کارشناسان سازمان ملل: انفجار پیجرها و بیسیمها، نقض ترسناک قوانین بینالمللی بود
۲۲ تن از کارشناسان ارشد حقوق بشر سازمان ملل، پنجشنبه ۲۹ شهریور با انتشار بیانیهای الاعام کردند دستکاری مخرب هزاران پیجر و بیسیم که بهطور همزمان در سراسر لبنان و سوریه منفجر شدند، نقض «ترسناک» قوانین بینالمللی است و آن را محکوم کردند.
این کارشناسان با اشاهر به اینکه در میان کشتههای این انفجارها، دو کودک و کادر درمانی دیده میشوند، گفتهاند: «این حملات با توجه به اینکه در زمان انفجارها هیچ نشانهای از اینکه قربانیان در زمان حمله تهدیدی مرگبار و فوری برای دیگران ایجاد کرده باشند، حق زندگی را نقض کردهاند و ضروری است یک تحقیق سریع، مستقل و بیطرفانه برای روشن شدن حقیقت و ایجاد مسئولیتپذیری برای جرم قتل در این باره انجا شود.»
بر اساس گزارشها، این پیجرها و بیسیمها عمدتا در میان افراد شبه نظامی و غیرنظامی از جمله نیروهای ذخیره و نیروهای درمانی و امدادی توزیع شده بودند.
این کارشناسان با اشاره به اینکه در زمان این حملات هیچ راهی برای دانستن اینکه چه کسی هر دستگاه را در اختیار دارد و چه کسی در نزدیکی آن است، وجود نداشت، در بیانیهی خود نوشتهاند: «حملات همزمان توسط هزاران دستگاه بهطور اجتنابناپذیری قوانین بشردوستانه را نقض میکنند، زیرا نتوانستهاند بین غیرنظامیان محافظتشده و کسانی که ممکن است به دلیل مشارکت مستقیم در مخاصمات مورد حمله قرار بگیرند، تفاوت قائل شوند.»
کارشناسان سازمان ملل هشدار دادهاند که چنین حملاتی علاوه بر اینکه حق زندگی را نقض میکنند، میتواند «به عنوان جنایات جنگی، حمله به غیرنظامیان و انجام حملات بیرویه محسوب شوند.»
این کارشناسان همچنین تاکید کردند قوانین بشردوستانه استفاده از اشیا قابل حمل و بیضرر به عنوان تله انفجاری را ممنوع میکند و این شامل یک پیجر غیرنظامی تغییر یافته نیز میشود.
تله انفجاری دستگاهی است که برای کشتن یا مجروح کردن طراحی شده است و هنگامی که فرد عملی بهظاهر بیخطر مانند پاسخ دادن به یک پیجر را انجام میدهد، بهطور غیرمنتظره فعال میشود.
به گزارش واشینگتن پست، به نظر میرسد انفجار پیجرها و بی سیمهای حزبالله در چند روز اخیر شبکه گسترده نیروهای ذخیره و کارکنان بخش لجستیک حزبالله را هدف قرار دادهاند.
واشینگتن پست نوشته بر اساس گفته افرادی نزدیک به این گروه و گزارشهای شاهدان عینی، اکثر ۳۷ نفری که کشته شدهاند، احتمالا نیروهای شبهنظامی جنگجو بودهاند.
با این حال، وزارت بهداشت لبنان اعلام کرده دو کودک نیز در میان کشتهشدگان هستند. علاوه بر این، کارکنان درمانی، یک فروشنده، یک مکانیک خودرو و یک معلم هم جز کشتهها بودند که گفته اگرچه شبهنظامی و مسلح نبودهاند اما همگی به نوعی با حزبالله در ارتباط بودند.
انفجار دستگاههای پیجر و بیسیم اعضای حزبالله، به بحث قانونی بودن یا نبودن این حملات میان کارشناسان حقوق بینالملل دامن زده است.
کارشناسان و پژوهشگران حقوق بینالملل میپرسند آیا منفجر کردن مواد منفجرهای که به صورت مخفیانه در هزاران پیجر و بیسیم نصب شدهاند در شرایطی که نمیتوان تشخیص داد در زمان انفجار، در دست یا نزدیک چه کسانی است، قوانین جنگ را نقض میکند یا خیر؟
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در بیانیهای گفت: «هدف قرار دادن همزمان هزاران نفر، چه غیرنظامی و چه اعضای گروههای مسلح، بدون اطلاع از اینکه چه کسی در زمان حمله این دستگاهها را در اختیار داشته، آنها در زمان حمله در چه محلی بودهاند و چه کسانی در اطرافشان بودهاند، نقض قوانین بینالمللی حقوق بشر است.»
برخی کارشناسان حقوق درگیری مسلحانه یا حقوق بینالمللی بشردوستانه استدلال میکنند که تحلیل آقای تورک از این واقعیت چشمپوشی میکند که در شرایط جنگی، به جای قوانین بینالمللی حقوقبشر، قوانین جنگ اعمال میشود.
گری سولیس، دادستان نظامی تفنگداران دریایی ایالات متحده که برنامه حقوق جنگ در وست پوینت را اداره میکرد و نویسنده کتاب «حقوق درگیری مسلحانه: حقوق بینالمللی بشردوستانه در جنگ»، معتقد است: «حقوق بشر همیشه مطرح است، اما در این موارد قوانین بسیار خاصی که برای درگیری مسلحانه در نظر گرفته شدهاند، حقوق بشر کنار زده میشود.»
