روز شلوغ نتانیاهو در کنگره آمریکا

شهرام خلدی، پژوهشگر روابط بین‌الملل، در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال درباره سفر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به واشینگتن و دیدار او با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا گفت: «ترامپ با تهدید و وعده لغو تحریم‌ها به‌دنبال تسلیم بی‌قید و شرط جمهوری اسلامی است.»

خلدی تاکید کرد که اگر این تسلیم واقعی نباشد، حمله دوباره اسرائیل به ایران، حتی بدون چراغ سبز رسمی از سوی ترامپ، «تقریبا قطعی» است.

او در پارلمان بریتانیا همچنین گفت که جمهوری اسلامی نباید تصور کند اسرائیل بار دیگر به تاسیسات هسته‌ای‌اش حمله نخواهد کرد.

لامی از جمهوری اسلامی خواست که ارزیابی واقع‌بینانه‌ای از ضعف راهبردی خود داشته باشد. او گفت: «ایران پدافند هوایی خود را از دست داده و تصور می‌کنم اسرائیلی‌ها که به‌دقت ایران را زیر نظر دارند، در صورت امکان برای تضعیف بیشتر توان هسته‌ای ایران، دوباره دست به اقدام خواهند زد.» او همچنین افزود که شاهد واکنش سریع یا حمایتی از سوی روسیه یا چین از ایران نبوده است.

لامی در جلسه کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گفت: «ایران طی هفته‌های آینده با فشارهای بیشتری مواجه خواهد شد، زیرا ما می‌توانیم تحریم‌ها را بازگردانیم. این فقط تحریم‌های ما نیست؛ بلکه سازوکاری بین‌المللی است که تحریم‌هایی گسترده علیه اقتصاد ایران در تقریبا همه زمینه‌ها اعمال خواهد کرد.»

او افزود: «انتخاب با خودشان است. من روشن گفته‌ام که چه انتخابی باید انجام دهند.»

لمی تأکید کرد اگر حکومت ایران از جاه‌طلبی‌های هسته‌ای خود عقب‌نشینی نکند، بریتانیا به همراه فرانسه و آلمان ممکن است با فعال‌کردن «مکانیزم ماشه» پیش‌بینی‌شده در توافق هسته‌ای برجام، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه تهران را کلید بزنند.

او گفت: «این تنها تحریم‌های ما نیست، بلکه سازوکار سازمان ملل متحد نیز وجود دارد که می‌تواند تحریم‌های گسترده و شدیدی را علیه تقریباً تمامی حوزه‌های اقتصادی ایران اعمال کند.»

وزیر خارجه بریتانیا همچنین به مقام‌های جمهوری اسلامی هشدار داد «باید تصمیم بگیرند» و اگر عقب‌نشینی نکنند، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل می‌تواند «درد و رنج بسیار بیشتری» برای حکومت ایران به همراه داشته باشد.

در روزهای اخیر، موج تازه‌ای از هشدارها از سوی قدرت‌های اروپایی و همچنین آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران صادر شده است. تروئیکای اروپایی شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان به‌ویژه پس از توقف همکاری‌های شفاف‌ساز ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در بیانیه‌های جداگانه و مشترک تأکید کرده‌اند که اگر تهران به‌سرعت به مسیر اجرای کامل تعهدات برجام بازنگردد، گزینه فعال‌کردن «مکانیزم ماشه» روی میز خواهد بود.

بنابر گزارش‌ها مقام‌های ارشد اتحادیه اروپا نیز به جمهوری اسلامی هشدار داده‌اند که هم‌زمان با پیگیری برنامه هسته‌ای و ادامه تنش‌ها در منطقه، فضای بین‌المللی علیه تهران بیش از هر زمان دیگری آماده بازگرداندن تحریم‌های گسترده است. این هشدارها پس از آن شدت گرفت که گزارش‌های آژانس نشان داد ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا را به سطحی رسانده که فاصله کمی با مواد لازم برای تولید سلاح هسته‌ای دارد.

«مکانیزم ماشه» (Snapback Mechanism) بندی در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است که به طرف‌های توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) اجازه می‌دهد در صورت نقض تعهدات توسط حکومت ایران، بدون نیاز به رأی‌گیری مجدد شورای امنیت، همه تحریم‌های سازمان ملل را ظرف ۳۰ روز به‌طور خودکار بازگردانند. این مکانیزم در واقع اهرم اصلی فشار حقوقی و اقتصادی بر جمهوری اسلامی محسوب می‌شود و فعال‌سازی آن به‌معنای احیای کلیه تحریم‌هایی است که پیش از برجام علیه تهران وضع شده بود.

بازگشت تحریم‌های شورای امنیت نه‌تنها صادرات نفت ایران را دوباره هدف قرار می‌دهد، بلکه همکاری‌های تجاری و مالی با هر کشوری که با ایران تعامل کند را هم در معرض مجازات قرار خواهد داد. این اقدام، انزوای بین‌المللی جمهوری اسلامی را به اوج خواهد رساند و اقتصاد ایران را که هم‌اکنون هم زیر فشار شدید تحریم‌های یک‌جانبه آمریکاست، با بحران عمیق‌تری روبه‌رو خواهد کرد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که فعال‌شدن این سازوکار می‌تواند به نقطه پایانی برای برجام و هرگونه مسیر دیپلماتیک کوتاه‌مدت منتهی شود.

این شرکت چندملیتی مستقر در ایالت کنتیکت، فعال در حوزه تجهیزات صوتی و الکترونیکی، متهم است که طی دو سال، از طریق یک توزیع‌کننده اماراتی، محصولات خود را به ایران منتقل کرده است.

بر اساس این بیانیه که سه‌شنبه ۱۷ تیرماه منتشر شد، کارکنان خارجی یکی از زیرمجموعه‌های آمریکایی شرکت هارمن، به‌ویژه ۱۳ مدیر میانی بریتانیایی، با اطلاع از انتقال کالاها به ایران، در این روند نقش داشته‌اند.

آن‌ها در مکاتبات داخلی برای اشاره به مقصد ایران از عباراتی چون «منطقه شمالی» یا «شمال دبی» استفاده کرده‌اند تا ارسال کالا به ایران را پنهان کنند.

این تخلفات بین ماه مه ۲۰۱۸ تا اکتبر ۲۰۲۰ و از طریق یک مرکز توزیع در دانمارک انجام شده است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد ارزش تقریبی کالاهایی که در این مدت به ایران ارسال شده‌اند حدود ۱۴۸ هزار دلار برآورد می‌شود، اما به دلیل نبود مدارک کافی و تلاش برای پنهان‌کاری، تعیین رقم دقیق این مبادلات امکان‌پذیر نیست.

در بخشی از این توافق، شرکت هارمن متعهد شده است ۴۰۰ هزار دلار از مبلغ جریمه را برای تقویت زیرساخت‌های نظارتی خود و ارتقای سازوکارهای پایبندی به تحریم‌ها هزینه کند.

دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC)، پیش از این در ۱۲ تیر ماه نیز اعلام کرد تحریم‌هایی را علیه شبکه‌ای از شرکت‌ها که نفت ایران را به‌عنوان نفت عراق قاچاق می‌کردند و نیز نهاد مالی تحت کنترل حزب‌الله اعمال کرده است.

این هشتمین دور تحریم‌ها علیه تجارت نفت ایران از زمان صدور دستورالعمل امنیت ملی شماره دو از سوی رییس‌جمهوری آمریکاست که کارزار «فشار حداکثری» بر ایران را هدایت می‌کند.

هم‌زمان با این تحریم‌ها، وزارت خارجه آمریکا نیز شش نهاد را به‌دلیل مشارکت آگاهانه در معاملات بزرگ نفتی با ایران بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۸۴۶ تحریم کرده و چهار کشتی مرتبط با این معاملات را شناسایی کرده است.

از سوی دیگر، مسعود پزشکیان، ۱۶ تیرماه در پاسخ به سوال تاکر کارلسون، مجری آمریکایی با اشاره به تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی گفته بود: «اگر مانعی بر سر راه فعالیت‌های اقتصادی آمریکا در ایران وجود دارد، منشا آن تحریم‌های آمریکاست، نه سیاست‌های جمهوری اسلامی.»

• 

  آمریکا خانواده زرین‌قلم و شرکت‌هایشان در داخل و خارج از کشور را تحریم کرد

همزمان، دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در ضیافت شام با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت دوست دارد در زمان مناسب تحریم‌ها علیه حکومت ایران را بردارد و به آنان «فرصتی برای بازسازی کشور بدهد.»

ترامپ با بیان اینکه دوست دارد ببینم ایران دوباره به شکلی صلح‌آمیز بازسازی شود و «مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل» نگوید، گفت: «آنان قلدر خاورمیانه بودند اما الان دیگر قلدر نیستند.»