دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا اعلام کرد که کییف و مسکو هر دو باید برای پایان دادن به جنگ اوکراین، بخشی از سرزمینهای خود را واگذار کنند و گفتوگوهای آتی او با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، نشان خواهد داد که آیا پوتین حاضر است توافق کند یا نه.
ترامپ دوشنبه ۲۰ مرداد در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید درباره گفتوگوهایش با پوتین گفت: «این واقعا یک نشست برای سنجش شرایط است.»
او افزود که «احتمالا در دو دقیقه اول» متوجه خواهد شد که آیا پیشرفتی ممکن است یا خیر.
رییسجمهوری آمریکا گفت: «قرار است به او بگویم تو باید این جنگ را تمام کنی.»
ترامپ ادامه داد: «من حالا میروم تا چارچوبها را ببینم. ممکن است جلسه را ترک کنم و بگویم موفق باشی و این پایان کار باشد. ممکن است بگویم این، این قابل حل نیست.»
او گفت که ممکن است در این نشست ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، هم حاضر باشد.
رییسجمهوری آمریکا تاکید کرد که هدف ایالات متحده، آتشبس سریع در این جنگ خونین سهونیم ساله است.
ترامپ قصد دارد بلافاصله پس از گفتوگو با پوتین، با رهبران اروپایی صحبت کند.
او پیشتر درباره تبادل سرزمینی سخن گفته بود، اما نه روسیه و نه اوکراین حاضر به واگذاری زمین به عنوان بخشی از توافق صلح نبودهاند.
ترامپ خطاب به خبرنگاران گفت: «یک مقدار جابهجایی زمین انجام خواهد شد.»
او گفت: «من این را از طریق روسیه و از طریق گفتوگو با همه میدانم، به نفع اوکراین است.»
او افزود که روسیه «سرزمینهای بسیار ارزشمندی» را اشغال کرده اما «ما تلاش میکنیم بخشی از آن زمینها را پس بگیریم.»
موضع اتحادیه اروپا
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دوشنبه در بیانیهای گفت که برای پایان دادن به جنگ اوکراین و «جلوگیری از تجاوزات آتی روسیه در اروپا» نیاز به «وحدت اروپا و آمریکا، حمایت از اوکراین و فشار بر روسیه» است.
کالاس گفت که اتحادیه اروپا بر روی بسته نوزدهم تحریمها علیه روسیه کار خواهد کرد. او هشدار داد که نباید امتیازی به مسکو داده شود.
کالاس افزود: «تا زمانی که روسیه با آتشبس کامل و بدون قید و شرط موافقت نکرده است، حتی نباید درباره هیچ امتیازی صحبت کنیم. ترتیب اقدامات مهم است. ابتدا یک آتشبس بدون قید و شرط با یک سیستم نظارت قوی و تضمینهای امنیتی آهنین.»
ترامپ با موافقت برای ارسال تسلیحات اضافی ایالات متحده به اوکراین و تهدید به اعمال تعرفه علیه خریداران نفت روسیه، موضع خود در قبال مسکو را سختتر کرده است؛ اما همچنان نگرانیهایی در اروپا وجود دارد که ممکن است او به توافقی تن دهد که امتیازات بزرگی را از کییف بگیرد.
کالاس در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که اتحادیه اروپا همچنان برای افزایش حمایت نظامی از اوکراین و کمک به نیازهای بودجهای آن و پیوستن به اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد.
اوکراین: نباید امتیازی به روسیه داد
زلنسکی نیز دوشنبه هشدار داد که هرگونه امتیاز به روسیه این کشور را به توقف جنگ ترغیب نخواهد کرد و فشار بیشتری بر کرملین لازم است.
او گفت روسیه به جای آماده شدن برای پایان جنگ، در حال آمادهسازی نیروها برای حملات تازه است.
زلنسکی از کشورهای متحد خود خواست تا زمانی که اوکراین تضمینهای امنیتی دریافت نکرده است، تحریمها علیه مسکو را حفظ کنند.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «روسیه حاضر به توقف کشتارها نیست و بنابراین نباید هیچ پاداش یا منفعتی دریافت کند. امتیاز دادن، یک قاتل را متوقف نمیکند.»
اوکراین از زمان آغاز بزرگترین و مرگبارترین جنگ اروپا از جنگ جهانی دوم در فوریه ۲۰۲۲، تلاش کرده است مانع پیشروی روسیه در خاک خود شود.
به گفته پلیس، در حالی که تیمهای آتشنشانی در حال مبارزه با شعلهها بودند، دود سنگینی از این تاسیسات بلند میشد.
این انفجار حوالی ساعت ۱۱ صبح در کارخانه کلیرتون کک ورکز (Clairton Coke Works) که متعلق به فولاد ایالات متحده است، روی داد. این کارخانه زیرمجموعهای از شرکت فولاد نیپون (Nippon Steel) است.
گزارشها حاکی از آن است که چندین نفر به واحدهای سوختگی بیمارستانها منتقل شدهاند. هنوز هیچ اطلاعاتی در مورد علت احتمالی انفجار وجود ندارد.
ریچ لاتانزی، شهردار کلیرتون، در مصاحبهای تلفنی با رویترز از محل حادثه، گفت که هنوز نمیداند کسی یا کسانی در داخل کارخانه گرفتار ماندهاند یا نه.
لاتانزی گفت: «آمبولانسها و پلیس و رسانهها همه جا هستند. این روزی وحشتناک برای کلیرتون است. ما برای همه کسانی که درگیر هستند دعا میکنیم. فقط دعا میکنیم که این حادثه آنطور که به نظر میرسد بد نباشد.»
جاش شاپیرو، فرماندار ایالت پنسیلوانیا، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که دولت در تماس با مقامات محلی کلیرتون است و در حال کمک به مدیریت بحران انفجار است.
شاپیرو همچنین از مردم خواست که دستورالعملهای مقامات محلی را دنبال کنند و از محل حادثه دوری کنند تا عملیات امداد و نجات به درستی انجام شود.
او در ادامه از همه خواست تا در کنار او برای جامعه کلیرتون دعا کنند و تاکید کرد که وضعیت همچنان وخیم است و تیمهای امدادی به شدت در حال کار بر روی این حادثه هستند.
یک مقام به سیانان گفت که برخی افراد زیر آوار گرفتار شدهاند و تیمهای اضطراری در حال تلاش برای رسیدن به آنها هستند.
کارخانه کلیرتون کک ورکز که در کنار رودخانه مونونگاهلا (Monongahela) در جنوب پیتسبورگ واقع شده، بزرگترین کارخانه تولید کک در ایالات متحده است.
کک از حرارت دادن زغال سنگ در دمای بالا تولید میشود و از آن در کورههای بلند بهعنوان بخشی از فرایند تولید فولاد استفاده میشود.
کارخانه کلیرتون ۱۰ باتری ککسازی را راهاندازی کرده و سالانه حدود ۴.۳ میلیون تن کک تولید میکند. این تاسیسات به مشتریان بازار تجاری کک و همچنین تاسیسات تولید فولاد ایالات متحده فولاد خدمترسانی میکند.
در ماه ژوئن، شرکت فولاد نیپون ژاپن، بزرگترین تولیدکننده فولاد این کشور، پس از ۱۸ ماه تلاش برای دریافت مجوز از دولت ایالات متحده برای این معامله که بهدلیل نگرانیهای امنیت ملی تحت بررسی قرار گرفته بود، خرید ۱۴.۹ میلیارد دلاری فولاد ایالات متحده (U.S. Steel) را نهایی کرد.
دونالد ترامپ دوشنبه ۲۰ مرداد در گفتوگو با اکسیوس گفت که آزادی گروگانها - بهویژه کسانی که از سوی حماس به گروگان گرفته شدهاند - به دلیل شرایط کنونی، بسیار دشوار خواهد بود.
او افزود: «حماس هرگز اجازه نمیدهد گروگانها آزاد شوند، مگر اینکه وضعیت تغییر کند.»
اگرچه ترامپ بهطور واضح از حمله اسرائیل به غزه حمایت نکرد اما بهشکلی غیرمستقیم با این نظر که اسرائیل باید فشار بیشتری به حماس وارد کند، همنظر بود.
ترامپ با بیان اینکه اسرائیل باید تصمیم بگیرد آیا میخواهد حماس را در غزه نگه دارد یا آنها را از بین ببرد، افزود: «من فکر میکنم حماس نمیتواند در آنجا بماند.»
او گفت: «یک چیز میخواهم بگویم: هفتم اکتبر را به خاطر بسپارید. هفت اکتبر را به یاد داشته باشید.»
این اشاره ترامپ بهطور مشخص تاکیدی بر حمله حماس بود.
اظهارات ترامپ در شرایطی مطرح شد که اسرائیل در حال اجرای عملیات نظامی در غزه است و تحولات جدیدی در مورد گروگانها و آینده این منطقه در حال شکلگیری است.
اکسیوس گزارش کرد برخی از مقامات ارشد نظامی اسرائیل مخالف عملیات تصرف غزه هستند و نگران این هستند که این اقدام، جان گروگانهای زنده را به خطر بیندازد.
کابینه امنیتی اسرائیل ۱۷ مرداد طرح پیشنهادی نتانیاهو برای تصرف کامل غزه را تصویب کرد.
بر اساس این طرح، ارتش اسرائیل ماموریت خواهد داشت تا کنترل شهر غزه را که محل سکونت حدود ۸۰۰ هزار نفر از فلسطینیان است، به دست گیرد.
ترامپ همچنین از تماسهای اخیر خود با نتانیاهو گفت و افزود که در این مکالمه از اسرائیل خواسته شده برای پایان دادن به این بحران و آزادی گروگانها، اقدامات بیشتری انجام دهد.
او تاکید کرد که فشار بر حماس برای آزادی گروگانها ضروری است.
با این حال، با ادامه خشونتها و نگرانیهای بینالمللی در خصوص وضعیت غیرنظامیان در غزه، وضعیت پیچیدهای پیش روی دولتهای اسرائیل و ایالات متحده است.
ترامپ گفت که جامعه جهانی باید در این وضعیت کمک کند و اطمینان حاصل کند که اقدامات انسانی در اولویت قرار گیرد.
خودورکوفسکی در پادکست وبسایت انگلیسی ایراناینترنشنال به نگار مجتهدی، روزنامهنگار، گفت که تغییرات در شورای عالی امنیت ملی ایران نشاندهنده یک نظام حاکم در حال افول و «یک نمایش محض» است که به «جابهجا کردن صندلیها روی عرشه تایتانیک» میماند.
او گفت: «ما شاهد رهبری هستیم که به شکل ناامیدانه و با دست و پا زدنهای مختلف میکوشد کنترل و قدرت خود را حفظ کند اما چه شورای دفاع تشکیل بدهد، چه نام پول ملی را تغییر دهد ... کشتی همچنان در حال غرق شدن است.»
۱۲ مرداد و کمتر از شش هفته پس از برقراری آتشبس بهدنبال جنگ ۱۲ روزه، مقامهای جمهوری اسلامی رسما از تاسیس نهاد جدیدی به نام «شورای دفاع» خبر دادند.
این شورا در چارچوب اصل ۱۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی تاسیس شد.
بنا بر اعلام دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، «شورای دفاع، طرحهای دفاعی و ارتقای توانمندیهای نیروهای مسلح را بهصورت متمرکز بررسی میکند».
دو روز بعد، علی لاریجانی، مشاور ارشد علی خامنهای، با حکم مسعود پزشکیان، بهعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی منصوب شد.
لاریجانی بین سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ نیز همین سمت را بر عهده داشت.
خودورکوفسکی در نخستین دولت دونالد ترامپ بهعنوان معاون دستیار وزیر خارجه خدمت میکرد و در همکاری نزدیک با نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، بر «کارزار فشار حداکثری» دولت وقت آمریکا تمرکز داشت.
او که در اتحاد جماهیر شوروی به دنیا آمده، پس از تجربه زندگی تحت نظام کمونیستی در کودکی به ایالات متحده مهاجرت کرد.
این سیاستمدار، از خارج، نظارهگر فروپاشی حکومت کشور زادگاهش بود. فروپاشیای که به گفته او برای ایران امروز درسهایی دارد.
جمهوری اسلامی قادر به تغییر شرایط نیست
ارزیابی خودورکوفسکی بر تلاقی عواملی استوار است که به باورش، رهبری جمهوری اسلامی قادر به بازگرداندن روند آنها نیست: اقتصادی در سقوط آزاد، مردمی که ایمان خود را به نظام حاکم از دست دادهاند و رهبرانی که برای پوشاندن پوسیدگی عمیق ساختاری، به اقدامات ظاهری روی آوردهاند.
او در گفتوگو با پادکست انگلیسی ایراناینترنشنال، با بهرهگیری از درسهای فروپاشی شوروی، استدلال کرد که وقتی ترکهایی در یک نظام اقتدارگرا ظاهر میشود، سقوط آن میتواند سریعتر از آنچه انتظار میرود، رخ دهد.
خودورکوفسکی گفت که انتصاب لاریجانی به سمت رییس شورای عالی امنیت ملی، مسیر نظام را تغییر نخواهد داد: «آنها تلاش میکنند در بیرون قدرتمند به نظر برسند اما در داخل، نظام در حال پوسیدن است. این تغییرات در افراد، ظاهری است و اصول و مبانی همان است.»
پایان جمهوری اسلامی، تنها مسئلهای مربوط به زمان
بحران اقتصادی در ایران به حدی رسیده که حکومت میخواهد دست به حذف چهار صفر از پول ملی بزند اما حتی برخی مقامهای جمهوری اسلامی اذعان کردهاند که چنین کاری، هرگز کمکی به بهبود بحران اقتصادی نمیکند.
از زمان جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل، ایران شاهد خیزشهای بزرگ نبوده و تنها اعتصابها و اعتراضهای پراکندهای رخ داده که با حضور گسترده نیروهای امنیتی همراه بوده است.
مقامات جمهوری اسلامی، سرکوب و بازداشت فعالان را تشدید کرده، نظارتها را گسترش داده و نیروهای امنیتی را برای جلوگیری از تجمعها، در استانهای ناآرام مستقر کردهاند.
در چنین شرایطی، اعتصاب کامیونداران، مشهودترین شکل ناآرامی بوده که نشاندهنده نارضایتیهای عمیق و گسترده در میان مردم است.
خودورکوفسکی گفت اینها همان نیروهای واقعی هستند که بنیانهای حکومت را فرسوده میکنند و این روند با تشکیل شوراها یا تغییرات در پستها، قابل بازگشت نیست.
او گفت: «شما میتوانید چهرهها را عوض کنید، میتوانید نامها را تغییر دهید، میتوانید نهادهای جدید ایجاد کنید، اما وقتی مردم رویگردان شدهاند و اقتصاد فروپاشیده، پایان جمهوری اسلامی تنها مسئلهای مربوط به گذر زمان خواهد بود.»
