مکرون: طرح صلح ترامپ برای اوکراین در مسیر درست است اما نیاز به اصلاح دارد
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، سهشنبه چهارم آذر در گفتوگو با رادیوی RTL گفت طرح صلح دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای اوکراین «در جهت درست، یعنی صلح» حرکت میکند، اما بخشهایی از آن باید اصلاح شود تا برای اوکراین و اروپا قابلقبول باشد.
او اضافه کرد: «این ابتکار در جهت درست است: صلح. با این حال، بخشهایی از این طرح وجود دارد که شایسته بحث، مذاکره و بهبود است. ما خواهان صلح هستیم، اما صلحی نمیخواهیم که به معنای تسلیم باشد.»
مکرون افزود تنها خود اوکراینیها میتوانند تصمیم بگیرند چه امتیازهای سرزمینی، در صورت لزوم، حاضرند بدهند.
رییسجمهوری فرانسه ادامه داد: «آنچه روی میز گذاشته شده، به ما نشان میدهد چه چیزی برای روسها قابلقبول است. اما آیا این همان چیزی است که اوکراینیها و اروپاییها هم باید بپذیرند؟ پاسخ منفی است.»
او تاکید کرد در صورت دستیابی به صلح با روسیه، نخستین خط دفاعی اوکراین بازسازی و تقویت دوباره ارتش خود خواهد بود و در این زمینه «نباید هیچ محدودیتی وجود داشته باشد».
مکرون همچنین گفت داراییهای مسدودشده روسیه در اروپا قرار دارد و «این تنها اروپا است که میتواند تصمیم بگیرد با این داراییها چه کند».
او در پاسخ به پرسشی درباره آمادگی برای سفر به واشنگتن با هدف کمک به مذاکره بر سر توافقی بهتر، گفت در حال حاضر برنامهای برای انجام چنین سفری ندارد.
۲۵ نوامبر، روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، نقطه تکرار یک پیام جهانی است: پایان دادن به اعمال خشونت علیه زنان. اما در سال ۲۰۲۵ دیگر نمیتوان با همان چارچوبهای قدیمی درباره این وضعیت سخن گفت.
تحولات سیاسی، اجتماعی و فناورانه سالهای اخیر ابعاد خشونت علیه زنان را دگرگون کردهاند و نشان میدهند با شکلی پیچیدهتر، پنهانتر و چندلایهتر از خشونت روبهرو هستیم؛ خشونتی که نه فقط در روابط نزدیک، بلکه در ساختارهای کلان و سازوکارهای روزمره زندگی ریشه دارد.
این یادداشت میکوشد تصویری دقیق و بهروز ارائه دهد از اینکه چرا ۲۵ نوامبر امسال بیش از هر زمان دیگری نیازمند روایت تازهای است.
فناوری و «خشونت دادهمحور»؛ شکل نوظهور کنترل زنان
یکی از مهمترین تغییرات سالهای اخیر، گسترش خشونت مبتنی بر داده و نظارت دیجیتال است.
پیش از این، بحث خشونت اغلب محدود به خانه، خیابان یا روابط خانوادگی بود؛ اما امروز، لایههای نامرئیتری وارد میدان شدهاند.
سیستمهای تشخیص چهره، دوربینهای شهری، ردیابی تلفن همراه، پایگاههای داده و ابزارهای هوشمند، توانایی جامعه و دولتها را برای کنترل رفتار زنان گسترش دادهاند.
در برخی کشورها از جمله ایران، این نظارت نه فقط برای مدیریت شهری، بلکه برای اعمال محدودیتهای سیاسی، امنیتی و اخلاقی بر زنان به کار میرود.
نظارت بر پوشش از طریق دوربینهای شهری، ثبت و ضبط تخلفات مبتنی بر چهره، احضارها و پروندهسازیها، نمونههایی هستند که نشان میدهند خشونت دیجیتال چگونه به زندگی روزمره زنان نفوذ کرده است.
این خشونت، به دلیل نامرئی بودن، به مراتب پیچیدهتر و خطرناکتر است.
بحران اقتصادی و تشدید خشونت مالی علیه زنان
در بسیاری از کشورها، بحران اقتصادی سالهای اخیر به شکل چشمگیری خشونت اقتصادی را افزایش داده است؛ خشونتی که در آن زنان از منابع مالی محروم میشوند یا توان کنترل بر درآمد و داراییهای خود را از دست میدهند.
کاهش فرصتهای شغلی، ناامنی کاری، شکاف جنسیتی دستمزد و وابستگی مالی به خانواده یا همسر، همگی زنان را در موقعیت آسیبپذیرتری قرار میدهند.
در ایران این مساله با قوانین تبعیضآمیز در مالکیت، ارث، حضانت و قراردادهای کاری شدت بیشتری دارد.
خشونت اقتصادی لزوما فیزیکی یا علنی نیست اما توان تصمیمگیری زنان را محدود میکند، حضور اجتماعی آنان را کاهش میدهد و آنان را در روابطی نگه میدارد که خروج از آنها بهسادگی ممکن نیست.
این چرخه زمانی کامل میشود که قانون نیز از زنان پشتیبانی کافی نکند.
سازوکارهای حقوقی و قضایی که خشونت تولید میکنند
در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، قوانین و رویههای قضایی گاهی خود بخشی از خشونت هستند.
این خشونت زمانی شکل میگیرد که قانون نه برای حمایت، بلکه برای کنترل رفتار زنان به کار میرود.
صدور احکام سنگین علیه زنان معترض، برخوردهای قضایی با «پروندههای اخلاقی»، بیاعتنایی به خشونت خانگی و برخی تفسیرهای حقوقی که زنان را مسئول رفتار دیگری یا مرد خشونتورز میدانند، مثالهایی از خشونت ساختاریاند.
این نوع خشونت نقطه مهمی است که تنش را از سطح رابطه فردی به سطح سیاست و حکمرانی منتقل میکند.
در چنین ساختاری، زن نه فقط با خشونت یک فرد، بلکه با خشونتی مواجه است که در قوانین، نهادها و روندهای رسمی تثبیت شده است.
مهاجرت؛ چرخهای سه مرحلهای از خشونت علیه زنان
در سالهای اخیر، موج مهاجرت جهانی زنان بهدلایل سیاسی، اقتصادی و امنیتی افزایش یافته است.
اما مهاجرت خود به مرحلههای مختلفی از خشونت منجر میشود:
در مبدا، زن با خشونت سیاسی، امنیتی یا محدودیتهای قانونی مواجه است.
در مسیر، خطرات قاچاق، استثمار و خشونت جنسی وجود دارد و در مقصد، سختگیریهای اداری، تبعیض در بازار کار و بیثباتی اقامت، میتواند فشارهای جدیدی ایجاد کند.
در ایران، موج مهاجرت زنان -چه مهاجرت خارجی و چه کوچ داخلی- نشانهای از خشونت ساختاری است که افراد را از کشور یا شهر خود بیرون میراند.
زنان در این جابهجاییها بیش از دیگران در معرض آسیب قرار دارند، زیرا فقدان حمایتهای اجتماعی و قانونی آنان را در شرایط حاشیهای نگه میدارد.
چرا ۲۵ نوامبر ۲۰۲۵ نقطه عطف است؟
به نظر میرسد ۲۵ نوامبر امسال بیش از هر سال دیگر نیازمند بازنگری (در موضوع) است، زیرا خشونت از مرزهای خانه فراتر رفته، فناوری ابزاری برای کنترل بدن و رفتار زنان شده، بحران اقتصادی خشونت مالی را تشدید کرده، قوانین و نهادهای رسمی در برخی کشورها، خود بخشی از خشونتاند و مهاجرت، زنان را در معرض چرخههای تازهای از آسیب قرار داده است.
خشونت علیه زنان دیگر تنها یک مساله اجتماعی نیست بلکه مسالهای است که با فناوری، اقتصاد، قانون، امنیت و مهاجرت پیوند خورده و برای تحلیل آن، باید تصویر کاملتری را پیش رو گذاشت.
یک مقام آمریکایی به خبرگزاری رویترز گفت دن دریسکول، وزیر ارتش ایالات متحده، روز دوشنبه در ابوظبی با مقامهای روسیه گفتوگو کرده است؛ دیداری که بهعنوان تازهترین تلاش دولت دونالد ترامپ برای پیشبرد توافق صلح میان روسیه و اوکراین توصیف میشود.
بهگفته این مقام، قرار است این گفتوگوها تا روز سهشنبه ادامه یابد و دریسکول همچنین با مقامهای اوکراینی نیز در ابوظبی ملاقات خواهد کرد.
هنوز روشن نیست چه کسانی در هیات روسیه حضور دارند و کاخ سفید نیز به درخواست رویترز برای توضیح درباره این دیدار پاسخی نداده است.
خبرگزاری رویترز گزارش داد مقامهای روسیه اعلام کردند در حمله پهپادی گسترده اوکراین به جنوب روسیه، سه نفر کشته و دستکم ۱۶ نفر زخمی شدهاند و ساختمانهای مسکونی در بندر نووروسیسک در ساحل دریای سیاه و شهرهای روستوفنادونو و کراسنودار آسیب دیده است.
بهگزارش وزارت دفاع روسیه، در جریان این حمله در شب گذشته، ۲۴۹ پهپاد اوکراینی در مناطق مختلف روسیه سرنگون شدهاند؛ از جمله ۱۱۶ پهپاد بر فراز دریای سیاه و ۹۲ پهپاد در مناطق جنوبی کراسنودار و روستوف.
فرماندار روستوف گفت یک کارگاه رنگ، یک انبار، چهار مجتمع مسکونی و ۱۲ خانه در این حمله آسیب دیدهاند.
همزمان، مقامهای محلی در منطقه کراسنودار این حمله را «یکی از طولانیترین و گستردهترین حملات» اوکراین توصیف کرده و از وارد آمدن خسارت به چند مجتمع مسکونی دیگر در شهرهای نووروسیسک و توآپسه خبر دادهاند.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس در جلسه علنی روز سهشنبه گفت: «اسرائیل استراتژی جنایت بدون مرز را در پیش گرفته، این وضعیت قابل تداوم نیست و صبر حد و حدودی دارد.»
او افزود: «مقاومت، تدبیر میکند، اما شجاع است، محاسبه میکند اما اهل عمل است، جنگطلب نیست اما خوب میجنگد.»
رییس مجلس ادامه داد: «مردم باید بدانند ما با دشمنی مواجهیم که به هیچ قاعده و توافقی نیز پای بند نیست و قصد تشدید تجاوز علیه کل منطقه را دارد. در اینجا تنها قاعده شجاعت و قدرت است که کارآمد است و باعث بازدارندگی این دشمنان بشریت میشود.» او اضافه کرد: «مقاومت نه فقط در لبنان، بلکه در سراسر منطقه، بهطور منسجم و هماهنگ، درباره این مسئلهی حساس، باتدبیر تصمیم خواهد گرفت و با شجاعت عمل خواهد کرد.»
تیمور تکاچنکو، رییس اداره نظامی کییف، اعلام کرد بر اثر حملات شبانه موشکی و پهپادی روسیه به پایتخت اوکراین، دستکم چهار نفر کشته و حداقل هفت نفر دیگر زخمی شدهاند.
رویترز گزارش داد او در پیامی در تلگرام نوشت نیروهای روسیه «بهطور عمدی زیرساختهای غیرنظامی و واحدهای مسکونی را هدف قرار میدهند» و این حملات را «ترور بیرحمانه» توصیف کرد.
