در حالی که ابراهیم رئیسی سفر رسمی سهروزه خود به چین را روز سهشنبه آغاز کرده، تنشها میان چین و ایران با غرب به ویژه آمریکا افزایش یافته و واشینگن درباره همکاری با جمهوری اسلامی به پکن هشدار داده و تهدیدهای جهانی تهران را برای چین یادآوری کرده است.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همزمان با سفر رئیسی به چین گفت که واشینگتن و پکن در موضوعاتی دارای منافع مشترک هستند و یکی از این مذاکرات هستهای ایران است.
او افزود: «برنامه هستهای ایران چالشی برای آمریکاست. این چالش برای جمهوری خلق چین هم است.»
این مقام آمریکایی با اشاره به دیگر فعالیتهای تهدیدآمیز جمهوری اسلامی تاکید کرد: «چالشهای دیگری برای نظام بینالمللی وجود دارد که ایران ایجاد میکند و چین را هم در برمیگیرد.»
پرایس گفت: «وقتی صحبت از ایران به میان میآید، ما فکر میکنیم مهم است که بقیه جهان کاملا روشن کند که پیشرفتهای هستهای ایران، تلاشهای این کشور برای صدور تروریسم و نفوذ بدخواهانه در سراسر منطقه و فراتر از آن، چیزی نیست که هیچ کشوری ملزم باشد آن را تحمل کند، و مطمئنا حمایت نمیکند.»
او روابط دوجانبه آمریکا و چین را «پیچیدهترین و احتمالا مهمترین رابطه دوجانبه» آمریکا با هر کشوری توصیف کرد و به همین دلیل تاکید کرد که با وجود جنبههای رقابتی و «بالقوه متعارض»، تلاش آمریکا «بر حفظ خطوط ارتباطی با چین» متمرکز است.
این اظهارات پرایس در حالی است که مذاکرات احیای برجام از چند ماه پیش متوقف شده، اما رییسجمهور چین در سفر اخیرش به منطقه خلیج فارس به تهدیدهای منطقهای جمهوری اسلامی اشاره کرد و خواستار عدم مداخله ایران در امور داخلی کشورهای دیگر شد.
رئیسی روز دوشنبه ۲۴ بهمن برای اولین بار در دوران ریاست جمهوری خود راهی چین شد.
او پیش از ترک تهران، در فرودگاه مهرآباد توسعه روابط جمهوری اسلامی با چین را دچار «عقبماندگی جدی» توصیف کرد و گفت در جریان سفر او «۲۰ سند همکاری» میان تهران و پکن امضا میشود.
رئیسی ادامه داد: «توسعه روابط راهبردی دو کشور در عرصههای دوجانبه و منطقهای به شکل جدی دنبال خواهد شد.»
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر و به ویژه پس از خروج آمریکا از برجام در تلاش بوده روابط خود با چین و روسیه را توسعه دهد، اما وجود تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی، مانع اصلی بر سر همه روابط خارجی جمهوری اسلامی از جمله روابطش با پکن و مسکو است.
سفر رئیسی به چین در برههای انجام شده که تهدیدهای جمهوری اسلامی و چین برای کشورهای غربی به اوج رسیده است.
از یک سو چین در روزهای اخیر متهم به پرتاب بالنهایی به سمت قاره آمریکایی شمالی شده، و از سو ایران در زمینه ارسال تسلیحات به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین، اعتراض غرب را برانگیخته است.
چین در سال گذشته میلادی یک توافق بلندمدت بیست و پنج ساله با ایران امضا کرد که به دلیل نامشخص بودن مفاد آن مورد انتقاد فعالان و مردم قرار گرفت.
همچنین سفر رئیسی به پکن در شرایطی صورت میگیرد که ایران در ماههای اخیر صحنه یک خیزش گسترده علیه جمهوری اسلامی بوده و مردم معترض خواهان پایان یافتن نظام سیاسی حاکم بر ایران شدند.
