خبرگزاری رویترز دوشنبه ۲۴ آذر گزارش داد رهبران ۱۰ کشور اروپایی بههمراه اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا، پس از دیدار در برلین، بر لزوم ارائه تضمینهای امنیتی محکم به اوکراین پیش از هر توافق صلحی، تاکید کردند.
این نشست با هدف حمایت از مذاکرات میان آمریکا و اوکراین برای پایان دادن به مرگبارترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم برگزار شد.
در بیانیه مشترک این رهبران آمده است که اوکراین باید بتواند نیروهای مسلح خود را در سطحی حدود ۸۰۰ هزار نفر حفظ کند تا توان بازدارندگی در برابر درگیریهای آینده را داشته باشد.
در این بیانیه همچنین تاکید شد که اروپا باید تشکیل یک نیروی «چندملیتی برای اوکراین» را با مشارکت کشورهای داوطلب و با حمایت ایالات متحده، هماهنگ کند.
بر اساس این بیانیه، این نیرو به بازسازی توان نظامی اوکراین، تامین امنیت حریم هوایی این کشور و کمک به ایمنتر شدن مسیرهای دریایی، از جمله از طریق فعالیت در داخل اوکراین، کمک خواهد کرد.
رهبران اروپایی همچنین خواستار ایجاد یک سازوکار نظارت بر آتشبس به رهبری ایالات متحده شدند تا هشدار زودهنگام درباره هرگونه حمله احتمالی آینده داده شود و به موارد نقض آتشبس، جواب داده شود.
در این بیانیه تاکید شد که «تصمیمگیری درباره مسائل ارضی تنها بر عهده مردم اوکراین است»؛ آن هم زمانی که تضمینهای امنیتی قوی بهطور عملی برقرار شده باشد.
همزمان یک مقام آگاه نیز گفت مذاکرهکنندگان آمریکایی دوشنبه بهطور جداگانه به اوکراین اعلام کردهاند در هر توافقی برای پایان دادن به جنگ با روسیه، کییف باید با خروج نیروهای خود از منطقه شرقی دونتسک، موافقت کند.
گفتوگوهای صلح اوکراین و هفتهای سرنوشتساز
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، ۲۴ آذر در برلین گفتوگوهای خود را با نمایندگان دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، از سر گرفت.
آمریکا اعلام کرده که «پیشرفت زیادی» در مسیر پایان دادن به مرگبارترین مناقشه اروپا از زمان جنگ جهانی دوم حاصل شده است.
زلنسکی بار دیگر با استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، و جرد کوشنر، داماد ترامپ، دیدار کرد.
این دیدار یک روز پس از پنج ساعت گفتوگوی آنان در روز یکشنبه انجام شد.
سایر رهبران اروپایی نیز در طول روز در پایتخت آلمان نشستهایی برگزار کردند.
اوکراین یکشنبه اعلام کرد حاضر است از بلندپروازی خود برای پیوستن به ناتو چشم بپوشد؛ به این شرط که تضمینهایی امنیتی از غرب دریافت کند.
رویترز در گزارشی تاکید کرد هنوز روشن نیست گفتوگوها درباره این موضوع یا سایر مسائل حیاتی - از جمله آینده سرزمینهای اوکراین - تا چه اندازه پیش رفته و آیا مذاکرات برلین میتواند روسیه را به پذیرش آتشبس ترغیب کند یا نه.
زلنسکی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اکنون حجم زیادی از کار در مسیر دیپلماتیک در جریان است.»
رییسجمهوری اوکراین توضیح بیشتری در این زمینه نداد اما دفتر او بعدا اعلام کرد مذاکرات پایان یافته است.
از سوی دیگر دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، به خبرنگاران گفت عدم پیوستن اوکراین به ناتو یک موضوع بنیادین در گفتوگوهای مربوط به توافق صلح احتمالی است.
او افزود که روسیه پس از پایان مذاکرات برلین، منتظر دریافت گزارش از سوی آمریکا خواهد بود.
مخالفت اوکراینیها با امتیازدهی گسترده؛ نتایج یک نظرسنجی
به گزارش رویترز، زلنسکی در شرایط دشواری قرار دارد: از یکسو تحت فشار ترامپ است تا توافقی را بپذیرد و از سوی دیگر نیاز دارد چیزی به مردم اوکراین ارائه دهد که قابل قبول باشد.
نتایج یک نظرسنجی که ۲۴ آذر منتشر شد نشان میدهد سهچهارم اوکراینیها مخالف امتیازدهی عمده در هر توافق صلحی هستند.
بر اساس این نظرسنجی که از سوی موسسه بینالمللی جامعهشناسی کییف انجام شده، ۷۲ درصد از اوکراینیها با توافقی که خط مقدم را در وضعیت فعلی منجمد کند و شامل برخی سازشها باشد، موافقاند.
اما ۷۵ درصد از پاسخدهندگان طرحی را که شامل واگذاری قلمرو یا محدود کردن اندازه ارتش اوکراین بدون تضمینهای امنیتی واضح باشد، «کاملا غیرقابل قبول» دانستهاند.
این نظرسنجی همچنین نشان داد تنها ۲۱ درصد از اوکراینیها به ایالات متحده اعتماد دارند؛ در حالی که این رقم در دسامبر گذشته ۴۱ درصد بود.
اعتماد به ناتو نیز از ۴۳ درصد به ۳۴ درصد کاهش یافته است.
هفتهای حیاتی برای دیپلماسی اروپا
گفتوگوهای دوشنبه در آغاز هفتهای سرنوشتساز برای اروپا انجام شد. اجلاس اتحادیه اروپا این هفته بهصورت ویژه در این مورد تصمیم میگیرد که آیا میتواند یک وام بزرگ برای اوکراین را با استفاده از داراییهای مسدودشده بانک مرکزی روسیه تضمین کند یا نه.
اروپا در زمینه سیاستهای مهاجرتی، امنیتی و تنظیمگری فناوریهای بزرگ، هدف انتقاد واشینگتن قرار گرفته است.
اتحادیه اروپا و دولتهای ملی همچنان برای ارائه پاسخی واحد به انتقادهای آمریکا دچار مشکل هستند.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه در بروکسل گرد هم آمدند تا درباره تحریمهای جدید علیه «ناوگان سایه» نفت روسیه به توافق برسند؛ هرچند احتمال کارشکنی لحظه آخری در توافق تجاری اروپا با آمریکای لاتین، تلاشهای اتحادیه را برای نمایش قدرت تهدید میکند.
لارس لوکه راسموسن، وزیر خارجه دانمارک، گفت: «مهمترین مساله برای ما اکنون این است که بتوانیم تامین مالی اوکراین را تضمین کنیم.»
او افزود: «باید تصمیمی بگیریم که اطمینان حاصل شود اوکراین میتواند به مبارزه آزادیخواهانه خود ادامه دهد و به جهان نشان دهیم اروپا بازیگری قدرتمند است؛ وگرنه تصویری که رییسجمهوری آمریکا ارائه میکند که اروپا ضعیف است، تایید خواهد شد.»
الکساندر استوب، رییسجمهوری فنلاند، که از نزدیک در مذاکرات اوکراین حضور داشت و دوشنبه با زلنسکی دیدار کرد، لحنی محتاطانه اما امیدوارانه داشت.
او به یک شبکه هلندی گفت: «احتمالا اکنون بیشتر از هر زمان دیگری طی چهار سال گذشته به یک توافق صلح نزدیک شدهایم.»
استوب گفت طرفین روی سه سند اصلی کار میکنند: « چارچوب یک طرح صلح ۲۰ بندی، سندی مربوط به تضمینهای امنیتی برای کییف، و سندی درباره بازسازی اوکراین.»