکباران اسرائیل را ادامه داده است.
همزمان، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت تهران «شواهد محکمی» در دست دارد که آمریکا از حملات اسرائیل حمایت کرده است.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم در بیانیهای اعلام کرد این حملات «بدون هماهنگی و تایید ایالات متحده ممکن نبود» و افزود که آمریکا باید «پاسخگوی پیامدهای خطرناک ماجراجوییهای اسرائیل» باشد.
در مقابل، آمریکا هرگونه نقش در حملات اسرائیل را انکار کرده و این موضع را از جمعه بهطور مکرر تکرار کرده است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در بیانیهای تاکید کرد: «ما هیچ نقشی در حملات به ایران نداشتیم و اولویت اصلی ما حفاظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.»
روبیو حمله را «اقدامی یکجانبه» از سوی اسرائیل توصیف کرد. با این حال، او تایید کرد که اسرائیل پیشاپیش، دولت ترامپ را از حمله مطلع کرده بود.
ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل نیز این موضوع را تایید کردهاند.
آمریکا یک روز پیش از حمله، کارکنان سفارتهای خود را در سراسر منطقه تخلیه کرد.
ترامپ جمعه در شبکه تروث سوشال، ایران را به «توافق» دعوت کرد و گفت که از «حملات بعدی که حتی وحشیانهتر خواهند بود» باخبر است.
او همان روز، در پاسخ به سوالی از سوی والاستریت ژورنال درباره اینکه آیا پیشاپیش از حمله اسرائیل مطلع شده بوده، گفت: «اطلاع داشتن؟ نه. این فقط اطلاع نبود، ما کاملا در جریان بودیم.»
با این حال، رییسجمهوری آمریکا شنبه شب بار دیگر نوشت: «ایالات متحده هیچ نقشی در حمله به ایران نداشت.»
چراغ سبز روشن آمریکا
اسرائیل ماهها در حال برنامهریزی برای حمله بود. در ماه می، گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه دولت ترامپ قصد ندارد در این عملیات به اسرائیل کمک کند، چرا که در آن زمان واشینگتن سرگرم مذاکره با تهران درباره توافق هستهای بود.
وبسایت خبری اکسیوس، جمعه گزارش داد مقامات اسرائیلی گفتهاند این حملات در واقع با هماهنگی آمریکا انجام شدهاند و دولت ترامپ اگرچه بهصورت علنی مخالفت نشان داده اما در خفا به اسرائیل «چراغ سبز کامل» داده است.
بر اساس تازهترین گزارشها، آمریکا حتی در شکلگیری جزییات حمله نیز دخالت داشته است.
مقامات آمریکایی به رویترز، آسوشیتدپرس، سیانان و رسانههای دیگر گفتهاند که اسرائیل، طرحی معتبر برای کشتن خامنهای را با کاخ سفید در میان گذاشته و کاخ سفید این طرح را رد کرده است.
عمر دوستری، سخنگوی نتانیاهو، این گزارشها را تکذیب کرده و آنها را «جعلی» خوانده است.
نتانیاهو نیز یکشنبه در گفتوگو با فاکسنیوز گفت: «گزارشهای غلط زیادی درباره مکالماتی که هرگز اتفاق نیفتادهاند منتشر شده و من نمیخواهم وارد آنها شوم اما میتوانم بگویم ما کاری را که لازم است انجام خواهیم داد. فکر میکنم آمریکا هم میداند که چه چیزی به نفع خودش است.»
با این حال، ابهام در پیامهای رسمی درباره میزان دخالت آمریکا، میتواند نشاندهنده اختلاف اولویتها میان واشینگتن و تلآویو باشد.
منبع مطلع اسرائیلی که خواست نامش فاش نشود، شنبه ۲۴ خرداد به ایراناینترنشنال گفت در هر وضعیتی که جمهوری اسلامی، غیرنظامیان را هدف قرار دهد - همانطور که شب گذشته رخ داد - اسرائیل برای ترسیم یک مرز مشخص، واکنش نشان خواهد داد.
این مقام اسرائیلی تاکید کرد: «حتی در چنین مواردی، اسرائیل غیرنظامیان ایرانی را هدف قرار نخواهد داد.»
بر اساس گزارش رسانههای اسرائیلی، حملات جمهوری اسلامی به اسرائیل تاکنون دستکم سه کشته و دهها زخمی برجا گذاشته است.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در واکنش به این حملات گفت که جمهوری اسلامی از خط قرمزها عبور کرده و هزینه سنگینی برای حمله به مناطق جمعیتی و غیرنظامی اسرائیل خواهد داد.
همزمان شش مقام ارشد جمهوری اسلامی و دو عضو سپاه پاسداران به روزنامه نیویورکتایمز گفتند که حکومت ایران انتظار حمله پیش از دور جدید مذاکرات هستهای در عمان را نداشت و همین محاسبه اشتباه، زمینهساز آسیب گسترده در حملات هوایی اسرائیل شد.
از سوی دیگر سایت حقوق بشری هرانا گزارش داد حملات هوایی ارتش اسرائیل به ایران، دستکم ۱۲ استان را در بر گرفته و علاوه بر اهداف نظامی، مناطق مسکونی و غیرنظامی نیز در این حملات آسیب دیدهاند.
مناطق مسکونی آسیبدیده اغلب سازمانی هستند.
بر اساس گزارش هرانا، بهدنبال این حملهها تاکنون دستکم ۱۴۶ نفر کشته و ۵۳۲ تن زخمی شدهاند که در میان کشتهشدگان، دستکم ۳۵ زن و کودک شناسایی شدهاند.
بنا بر گزارش هرانا، حملات اسرائیل طی ۲۴ ساعت نخست در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، تهران، خوزستان، فارس، کردستان، کرمانشاه، مرکزی و همدان، گزارش شد.
در این گزارش آمده است که موشکهای بالستیک، موشکهای کروز هواپرتاب و پهپادهای انتحاری از عمده سلاحهای بهکاررفته توصیف شدهاند؛ با این حال، مقامهای اسرائیلی تاکنون جزییاتی از سلاحهای به کار رفته در عملیات نظامی خود را منتشر نکردهاند.
هرانا با اشاره به اینکه بهدنبال این حملات، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت مسعود پزشکیان اعلام کرده «بهدلیل شرایط ویژه کشور» اینترنت را بهطور موقت محدود و پیامرسان واتساپ را که دیماه ۱۴۰۳ رفع فیلتر شده بود، دوباره مسدود کرده است، نوشت: «این اقدام، فعالیت رسانههای مستقل، انتقال دادههای امدادی و دسترسی فوری به اطلاعات را با مشکل جدی روبهرو کرده است.»
حملات هوایی ارتش اسرائیل به مناطق مختلف ایران که فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دستاندرکاران برنامه اتمی و مراکز نظامی جمهوری اسلامی را هدف قرار داد، از بامداد جمعه ۲۳ خرداد آغاز شد.
مجله تایم دوشنبه ۲۶ خرداد نوشت که از جمعه ۲۳ خرداد تا صبح دوشنبه، درگیری میان اسرائیل و جمهوری اسلامی، صدها کشته و بیش از هزار زخمی در ایران و ۱۹ کشته و صدها زخمی در اسرائیل بر جای گذاشته است.
تایم در ادامه تاکید کرد گزارشهای مختلف حاکی از آن است که نقش آمریکا در این حمله ممکن است بیش از آن چیزی باشد که بهطور رسمی اعلام شده است.
۲۵ خرداد، چند مقام آمریکایی بدون ذکر نام به رسانههای مختلف گفتند که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، طرح اسرائیل را برای کشتن علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، رد کرده است.
یکی از این مقامات به خبرگزاری رویترز گفت: «آیا ایرانیها هنوز آمریکاییای را کشتهاند؟ نه. تا زمانی که چنین کاری نکنند، حتی صحبت درباره هدف قرار دادن رهبران سیاسی هم در کار نخواهد بود.»
اسرائیل وجود چنین طرحی را تکذیب کرده اما رد این طرح از سوی ترامپ میتواند نشانهای از سطحی از هماهنگی میان واشینگتن و تلآویو باشد.
حمله به ایران در بحبوحه مذاکرات میان آمریکا و جمهوری اسلامی بر سر برنامه هستهای تهران انجام شد.
ترامپ بارها بر تمایل خود به یافتن راهحلی دیپلماتیک برای این بحران تاکید کرده و از توانایی خود برای برقراری صلح سخن گفته است. با این حال، ایران و اسرائیل تاکنون بیتوجه به درخواستهای بینالمللی برای تنشزدایی، حملات تازهای را به یکدیگر انجام دادهاند.
