مقامهای اطلاعاتی آمریکا در دوره ریاستجمهوری جو بایدن، بهطور موقت بخشی از اطلاعات حساس را به دلیل نگرانی از تلفات غیرنظامیان و نحوه رفتار با زندانیان فلسطینی، از دسترس اسرائیل خارج کردند.
خبرگزاری رویترز جمعه ۲۱ آذر در خبری به نقل از شش منبع آگاه نوشت نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده در نیمه دوم سال ۲۰۲۴، بهصورت محدود و تاکتیکی، اشتراکگذاری برخی اطلاعات کلیدی با اسرائیل را متوقف کردند؛ تصمیمی کمسابقه که در میانه جنگ غزه و در پی تشدید نگرانیها درباره عملکرد نظامی اسرائیل اتخاذ شد.
بر اساس این گزارش، آمریکا برای چند روز ارسال تصاویر زنده یک پهپاد شناسایی خود بر فراز غزه را قطع کرد. این تصاویر پیشتر در اختیار دولت اسرائیل قرار میگرفت تا برای شناسایی نیروهای حماس و یافتن گروگانها مورد استفاده قرار گیرد.
همزمان، واشینگتن محدودیتهایی نیز بر نحوه استفاده اسرائیل از برخی یافتههای اطلاعاتی در عملیات علیه اهداف نظامی مهم در غزه اعمال کرده بود.
منابع رویترز گفتند این تصمیم در پی افزایش نگرانی در جامعه اطلاعاتی آمریکا نسبت به شمار بالای غیرنظامیان کشتهشده در عملیات نظامی اسرائیل اتخاذ شده بود. همچنین گزارشهایی درباره بدرفتاری سازمان امنیت داخلی اسرائیل، شینبت، با زندانیان فلسطینی، نگرانی مقامهای آمریکایی را تشدید کرده بود.
به گفته منابع، نهادهای اطلاعاتی آمریکا نگران بودند اسرائیل تضمینهای کافی برای پایبندی به قوانین جنگ در زمان استفاده از اطلاعات آمریکایی ارائه نکرده است. طبق قوانین ایالات متحده، ارائه چنین تضمینهایی پیششرط اشتراکگذاری اطلاعات با کشورهای خارجی است.
رویترز تاکید میکند که با وجود این اقدام، دولت بایدن بهطور کلی سیاست حمایت مستمر از اسرائیل، از جمله در زمینههای اطلاعاتی و نظامی، را حفظ کرده بود. منابع آگاه میگویند تصمیم برای توقف موقت انتقال اطلاعات، اقدامی محدود و با هدف اطمینان از استفاده قانونی از دادههای آمریکایی بوده است.
به گزارش رویترز، ترامپ در سه عکس از ۱۹ تصویر جدید از اپستین که جمعه از سوی دموکراتهای کمیته نظارت مجلس نمایندگان آمریکا منتشر شد، دیده میشود.
این نمایندگان در بیانیهای گفتند که در حال بررسی بیش از ۹۵ هزار تصویر ارائهشده از سوی املاک اپستین هستند.
دموکراتهای کنگره آمریکا اعلام کردند که این عکسها شامل «تصاویر مردان ثروتمند و قدرتمند» است که با این مجرم جنسی اوقاتی را گذراندهاند.
آنان افزودند که «عکسهایی از زنان و املاک اپستین» و عکسهای بیشتری در روزهای آینده منتشر خواهد شد.
اپستین سال ۲۰۰۸ بهدلیل دست داشتن در جرائم جنسی به زندان محکوم شد. او تقریبا ۱۳ ماه از محکومیت خود را گذراند و در سال ۲۰۰۹ بهطور مشروط آزاد شد.
او سال ۲۰۱۹ مجددا بازداشت شد، اما پیش از آغاز محاکمه در زندان نیویورک جان باخت و مقامهای قضایی دلیل مرگ او را خودکشی اعلام کردند. با گذشت سالها، این پرونده همچنان با بحثهای گستردهای همراه است.
اظهارات عضو ارشد کمیته نظارت
رابرت گارسیا، عضو ارشد دموکرات کمیته نظارت مجلس نمایندگان آمریکا، در این بیانیه گفت: «این عکسهای نگرانکننده پرسشهای بیشتری درباره اپستین و روابط او با برخی از قدرتمندترین مردان جهان ایجاد میکنند.»
او افزود: «ما تا زمانی که مردم آمریکا به حقیقت دست پیدا نکنند، دست از کار نمیکشیم. وزارت دادگستری باید همه پروندهها را همین حالا منتشر کند.»
دموکراتهای کنگره گفتند صورت زنان حاضر در عکس را برای حفاظت از هویت قربانیان اپستین محو کردهاند.
بر اساس گزارش رویترز، کمیته نظارت مجلس نمایندگان همچنان در حال دریافت و انتشار اسناد است و انتظار میرود وزارت دادگستری ایالات متحده اواخر هفته آینده پروندههای غیرطبقهبندیشده اپستین از تحقیقات فدرالی خود را علنی کند.
عکسهای تازه چیست؟
در یکی از عکسهای سیاهوسفید، ترامپ در حالی دیده میشود که در میان چند زن که چهرههایشان محو شده، لبخند میزند.
تصویر دوم ترامپ را در کنار اپستین نشان میدهد و تصویر سوم که واضح نیست، او را در حالی نشان میدهد که در کنار زنی دیگر، با کراوات قرمز نشسته است.
مشخص نیست عکسها در چه زمانی و کجا گرفته شدهاند.
بیل کلینتون، رییسجمهوری دموکرات پیشین آمریکا، استیو بنن مشاور سابق ترامپ، بیل گیتس میلیاردر آمریکایی، و لری سامرز، وزیر خزانهداری پیشین، نیز در مجموعه تصاویر جدید دیده میشوند.
۲۳ آبان، ترامپ اعلام کرد از وزارت دادگستری آمریکا خواسته تا روابط احتمالی اپستین با بانک جیپیمورگان چِیس و چندین چهره برجسته دموکرات، از جمله کلینتون، را بررسی کند.
پیشتر و در حالی که دموکراتهای مجلس نمایندگان آمریکا ایمیلهایی را منتشر کردند که در آنها نام ترامپ در ارتباط با اپستین مطرح شده بود، جمهوریخواهان نیز بیش از ۲۳ هزار صفحه سند از داراییهای اپستین را علنی کردند.
به گفته اعضای جمهوریخواه کمیته نظارت مجلس، هدف از این اقدام، مقابله با «روایت گزینشی و سیاسی» دموکراتها بود.
واکنش کاخ سفید
ابیگیل جکسون، سخنگوی کاخ سفید، اعلام کرد دولت ترامپ «بیش از هر زمانی برای قربانیان اپستین کاری انجام داده که دموکراتها هرگز نکردهاند.»
او افزود: «وقت آن است که رسانهها بازگو کردن حرفهای دموکراتها را متوقف کنند و از دموکراتها بپرسند چرا بعد از محکومیت اپستین هنوز میخواستند کنار او باشند.»
ترامپ و اپستین در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ رابطه دوستانهای داشتند، اما ترامپ میگوید پیش از محکومیت اپستین در سال ۲۰۰۸، روابط خود را قطع کرده است.
ترامپ همواره تاکید کرده از سوءاستفادهها و قاچاق جنسی دختران زیر سن قانونی از سوی اپستین آگاه نبوده است.
طرح دوباره پرونده اپستین ماههاست که به یک چالش سیاسی برای دولت ترامپ تبدیل شده است.
بر اساس نظرسنجی جدید رویترز/ایپسوس، اکثریت آمریکاییها نسبت به نحوه رسیدگی دولت ترامپ به این پرونده «عمیقا بدبین» هستند، اما در این زمینه، رییسجمهوری آمریکا در حال تقویت جایگاه خود میان هواداران اصلی جمهوریخواه خود است.
بر اساس این نظرسنجی، فقط ۲۳ درصد آمریکاییها از نحوه رسیدگی ترامپ به این پرونده رضایت دارند و ۵۲ درصد ناراضی هستند.
او این عملیات را ستود و گفت این دستاوردها موضع دیپلماتیک اوکراین را تقویت میکند.
در حالیکه تلاشهای صلح مورد حمایت آمریکا در جریان است، مسکو اعلام کرده در تمامی جبههها پیشروی داشته و کوپیانسک و شهر راهبردی پوکروفسک در شرق را تصرف کرده است. کییف این ادعا را رد میکند و میگوید درگیری همچنان ادامه دارد.
در یک ویدیو که جمعه ۲۱ آذر در حساب کاربری زلنسکی در شبکههای اجتماعی منتشر شد، او با جلیقه ضدگلوله در برابر تابلو ورودی شهر کوپیانسک ایستاده است.
زلنسکی در این پیام گفت: «امروز دستیابی به نتایج در خطوط مقدم فوقالعاده مهم است تا اوکراین بتواند در عرصه دیپلماسی نیز به نتایج مورد نظر دست یابد.»
کییف: نیروهای روسی در کوپیانسک محاصره شدهاند
سپاه «خارتیا» وابسته به گارد ملی اوکراین اعلام کرد چندین ناحیه شمالی کوپیانسک را آزاد کرده است.
این نیرو گفت مسیرهای تامین تدارکات روسیه قطع شده و چند صد سرباز روس محاصره شدهاند. این بیانیه از طریق پیامرسان تلگرام منتشر شد.
خبرگزاری رویترز نتوانست این گزارشهای میدانی را فورا تایید کند.
ایهور اوبولینسکی، فرمانده خارتیا، به وبسایت «اوکراینسکا پراودا» گفت: «امروز میتوانیم بگوییم ارتباط نیروهای روس در این شهر کاملا قطع و آنها منزوی شدهاند. آنها برای مدتی متوجه نمیشدند چه اتفاقی افتاده است، اما اکنون میدانند که محاصره شدهاند.»
روسیه که حمله تمامعیار خود به اوکراین را در فوریه ۲۰۲۲ آغاز کرد، هنوز به این ادعاهای اوکراین واکنشی نشان نداده است.
نقشهبرداری پروژه «دیپ استیت» در اوکراین اکنون نشان میدهد که دستکم سه روستا در شمال و غرب کوپیانسک تحت کنترل اوکراین قرار گرفتهاند.
نواحی شمالی کوپیانسک نیز در این نقشه در کنترل اوکراین نشان داده شده و نقشه حاکی از آن است که نیروهای روسی در مرکز شهر محاصره شدهاند.
کارشناسان نظامی گفتند در ماه نوامبر، بهویژه با حرکت نیروهای روس بهسوی روستاهای کوچکتر و تصرف آنها، سرعت پیشرویهای روسیه به بالاترین حد خود در سال جاری رسیده بود،.
روسیه پنجشنبه ۲۰ آذر اعلام کرد شهر شرقی سیورسک را تصرف کرده است. کییف گفت این شهر همچنان تحت کنترل اوکراین باقی مانده است.
سه مقام آمریکایی و دو منبع مطلع که نامشان فاش نشده، جمعه به رویترز گفتند که دریاسالار هولزی از سوی پیت هگست، وزیر جنگ آمریکا، وادار به کنارهگیری شده است.
بر اساس این گزارش، هولزی جمعه ۲۱ آذر در مراسمی رسما فرماندهی را به معاون خود، سپهبد نیروی هوایی، ایوان پتوس، واگذار خواهد کرد. پتوس بهعنوان رییس موقت فرماندهی جنوبی ارتش ایالات متحده خدمت خواهد کرد.
«ناخشنودی» وزیر جنگ آمریکا
به گفته دو مقام، هگست از عملکرد فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه آمریکای جنوبی در حالی که میکوشید برنامهریزیهای نظامی واشینگتن در این منطقه را افزایش دهد، ناخشنود شده بود.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ میشود که تنشهای آمریکا با ونزوئلا رو به افزایش است. آمریکا علاوه بر توقیف یک نفتکش ناوگان سایه ونزوئلا در چهارشنبه، بیش از ۲۰ حمله مرگبار به قایقهای مظنون به قاچاق مواد مخدر انجام داده است.
یکی از مقامات تایید کرد که بحث درباره برکناری هولزی تقریبا دو هفته پیش از اعلام ناگهانی کنارهگیری او مطرح شده بود.
هولزی بهطور عمومی دلیل بازنشستگی زودهنگام خود را توضیح نداده، اما برخی مقامات در محافل خصوصی گمانهزنی کردهاند که او با حملات اخیر ایالات متحده به شناورهای مظنون به قاچاق مواد مخدر در دریای کارائیب مخالف بوده است.
با این حال، مایک راجرز، عضو جمهوریخواه کنگره آمریکا، به پولیتیکو گفت هولزی سهشنبه در جلسهای غیرعلنی با اعضای ارشد کنگره تاکید کرد که تصمیمش هیچ ارتباطی با عملیات تحت فرماندهی او ندارد.
جانشین هولزی
یک منبع آگاه به رویترز گفت دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ممکن است سپهبد فرانک دانوان، معاون فرماندهی عملیات ویژه ایالات متحده، را بهعنوان جانشین دائمی هولزی معرفی کند.
بازنشستگی زودهنگام یک فرمانده ارشد ارتش آمریکا بیسابقه نیست.
در سال ۲۰۰۸، دریاسالار ویلیام فالون، فرمانده فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، یک سال پس از آغاز دوره مسئولیت خود در نظارت بر نیروهای آمریکایی در خاورمیانه، بهدلیل اظهارنظرهایی درباره ایران و مسائل دیگر که برای دولت بوش ناخوشایند بود، بازنشسته شد.
هولزی جدیدترین چهره در میان مجموعهای از افسران ارشد است که از زمان روی کار آمدن هگست در وزارت جنگ، از سمت خود کنارهگیری کردهاند.
برخی از این کنارهگیریها مثل کنارهگیری سی. کیو. براون، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا و لیزا فرانکتی، عالیترین افسر نیروی دریایی، ناگهانی بودهاند.
احیای دکترین مونرو؟
کنارهگیری هولزی در زمانی رخ میدهد که دولت ترامپ از یک تغییر عمده در سیاست خارجی آمریکا خبر داده است.
یک سند راهبردی که در روزهای اخیر در وبسایت کاخ سفید منتشر شد، خواستار احیای دکترین مونرو در قرن نوزدهم شده است؛ دکترینی که نیمکره غربی را حوزه نفوذ واشینگتن اعلام میکرد.
رویترز نوشت که افزایش چشمگیر حضور نظامی ایالات متحده در دریای کارائیب و استقرار نیروهای جدید آموزشی آمریکا در پانامااین تغییر سیاست را برجسته کرده است.
همچنین در ماههای اخیر، ترامپ فشار بر نیکلاس مادورو، رییسجمهوری ونزوئلا، متحد نزدیک روسیه، چین و جمهوری اسلامی را افزایش داده است.
دولت ترامپ حملات به قایقهای مظنون به قاچاق مواد مخدر را جنگ با کارتلهای مواد مخدر معرفی کرده و میگوید مواد مخدری که آنان به ایالات متحده قاچاق میکنند موجب مرگ آمریکاییها میشود.
رجی جمعه ۲۱ آذر در مصاحبه با شبکه الجزیره گفت که لبنان با جمهوری اسلامی مشکل دارد، اما برای گفتوگو با تهران آمادگی دارد، به شرط آن که حکومت ایران از دخالت در امور داخلی لبنان دست بردارد و تامین مالی «یک سازمان غیرقانونی» در لبنان را متوقف کند.
او پیشتر در نامهای دعوت وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی برای سفر به تهران را رد و اعلام کرد در حال حاضر فضای مناسب برای گفتوگو میان تهران و بیروت، فراهم نیست.
رجی در نامهاش به عباس عراقچی تاکید کرد باور راسخی دارد که «ساخت هر دولت نیرومند تنها زمانی امکانپذیر است که دولت، تنها با ارتش ملی خود، حق انحصاری حمل سلاح را در اختیار داشته باشد و تصمیمگیری درباره جنگ و صلح به طور کامل در اختیار دولت باشد».
در شرایطی که جدال دیپلماتیک میان تهران و بیروت بر سر آینده حزبالله این هفته وارد مرحله تازهای شد، وزارت امور خارجه اسرائیل با انتشار تصویری، حضور محمدمهدی نصرالله، فرزند دبیرکل کشتهشده حزبالله، در مراسم «جشن میلاد» دختر پیامبر در دفتر خامنهای را نشانهای از پیوند ساختاری جمهوری اسلامی و حزبالله دانست و در حساب فارسی خود در ایکس نوشت: «تا جمهوری اسلامی هست، این زالوها دست از ایران برنمیدارند.»
این مراسم پنجشنبه ۲۰ آذر با حضور مقامات ارشد جمهوری اسلامی و جمعی از مداحان حکومتی در حسینیه امام خمینی برگزار شد و برخی رسانههای داخلی نیز فرزند نصرالله را «مهمان ویژه» خامنهای توصیف کردند.
او پیشتر در پیامی خطاب به خامنهای نوشته بود: «به خدا سوگند، اگر بدانیم که کشته میشویم و سوزانده میشویم و هزار بار زنده میشویم و دوباره تکهتکه میگردیم، باز هم تو را رها نمیکنیم.»
این سطح از وفاداری علنی، همزمان با تلاش دولت لبنان برای بازتعریف رابطهاش با حزبالله، بار دیگر نقش جمهوری اسلامی در ساختار قدرت لبنان را برجسته کرده است.
ادامه تنش دیپلماتیک بر سر خلع سلاح حزبالله
در چنین فضایی، عراقچی در پیامی در شبکه ایکس ضمن استقبال از دعوت وزیر امور خارجه لبنان برای سفر به بیروت، تصمیم یوسف رجی برای نپذیرفتن سفر به تهران را «شگفتآور» خواند و نوشت کشورهایی که «روابط دوستانه» دارند برای دیدار نیازی به «محل بیطرف» ندارند.
او افزود در شرایط «اشغالگری اسرائیل و نقض آتشبس» درک میکند که چرا همتای لبنانیاش تمایلی به سفر به تهران ندارد.
وزیر امور خارجه لبنان ۱۵ آذر نیز در مصاحبه با شبکه العربیه، به نقش حکومت ایران در موضوع خلع سلاح در لبنان اشاره کرد و گفت دغدغه امروز این گروه، خرید زمان و حفظ جایگاه در داخل لبنان است تا بتواند قدرت خود را پس بگیرد.
هشدارهای بینالمللی به لبنان
وزیر امور خارجه لبنان همچنین در گفتوگو با الجزیره اعلام کرد که بیروت هشدارهایی از سوی طرفهای عربی و بینالمللی دریافت کرده است مبنی بر این که اسرائیل در حال آمادهسازی برای یک عملیات نظامی گسترده علیه لبنان است.
همزمان با این اظهارات، رسانههای اسرائیلی و لبنانی از حملات هوایی ارتش اسرائیل به مناطق مختلف در جنوب لبنان خبر دادند.
اسرائیل در روزهای اخیر به کارزار نظامی خود علیه حزبالله شدت بخشیده است.
رجی گفت: «لبنان در حال حاضر تماسهای دیپلماتیک را برای دور نگه داشتن کشور و تاسیسات آن از هرگونه حمله اسرائیل انجام میدهد.»
او تاکید کرد که نشستهای کمیته مکانیزم به معنای ورود لبنان به مذاکرات سنتی با اسرائیل نیست و توضیح داد که کشورش در پی بازگشت به توافق آتشبس با اسرائیل است.
پیشتر روزنامه ندای وطن لبنان نوشت عمان درخواست جوزف عون، رییسجمهوری لبنان، برای میانجیگری میان لبنان و اسرائیل را پذیرفته و قرار است با تهران تماس بگیرد تا از تنش یا مانعتراشی در مسیر مذاکرات جلوگیری شود.
این روزنامه افزود که انتظار میرود عمان با تهران تماس بگیرد تا از موضعگیری سخت جلوگیری کند، مسیر مذاکرات را دچار مانع نکند و تضمین دهد که حزبالله به سمت تنشزایی یا کارشکنی در هرگونه توافق احتمالی نرود.
پس از آنکه اسرائیل تضمینهایی در این زمینه ارائه کرد، اشتراکگذاری اطلاعات از سر گرفته شد. رویترز مینویسد قطع اطلاعات میدانی از یک متحد نزدیک، بهویژه در زمان درگیری نظامی، اقدامی غیرمعمول است و نشاندهنده سطحی از تنش در روابط اطلاعاتی دو طرف است.
ارتش اسرائیل در پاسخ به پرسش رویترز اعلام کرد همکاریهای راهبردی اطلاعاتی میان اسرائیل و آمریکا در طول جنگ ادامه داشته، اما به موارد قطع موقت تبادل اطلاعات اشارهای نکرد. دفتر نخستوزیری اسرائیل و شینبت از اظهارنظر خودداری کردند و سازمان سیا و دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز پاسخی ندادند.
رویترز یادآوری میکند که پس از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، بایدن دستور گسترش همکاری اطلاعاتی با اسرائیل را صادر کرده بود. آمریکا در آن مقطع تیمی از تحلیلگران را برای پرواز پهپادهای امکیو-۹ بر فراز غزه مستقر کرد.
با این حال، اواخر سال ۲۰۲۴ و با افزایش گزارشها درباره تلفات غیرنظامیان و رفتار با زندانیان، برخی مقامهای اطلاعاتی آمریکا به این جمعبندی رسیدند که استفاده اسرائیل از اطلاعات آمریکایی نیازمند نظارت و محدودیت بیشتر است؛ نگرانیهایی که در نهایت به تعلیق موقت بخشی از این همکاری انجامید.
