شامگاه سهشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۳، جمهوری اسلامی در عملیاتی که آن را «وعده صادق-۲» نامید، حدود ۲۰۰ موشک میانبرد را به سوی اسرائیل شلیک کرد.
در میان بیانیهها و اظهار نظرها پس از این حمله، اطلاعات متفاوت و بعضا متناقضی درباره نوع موشکهای به کار گرفته شده در این عملیات، ارائه شده است.
مقامهای جمهوری اسلامی تاکید دارند موشکهای به کار رفته، هایپرسونیک بودند.
با وجود این درباره واقعیت تسلیحات استفاده شده، ابهامات زیادی وجود دارد.
موشک هایپرسونیک باید سرعتی برابر پنج ماخ (پنج برابر سرعت صوت) داشته باشد.
برخی رسانهها موشکهای جمهوری اسلامی را با موشک «کینژال» روسی مقایسه کردند.
کینژال روسی هواپرتاب است و از روی جنگنده پرتاب میشود اما موشکهای جمهوری اسلامی از روی زمین پرتاب میشوند.
صرفنظر از سرعت و نوع موشکها، آنها قطعا موشکهای میانبردی بودند که توانستند به اسرائیل برسند. موشکهایی که در ادبیات مقامات و رسانههای جمهوری اسلامی -بهخصوص در یک سال اخیر- موشک «اسرائیلزن» نامیده میشوند.
به دلیل محرمانه بودن اطلاعات نظامی، هرگز رقم دقیق و مشخصی از قیمت و هزینه ساخت موشکهای جمهوری اسلامی منتشر نشده است و حتی برآورد مشخصی نیز درباره آن وجود ندارد؛ هر چند میدانیم برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی از زمان جنگ ایران و عراق تاکنون، با توجه به ارقام بودجه نظامی، میلیاردها دلار هزینه داشته است.
ادعای جمهوری اسلامی
آذر ماه ۱۴۰۲، در جریان بازدید غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه از نمایشگاه «دستاوردهای موشکی، پدافندی و فضایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»، امیرعلی حاجیزاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران گفت: «هر تیر موشک فتاح ۲۰۰ هزار دلار قیمت دارد.»
جمهوری اسلامی برای ساخت موشک، با تحریمهای شدید بینالمللی روبهرو است.
این رژیم برای تامین فنآوریهای به کار رفته در موشکهایش باید تحریمها را دور بزند و حتی برای خرید آلیاژهای مورد نیاز در این موشکها، نمیتواند مستقیم خریدی انجام دهد.
سال ۲۰۱۹، نیویورکتایمز فاش کرد از زمان ریاستجمهوری جورج بوش، آمریکا در یک برنامه سری، در عملکرد برنامه موشکی جمهوری اسلامی اختلال ایجاد کرده است.
این روزنامه نوشت مقامهای آمریکایی میدانند جمهوری اسلامی برای تامین اقلام مورد نیاز برنامه موشکی خود به بازار سیاه رو آورده و از همین طریق، در برنامه موشکی آنها اختلال ایجاد میکند.
آنها با دستکاریهای کوچک در طراحی سیستمهای خریداری شده از سوی جمهوری اسلامی در بازار سیاه و حتی آلیاژهای مورد استفاده در بدنه موشکها، باعث ایجاد اختلال در عملکردشان میشوند.
از آنجا که صنعت موشکی جمهوری اسلامی اصولا بر پایه مونتاژ بنا شده است و مواد اولیه آن باید از خارج کشور تهیه شود، گفتههای حاجیزاده به نظر بیشتر تبلیغاتی و غیر واقعی است چرا که ۲۰۰ هزار دلار، حتی یک پنجاهم موشکهای مشابه خارجی هم نیست؛ حال آن که در موارد مشابه، کشورهای سازنده مثل چین و روسیه، اقلام مصرفی را از بازار سیاه تهیه نمیکنند.
برآورد بر اساس قیمت موشکهای کره شمالی
سال ۲۰۲۲، وبسایت انگلیسی صدای آمریکا در گزارشی به موضوع برنامه موشکی کره شمالی پرداخت. در آن مطلب قیمت تمام شده موشکهای این کشور از کوتاهبرد تا دوربرد، بین سه تا ۱۰ میلیون دلار به ازای هر فروند برآورد شده است.
جمهوری اسلامی و «جمهوری دموکراتیک خلق کره»، به لحاظ منزوی بودن و برنامههای تسلیحاتی شباهتهای زیادی دارند.
از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی اخبار و گزارشهای زیادی از همکاریهای تسلیحاتی این دو رژیم منتشر شده است.
۱۳۸ هزار میلیارد تومان، هزینه موشکهایی که به هدف نمیخورند
بر اساس اطلاعات موجود، میتوان به تخمین گفت هر فروند از موشکهای میانبرد مورد استفاده جمهوری اسلامی در حمله به اسرائیل حدودا شش تا هفت میلیون دلار قیمت داشتهاند.
با توجه به ۲۰۰ فروند موشک شلیک شده، یعنی برای عملیات «وعده صادق-۲»، جمهوری اسلامی بین یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار تا یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار هزینه کرده است.
این رقم با قیمت دلار آزاد، تقریبا برابر ۷۹ هزار میلیارد تومان است اما همه هزینهها نیست.
هزینههای جانبی مثل فراهم کردن زیرساخت، لانچرها، هماهنگی، تبلیغات، حمل و نقل و موارد دیگر، همچنین هزینههای اقتصادی و تبعات اقتصادی مثل ریزش بورس و افزایش قیمت دلار هم وجود دارد.
این فقط ارزش موشکهای شلیک شده است؛ موشکهایی که تا ۹۰ درصد -احتمالا به دلیل همان طرح سری ایالات متحده برای دستکاری در اقلام خریداری شده از بازار سیاه و پدافند اسرائیل و متحدانش- خنثی شدهاند و تنها یک فلسطینی بر اثر اصابت بدنه آن کشته شده است.
در عملیات «وعده صادق-۱» هم که فروردین ۱۴۰۳ انجام شد، ۱۵۰ موشک به سوی اسرائیل شلیک شد. این یعنی حدود ۹۷۵ میلیون دلار، تقریبا برابر ۵۹ هزار میلیارد تومان نیز در فروردین، فقط صرف موشکهای مورد استفاده در عملیات «وعده صادق-۱» شد.
موشکهای مصرف شده در این دو عملیات تاکنون حدود ۱۳۸ هزار میلیارد تومان خرج روی دست جمهوری اسلامی گذاشتهاند که البته این هزینه از جیب شهروندان در ایران تامین میشود.
جمهوری اسلامی که به دلیل تحریمها همین حالا هم با مشکلات مالی روبهروست، اعتبارات بودجه خود را از جمله از محل افزایش مالیاتها تامین میکند.
