ترامپ: در دیدار با رهبران سعودی و سوری درباره ساخت برج ترامپ در دمشق یا گلف صحبتی نشد
دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، اعلام کرد در جریان دیدارهایش با مقامهای سعودی هیچ گفتوگویی درباره ساخت برج ترامپ در سوریه یا مسائل مربوط به گلف انجام نشده است.
رسانههای آمریکایی در روزهای اخیر در گزارشهای متعددی از منافع اقتصادی گسترده اعضای خانواده ترامپ در کشورهای حوزه خلیج فارس خبر دادهاند.
ترامپ چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت در پاسخ به سؤالات خبرنگاران گفت که در دیدار با احمد الشرع، بحثی درباره احداث یک برج ترامپ در دمشق مطرح نشده است؛ برجی که یکی از حامیان ترامپ مدعی شده بود رییسجمهوری موقت سوریه خواهان ساخت آن است.
ترامپ افزود: «باید کمی صبر کنیم تا اوضاع آرامتر شود.»
ترامپ همچنین در خصوص معاملهای که طبق آن یک شرکت وابسته به دولت ابوظبی قصد دارد از رمز ارزهای متعلق به شرکت خانوادگی ترامپ برای سرمایهگذاری دو میلیارد دلاری در یک صرافی ارز دیجیتال استفاده کند، گفت: «واقعا چیزی در موردش نمیدانم، ولی باید بگویم که طرفدار بزرگ رمز ارز هستم.»
ترامپ همچنین تاکید کرد که در دیدارهایش با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، هیچ صحبتی درباره گلف یا لیگ الآیوی (LIV) مطرح نشده است.
شرکت خانوادگی ترامپ که مالک مجموعهای از زمینهای گلف در جهان است، تلاش کرده میان لیگ گلف آمریکا (PGA Tour) و لیگ LIV که با حمایت صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان اداره میشود، میانجیگری کند.
روسیه اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری این کشور، برای مذاکرات صلح که قرار است پنجشنبه در استانبول برگزار شود به ترکیه سفر نخواهد کرد. همزمان یک مقام آمریکایی نیز اعلام کرد که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا نیز برای شرکت در این مذاکرات به استانبول نمیرود.
با آنکه پوتین خود پیشنهاد مذاکرات استانبول را داده، اما خبر مشارکت نکردن او در این مذاکرات چندان غیرمنتظره نبود، چرا که او هیچگاه بهطور رسمی اعلام نکرده بود که خود نیز در این نشست حضور خواهد یافت.
بسیاری از ناظران، از جمله کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز پیشبینی کرده بودند که او از دیدار رودررو با زلنسکی خودداری خواهد کرد.
پوتین روز ۱۱ مه پیشنهاد مذاکرات با اوکراین را مطرح کرده بود. ولودیمیر زلینسکی، رییسجمهوری اوکراین در واکنش، با احتیاط از این پیشنهاد استقبال کرد و خواستار آتشبس ۳۰ روزه بهعنوان پیششرط آغاز گفتوگوها شد.
زلینسکی، همچنین خواستار مذاکره مستقیم و رو در رو با ولادیمیر پوتین شده و از دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای حضور در مذاکرات استانبول دعوت کرده بود، با این حال، با منتفی شدن سفر پوتین، ترامپ نیز به ترکیه نخواهد رفت.
پیشتر نماینده ویژه ترامپ در امور اوکراین تاکید کرده بود که ترامو در صورتی به مذاکرات ملحق میشد که پوتین نیز در آن حاضر باشد.
یک مقام آمریکایی چهارشنبه اعلام کرد که دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، روز پنجشنبه ۲۵ اردیبهتش برای شرکت در مذاکرات میان روسیه و اوکراین به ترکیه نخواهد رفت.
این اظهارات ساعاتی پس از آن مطرح شد که پوتین فهرست هیپت مذاکرهکننده روسیه را اعلام کرد.
براساس آنچه کرملین منتشر کرده، ولادیمیر پوتین شامگاه چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت، ترکیب هیئت مذاکره کننده روسیه در مذاکرات استانبول را مشخص کرد و از جمله دو مقام ارشد را عضو این هیئت کرد که در نخستین دور از مذاکرات اولیه میان دو کشور، در هفتههای ابتدایی تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ نیز حضور داشتند. این دو نفر ولادیمیر مدینسکی، مشاور رییسجمهوری، و الکساندر فومین، معاون وزیر دفاع روسیه هستند.
همچنین در این فهرست، نام ایگور کوستیوکوف، رییس اداره اصلی اطلاعات ارتش روسیه (GRU)، نیز به چشم میخورد. کرملین در این بیانیه او را بهعنوان رئیس اداره کل ستاد کل نیروهای مسلح روسیه معرفی کرده است.
میخائیل گالوزین، معاون وزیر امور خارجه روسیه، نیز دیگر عضو این هیئت است.
دو کشور در سال ۲۰۲۲ چند دور در بلاروس و سپس در ترکیه با یکدیگر مذاکره کردند اما این مذاکرات در نهایت به بنبست رسید و متوقف شد.
از سوی دیگر، کرملین عصر چهارشنبه رسماً اعلام کرد که پوتین به ترکیه سفر نخواهد کرد و در مذاکرات صلح با اوکراین – که خود پیشنهادش را مطرح کرده بود – حاضر نخواهد شد.
علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، به شبکه انبیسی گفت تهران آماده است مشروط به برخی شرایط و در ازای لغو تحریمهای اقتصادی با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، توافق هستهای امضا کند.
در این گزارش به نقل از شمخانی آمده تهران در توافق هستهای با ترامپ، از اورانیوم با غنای بالا صرفنظر خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، او گفت جمهوری اسلامی «متعهد خواهد شد در ازای لغو فوری تمام تحریمهای اقتصادی، هرگز سلاح هستهای نسازد، ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را که قابلیت استفاده نظامی دارد کنار بگذارد، تنها تا سطح پایین مورد نیاز برای مصارف غیرنظامی غنیسازی انجام دهد، و به بازرسان بینالمللی اجازه نظارت بر این فرآیند را بدهد.»
علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، به شبکه انبیسی گفت تهران آماده است مشروط به برخی شرایط و در ازای لغو تحریمهای اقتصادی با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، توافق هستهای امضا کند.
در این گزارش به نقل از شمخانی آمده تهران در توافق هستهای با ترامپ، از اورانیوم با غنای بالا صرفنظر خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، او گفت جمهوری اسلامی «متعهد خواهد شد در ازای لغو فوری تمام تحریمهای اقتصادی، هرگز سلاح هستهای نسازد، ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را که قابلیت استفاده نظامی دارد کنار بگذارد، تنها تا سطح پایین مورد نیاز برای مصارف غیرنظامی غنیسازی انجام دهد، و به بازرسان بینالمللی اجازه نظارت بر این فرآیند را بدهد.»
خبرگزاری رویترز در گزارشی به بررسی پیامدهای اعلام ناگهانی لغو همه تحریمهای سوریه از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا پرداخته و این موضوع را بررسی کرده است که آیا صرفا با اعلام لغو، تحریمهایی که عمر برخی از آنها به چند دهه میرسد واقعا در عمل به همان سرعت لغو میشوند یا خیر.
بهنوشته رویترز، هنگامی که دونالد ترامپ سهشنبه ۲۳ اردیبهشت در عربستان سعودی اعلام کرد که تمامی تحریمها علیه سوریه را لغو خواهد کرد، نه تنها بسیاری را در منطقه شگفتزده کرد، بلکه شماری از مقامات ارشد در درون دولت آمریکا را نیز غافلگیر کرد.
بر اساس این گزارش، در واشینگتن مقامات ارشد وزارت امور خارجه و وزارت خزانهداری که با روند اعمال تحریمها آشنا هستند، بلافاصله به تلاش افتادند تا چگونگی لغو تحریمهایی را بررسی کنند که برخی از آنها دهههاست برقرار بودهاند. به گفته چهار مقام آمریکایی مطلع، هیچ یادداشت یا دستورالعملی پیش از اعلام ناگهانی لغو تحریمها از سوی کاخ سفید برای این نهادها ارسال نشده بود تا برای لغو تحریمها آماده شوند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به بررسی پیامدهای اعلام ناگهانی لغو همه تحریمهای سوریه از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا پرداخته و این موضوع را بررسی کرده است که آیا صرفا با اعلام لغو، تحریمهایی که عمر برخی از آنها به چند دهه میرسد واقعا در عمل به همان سرعت لغو میشوند یا خیر.
بهنوشته رویترز، هنگامی که دونالد ترامپ سهشنبه ۲۳ اردیبهشت در عربستان سعودی اعلام کرد که تمامی تحریمها علیه سوریه را لغو خواهد کرد، نه تنها بسیاری را در منطقه شگفتزده کرد، بلکه شماری از مقامات ارشد در درون دولت آمریکا را نیز غافلگیر کرد.
بهگزارش رویترز، در واشینگتن مقامات ارشد وزارت امور خارجه و وزارت خزانهداری که با روند اعمال تحریمها آشنا هستند، بلافاصله به تلاش افتادند تا چگونگی لغو تحریمهایی را بررسی کنند که برخی از آنها دهههاست برقرار بودهاند. به گفته چهار مقام آمریکایی مطلع، هیچ یادداشت یا دستورالعملی پیش از اعلام ناگهانی لغو تحریمها از سوی کاخ سفید برای این نهادها ارسال نشده بود تا برای لغو تحریمها آماده شوند.
یکی از مقامات ارشد آمریکایی به خبرگزاری رویترز گفت، کاخ سفید نه تنها هیچ سند یا دستور کتبی برای لغو تحریمها ارائه نکرده بود، بلکه هیچ هشدار یا اطلاع قبلی درباره قریبالوقوع بودن لغو تمامی تحریمهای سوریه نیز نداده بود.
رویترز افزوده که این اقدام ناگهانی، به سبک همیشگی ترامپ انجام شد: تصمیمی غیرمنتظره، اعلامی نمایشی، و غافلگیری نه فقط برای متحدان، بلکه حتی برای بخشی از تیم خود او که وظیفه اجرای چنین سیاستهایی را برعهده دارند.
پس از این اعلام، مقامات سردرگم بودند که لغو این لایههای پیچیده تحریمها چگونه باید انجام شود، کدام تحریمها قرار است برداشته شود و این روند چه زمانی آغاز خواهد شد.
به گفته مقام ارشد آمریکایی، زمانی که ترامپ چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت در عربستان سعودی با احمد الشرع، رییسجمهوری موقت سوریه، دیدار کرد هنوز مقامات وزارت امور خارجه و وزارت خزانهداری نمیدانستند دقیقا باید چه کنند.
یکی از مقامات گفت: «همه در تلاش هستند بفهمند چطور باید این تصمیم را اجرایی کنند.»
پس از برکناری بشار اسد، رییسجمهوری سابق سوریه در اواخر سال گذشته، کارشناسان در وزارت امور خارجه و خزانهداری، یادداشتهایی تهیه کرده بودند تا در صورت تصمیم دولت برای لغو تحریمها، روند اجرایی آن مشخص باشد.
اما مقامات ارشد امنیت ملی در کاخ سفید و برخی نمایندگان کنگره مدتها درباره لغو تحریمها مردد بودند؛ دلیل آن هم روابط پیشین احمد الشرع با القاعده بود؛ گرچه او در سال ۲۰۱۶ بهطور رسمی از این گروه جدا شده بود.
به گفته مقام ارشد آمریکایی، پیش از سفر ترامپ به عربستان، هیچ نشانه مشخصی، دستکم برای مقامات درگیر در موضوع تحریمها، وجود نداشت که دریابند رییسجمهوری تصمیم نهایی را گرفته باشد.
وزارت امور خارجه و خزانهداری آمریکا نیز در برابر درخواست رویترز برای اظهار نظر، واکنشی نشان ندادند.
یک مقام کاخ سفید به رویترز گفت که ترکیه و عربستان سعودی از ترامپ خواسته بودند تحریمها را لغو و با احمد الشرع دیدار کند. ترامپ نیز در سخنرانی خود اعلام کرد که هدف از این تصمیم، فراهم کردن فرصت آیندهای بهتر برای سوریه است.
فرآیند پیچیده لغو تحریمها
با این حال، رویترز در گزارش خود تاکید کرده است که بهنظر نمیرسد لغو تحریمهای سوریه بهسرعت عملی شود.
در بیانیه کاخ سفید درباره دیدار ترامپ با احمد الشرع آمده است که رییسجمهوری آمریکا چند شرط برای لغو تحریمها تعیین کرده، از جمله اخراج تمامی تروریستهای خارجی از خاک سوریه، اخراج «تروریستهای فلسطینی» و همکاری برای جلوگیری از بازگشت داعش.
لغو تحریمها معمولا فرآیندی دشوار و زمانبر است که نیاز به هماهنگی میان چند نهاد دولتی و کنگره دارد.
در مورد سوریه، این روند حتی پیچیدهتر است. این کشور سالهاست تحت مجموعهای از تحریمها قرار دارد که آن را از نظام مالی بینالمللی جدا و واردات بسیاری از کالاهای خارجی به این کشور را ممنوع کرده است.
اولین تحریمهای آمریکا علیه سوریه به سال ۱۹۷۹ بازمیگردد، زمانی که این کشور در فهرست دولتهای حامی تروریسم قرار گرفت. در طول دههها، بهویژه پس از قیام سال ۲۰۱۱ علیه اسد، چندین دور تحریم دیگر نیز اعمال شده است.
ادوارد فیشمن، مقام پیشین وزارت امور خارجه آمریکا و نویسنده کتاب «نقاط گلوگاهی»، به رویترز گفته است که لغو تحریمهای سوریه که ترکیبی از دستورات اجرایی و قوانین مصوب هستند، ممکن است ماهها طول بکشد. با این حال، به گفته او، وزارت خزانهداری تجربه لغو تحریمهای ایران در سال ۲۰۱۵ در چارچوب توافق هستهای را دارد.
یکی از پیچیدگیهای اصلی، تحریمهایی است که تحت قانون «قیصر» (قانون حمایت غیرنظامیان سوریه)، در سال ۲۰۱۹ تصویب و در اواخر سال گذشته تمدید شد؛ یعنی پس از سقوط دولت سوریه. این قانون، نه فقط حکومت اسد، بلکه شرکتها و دولتهای خارجی همکار با آن را نیز هدف قرار داده است.
لغو این قانون نیازمند اقدام کنگره است، اما بندی در آن وجود دارد که به رییسجمهوری اجازه میدهد به دلایل امنیت ملی، تحریمها را به حالت تعلیق درآورد. ترامپ همچنین میتواند از طریق صدور یک مجوز عمومی (general license)، برخی یا همه تحریمها را بهطور موقت تعلیق کند.
بهگفته فیشمن بعید است که همه تحریمها بهطور کامل لغو شوند. برخی اشخاص یا نهادها در سوریه که بهدلایل خاصی همچون حمایت از گروههای تروریستی تحریم شدهاند، ممکن است همچنان در فهرست تحریمها باقی بمانند.
