ایران به آستانه بمب رسید، اسرائیل موقعیت برای حمله را میسنجد
در شرایطی که مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا به لحظههای حساس رسیده، گزارشهای تازه از فعالیتهای پنهانی و هشدارآمیز ایران، نگرانیهای جهانی را بیش از پیش افزایش داده است.
در شرایطی که مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا به لحظههای حساس رسیده، گزارشهای تازه از فعالیتهای پنهانی و هشدارآمیز ایران، نگرانیهای جهانی را بیش از پیش افزایش داده است.
از یکسو، آژانس بینالمللی انرژی اتمی از انجام آزمایشهای انفجاری مشکوک در سایتهای محرمانه ایران خبر داده، و از سوی دیگر، تحلیلگران هشدار میدهند که اسرائیل برای تصمیمگیری درباره حمله نظامی، در تنگنا قرار گرفته است.
آزمایشهایی که فقط یک معنا دارند
به گزارش روزنامه جروزالم پست، آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی ویژه اعلام کرده است که ایران چندین آزمایش انفجاری محرمانه انجام داده که تنها در چارچوب توسعه سلاح هستهای قابل تفسیر است.
این آزمایشها با استفاده از منابع نوترونی انفجاری در سایت لویزان-شیان انجام شدهاند و دستکم در دو نوبت، در بهمن و تیر ۱۳۸۲، ثبت شدهاند. آژانس همچنین به مواردی دیگر از جمله استفاده از محفظههای انفجاری در سایت مریوان و تجهیزات آلوده به گاز اورانیوم در سایت ورامین اشاره کرده است.
در این گزارش آمده که این مکانها بخشی از یک برنامه سازمانیافته و اعلامنشده هستهای بودهاند و ایران در سالهای بعد تلاش کرده آثار فعالیتها را پاکسازی کند و اطلاعات نادرست ارائه دهد.
بخش مهمی از دادههای این گزارش بر اساس اسنادی است که موساد در سال ۲۰۱۸ از آرشیو هستهای جمهوری اسلامی ایران بهدست آورده بود.
اورانیوم کافی برای ۱۰ بمب
همزمان، روزنامه تلگراف در تحلیلی از ریچارد کمپ، افسر ارشد پیشین ارتش بریتانیا، مینویسد که ایران در حال حاضر ماهانه به اندازه کافی اورانیوم با غنای ۶۰ درصد تولید میکند که برای ساخت حداقل ۱۰ بمب هستهای کافی است. غنیسازی این مواد تا سطح ۹۰ درصد، که سطح مورد نیاز برای سلاح هستهای است، تنها دو هفته زمان میبرد.
کمپ هشدار داده که حکومت ایران با شتاب در حال گسترش توان هستهای و نظامی خود است، در حالی که دولت ترامپ همچنان برای دستیابی به توافقی تازه با تهران تلاش میکند. ترامپ پیشتر مهلتی دوماهه برای رسیدن به توافق تعیین کرده بود، اما اکنون این مهلت به پایان رسیده و بهنظر میرسد تهران همه پیشنهادها را رد کرده است.
اسرائیل میسنجد، اما حمله نمیکند
در چنین شرایطی، اسرائیل خود را در دوراهی دشواری میبیند. از یکسو، ایران آشکارا تلآویو را تهدید میکند و از سوی دیگر، ادامه مذاکرات هستهای میان تهران و واشنگتن مانعی برای تصمیمگیری اسرائیل درباره اقدام نظامی شده است.
ریچارد کمپ تأکید میکند که اگر توافقی ناقص حاصل شود که برنامه هستهای ایران را بهطور کامل متوقف نکند، اسرائیل باید تصمیم بگیرد که برخلاف خواست کاخ سفید وارد عمل شود یا همچنان منتظر بماند. در این میان، کشورهای اروپایی نیز احتمالاً با هشدار درباره پیامدهای درگیری، از اسرائیل خواهند خواست از حمله نظامی خودداری کند.
زمان تصمیم نزدیک است
گزارش آژانس، حجم اورانیوم غنیشده، و سکوت اسرائیل در برابر سرعت پیشرفت هستهای جمهوری اسلامی، همه نشان میدهد که پرونده حکومت ایران وارد مرحلهای خطرناک شده است. اگر روند فعلی ادامه یابد و تصمیم قاطعی گرفته نشود، فاصله ایران تا رسیدن به توانمندی کامل برای ساخت سلاح هستهای ممکن است تنها چند هفته باشد.
نیوزویک جمعه ۱۶ خرداد نوشت در حالیکه تمرینهای نظامی اسرائیل، بنبست در مذاکرات دیپلماتیک و درگیریهای نیابتی ادامه دارد، هشدارهای صریح و متقابل دو طرف از تشدید خطری جدی خبر میدهد؛ آنهم در منطقهای که هم اکنون نیز بهشدت ناپایدار و درگیر جنگهای متعدد است.
بهنوشته نیوزویک، درگیری تمامعیار میان جمهوری اسلامی و اسرائیل میتواند ثبات شکننده خاورمیانه را بیش از پیش برهم بزند و تبعات سنگینی برای امنیت جهانی بهدنبال داشته باشد. پیشرفتهای موشکی ایران و اصرار این کشور بر غنیسازی اورانیوم، در کنار خطوط قرمز مشخص ایالات متحده و روند کند گفتوگوها میان واشینگتن و تهران، بر شدت تنشها افزوده است. چنین جنگی میتواند بازار جهانی نفت را مختل کند، پای قدرتهای جهانی را به درگیری بکشاند و بحران منطقهای را عمیقتر کند.
نیوزویک در ادامه به پنج نشانه کلیدی پرداخته که نشان میدهد وضعیت تا چه اندازه شکننده و آماده انفجار است:
۱. واردات سوخت موشکی ایران
والاستریت ژورنال پنجشنبه ۱۵ خرداد بهنقل از منابع آگاهی که نام آنها را اعلام نکرد، گزارش داد که تهران در میانه مذاکرات هستهای پرتنش با آمریکا، به دنبال بازسازی توان نظامی خود است و هزاران تُن از مواد مورد نیاز برای تولید موشکهای بالستیک را به چین سفارش داده است.
بهنوشته والاستریت ژورنال، این محمولهها شامل پرکلرات آمونیوم است که به گفته منابع قرار است در ماههای آینده به ایران برسد. آمونیوم پرکلرات ماده اصلی برای تولید سوخت جامد موشکهای بالستیک ایران است.
این روزنامه در گزارش خود افزوده است که بخشی از این مواد به احتمال زیاد برای گروههای شبهنظامی متحد جمهوری اسلامی در منطقه از جمله حوثیها در یمن ارسال خواهد شد.
بهنوشته والاستریت ژورنال، جمهوری اسلامی همزمان با پیشبرد گفتوگوهای هستهای پرتنش با دولت آمریکا، به دنبال تقویت متحدان منطقهای و بازسازی زرادخانه موشکی خود است. تهران در عین حال به توسعه ذخایر اورانیوم غنیشده تا مرز درجه تسلیحاتی ادامه داده و بهصراحت اعلام کرده حاضر به مذاکره بر سر برنامه موشکیاش نیست.
بهنوشته نیوزویک این اقدام بخشی از راهبرد ایران برای تقویت توان موشکی و ائتلافهای منطقهایاش است، در حالیکه تهران همچنان حاضر به محدودسازی برنامه موشکی خود در مذاکرات هستهای نشده است.
۲. آمادگی اسرائیل برای حمله
ارتش اسرائیل در حال آماده کردن خود برای حمله احتمالی به تاسیسات هستهای ایران است؛ اقدامی که به نتیجه مذاکرات تهران و واشینگتن بستگی دارد. ارتش اسرائیل رزمایشهای گستردهای را برگزار کرده و با شبیهسازی حملات چندروزه به اهدافی در ایران، خود را برای چنین عملیاتی آماده میکند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بر حق دفاع از خود تاکید کرده و هشدار داده هر توافقی باید بهطور کامل مانع غنیسازی اورانیوم توسط حکومت ایران شود. هرچند دونالد ترامپ اخیراً به نتانیاهو هشدار داده حمله در این مقطع «نامناسب» است، اما تاکید کرده اگر مذاکرات به شکست بینجامد، ممکن است از اقدام نظامی اسرائیل حمایت کند.
دو مقام اسرائیلی که بیواسطه در جریان گفتوگوهای میان اسرائیل و آمریکا هستند، روز پنجشنبه ۱۵ خرداد به آکسیوس گفتند اسرائیل به کاخ سفید اطمینان داده است که تنها در صورتی به تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی حمله خواهد کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به این جمعبندی برسد که مذاکرات با ایران به شکست انجامیده است.
در هفتههای گذشته، دولت ترامپ نگران بود که اسرائیل همزمان با جریان مذاکرات، در حال تدارک حملهای به ایران باشد. به همین دلیل، ترامپ در تاریخ هفتم خرداد اعلام کرد که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، هشدار داده است از هرگونه اقدام نظامی در جریان مذاکرات خودداری کند. با این حال، او تأکید کرد اگر به این نتیجه برسد که مذاکرات به جایی نخواهد رسید، ممکن است تنها با «یک تماس تلفنی» نظرش را تغییر دهد.
۳. فعالیت گروههای نیابتی وابسته به حکومت ایران
تنشها از طریق گروههای نیابتی جمهوری اسلامی نیز در حال افزایش است. روز چهارشنبه، اسرائیل برای نخستینبار در حدود یک ماه گذشته، دست به حملات هوایی به سوریه زد؛ اقدامی که در واکنش به شلیک دو موشک از خاک سوریه انجام شد. اسرائیل مسئولیت این حمله را متوجه احمد الشرع، رییسجمهوری موقت سوریه کرد، هرچند دمشق دخالت در این حمله را رد و از تلفات سنگین بمبارانهای اسرائیل خبر داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک مقام سوری احتمال داد که شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در منطقه قنیطره تلاش دارند با تحریک اسرائیل، وضعیت را بیثبات کنند.
همزمان، حوثیهای یمن نیز یک موشک بالستیک به سوی یافا در اسرائیل شلیک کردند. هماهنگی فزاینده این گروهها نشانه گسترش خطرناک تنشها فراتر از محور اصلی ایران-اسرائیل است.
یک منبع امنیتی اسرائیلی به شبکه العربیه گفت حمله موشکی روز چهارشنبه از جنوب سوریه به سمت اسرائیل قابل پیشبینی بوده و تاکید کرد که دولت فعلی سوریه در پرتاب آن نقشی نداشته است. این منبع گفت: «ایران، حزبالله و نیروهای وفادار به بشار اسد در تلاشاند ثبات در سوریه را بر هم بزنند.»
در همین حال روزنامه فایننشال تایمز، ۱۲ خرداد در گزارشی با اشاره به اینکه تهدید حملات تازه اسرائیل و آمریکا به تاسیسات اتمی ایران در افق دیده میشود، نوشت که جمهوری اسلامی در حال بازسازی سامانههای پدافند هوایی آسیبدیده از حملات اسرائیل در سال گذشته است.
بهنوشته این روزنامه، همزمان با آمادهسازی نظامی برای مواجهه با حملات احتمالی از سوی اسرائیل یا ایالات متحده، در صورت به بنبست رسیدن مذاکرات هستهای با آمریکا، حکومت ایران در تلاش است تا توان پدافند هوایی خود را تقویت کند.
بخشهایی از پیشرفتهترین سامانههای موشکی سطحبههوای ایران، از جمله سامانههای دوربرد روسی اس-۳۰۰ در پی حملات هوایی اسرائیل در اکتبر و آوریل ۲۰۲۴ تخریب شده یا آسیب جدی دیدهاند.
در کنار حملههای موفق اسرائیل به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، از جمله حزبالله لبنان و حوثیهای یمن، این وضعیت به ایجاد این تصور که حکومت ایران در دهههای اخیر هرگز تا این حد در برابر حمله هوایی آسیبپذیر نبوده کمک کرده است.
با این حال، کارشناسان میگویند بخش قابل توجهی از زیرساختهای پدافند هوایی ایران همچنان فعال باقی مانده یا در ماههای اخیر ترمیم شده است.
۴. بحران سیاسی داخلی نتانیاهو
نتانیاهو که با چالشهای جدی سیاسی در داخل کشور روبهرو است، ممکن است ایران را به عنوان محوری برای اجماع ملی و تثبیت جایگاه خود مطرح کند. او تهدید ایران را یک خطر نابودکننده معرفی کرده و با تاکید بر امنیت ملی، در پی بسیج افکار عمومی است. نتانیاهو همچنین گفته ایران اکنون «بسیار عقبنشینی کرده» و «در ضعیفترین وضعیت ممکن» است، بنابراین این مقطع را زمان مناسب برای ضربه زدن به تهران میداند، پیش از آنکه جمهوری اسلامی مجدداً قدرت بگیرد.
۵. انزوای روزافزون اسرائیل
جنگ غزه، اسرائیل را بیش از پیش در صحنه بینالمللی منزوی کرده و باعث تقویت موقعیت ایران شده است. کشورهای عربی که پیشتر بهدنبال عادیسازی روابط با اسرائیل بودند، از این موضع عقبنشینی کردهاند. اردن سفیر خود را فراخواند، ترکیه روابط دیپلماتیک را قطع کرد و مذاکرات با عربستان سعودی متوقف شد.
چهارشنبه ۱۴ خرداد، در حالی که ۱۴ عضو شورای امنیت سازمان ملل به قطعنامهای برای آتشبس فوری و بدون وقید و شرط در غزه رای دادند، آمریکا این قطعنامه را وتو کرد.
دوروتی شیا، نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل، پیش از رایگیری در نشست شورای امنیت گفت: «موضع ایالات متحده همواره روشن بوده است؛ ما از هیچ قطعنامهای که حماس را محکوم نکند و خواستار خلع سلاح و خروج آن از غزه نباشد، حمایت نخواهیم کرد.»
در همین حال، جمهوری اسلامی پیوندهای راهبردی خود با روسیه و چین را تقویت کرده و خود را بهعنوان وزنهای مقابل اسرائیل در منطقه جا انداخته است. با کاهش حمایت جهانی از اسرائیل و نارضایتی متحدان غربی، تهران فضای بیشتری برای مانور یافته و فشارها بر برنامه هستهایاش را کمتر احساس میکند.
چه در پیش است؟
نیوزویک در پایان مقاله خود نوشته است که هفتههای پیشِرو احتمالاً شاهد افزایش تنش و ناآرامی خواهند بود. مقامهای اسرائیلی آشکارا گفتهاند اگر احساس کنند ایران به «خط قرمز» نزدیک شده، بدون هماهنگی با آمریکا نیز ممکن است دست به اقدام بزنند. در سوی مقابل، تهران همچنان بر «حق مسلم خود» برای غنیسازی اورانیوم پافشاری میکند و هشدار داده به هر حملهای، با قدرت پاسخ خواهد داد.
بهنوشته روزنامه والاستریت ژورنال، پس از آنکه روز دوشنبه مشخص شد سخنگوی کاخ سفید با هماهنگی شورای امنیت ملی تازهتشکیلشده، به وزارت خزانهداری و وزارت خارجه دستور داده تا از اعمال تحریمهای جدید خودداری کنند، این تصمیم با واکنش منفی دونالد ترامپ روبهرو شد.
به نظر میرسید این تعلیق بخشی از تلاشی برای ایجاد فضای تنفس پیش از آغاز گفتوگوهای هستهای باشد و در عین حال، نشاندهنده وجود شکافهایی در درون ساختار تصمیمگیری دولت ترامپ درباره پرونده ایران بود.
اما تنها یک روز بعد، این تعلیق لغو شد و دولت آمریکا روز جمعه از اعمال نخستین بسته تحریمی جدید علیه جمهوری اسلامی از تاریخ ۳۱ اردیبهشت تاکنون خبر داد؛ بستهای که ۱۰ فرد و ۲۷ نهاد از ایران، چین، هنگکنگ و امارات متحده عربی را به اتهام مشارکت در شبکه بانکی مخفی جمهوری اسلامی هدف قرار میدهد.
در آستانه پایان مهلت دوماهه ترامپ برای تصمیمگیری درباره مذاکرات هستهای، ناظران هشدار میدهند که تعلیق دوباره تحریمها توجیهپذیر نیست. بهگفته آنها، تا زمانیکه رهبر جمهوری اسلامی خواسته اصلی واشنگتن برای توقف غنیسازی در داخل کشور را رد میکند، نباید با تعلیق تحریمها، فرصت وقتکشی در اختیار تیم مذاکرهکننده ایران قرار گیرد.
در همین حال، دو گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از ادامه تولید اورانیوم با غنای بالا و تلاشهای مستمر تهران برای فریب بازرسان و پنهانکاری در فعالیتهای هستهای پرده برداشتهاند.
آمریکا و متحدان اروپایی در حال تهیه پیشنویس قطعنامهای تند برای نشست آینده شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند، اما کارشناسان هشدار میدهند که صدور یک بیانیه بهتنهایی کافی نیست و تنها راه موثر، فعالسازی بازگشت تحریمهای بینالمللی یا همان «مکانیسم ماشه» است که در چارچوب برجام پیشبینی شده بود.
گرچه قدرتهای غربی تا ماه اکتبر فرصت دارند، اما برخی تحلیلگران معتقدند که آن زمان ممکن است برای مهار برنامه هستهای ایران بسیار دیر باشد.
پیامی که واشینگتن قصد دارد منتقل کند، کاملا روشن است: صرف شرکت در مذاکرات کافی نیست؛ جمهوری اسلامی باید فشار واقعی را احساس کند.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند هرگونه تعلل یا عقبنشینی از رویکرد سختگیرانه، میتواند نهتنها اعتبار دولت آمریکا در برابر متحدان اروپایی را تضعیف کند، بلکه به جمهوری اسلامی نیز این فرصت را دهد تا با اقدامات نمایشی، روند مذاکرات را به نفع خود منحرف کند.
در این میان، مقامات جمهوری اسلامی نیز مواضع تندی اتخاذ کردهاند و با رد هرگونه محدودیت بر حق غنیسازی داخلی، بر حفظ دستاوردهای هستهای خود پافشاری دارند.
بهنظر میرسد چشمانداز گفتوگوهای مستقیم میان دو کشور، در حالی که هیچکدام حاضر به عقبنشینی تاکتیکی نیستند، بیش از پیش تیره شده است؛ موضوعی که میتواند خطر محاسبه غلط و تشدید تنش در منطقه را افزایش دهد.
«نتانیاهو از ترامپ میترسد»
در گفتوگویی با نشریه میدلایستآی (Middle East Eye)، آلون پینکاس، دیپلمات پیشین اسرائیلی، با صراحت گفت: «نتانیاهو بهوضوح از ترامپ میترسد. اگر ترامپ احساس کند اسرائیل برخلاف خواست او به ایران حمله کرده، ممکن است اسرائیل را در برابر پاسخ احتمالی ایران تنها بگذارد. این دقیقاً همان چیزیست که نتانیاهو از آن واهمه دارد.»
این اظهار نظر پس از آن بیان شد که ترامپ در ماه مه اعلام کرد به نتانیاهو هشدار داده است حمله به ایران را در میانه مذاکرات هستهای «نامناسب» میداند، زیرا معتقد است که دو طرف به توافقی نزدیک شدهاند.
مقام آمریکایی: اسرائیل همه اهداف را شناسایی کرده
یکی از مقامهای ارشد آمریکایی، که نامش فاش نشده، در گفتوگو با میدلایستآی گفت دولت ترامپ از برنامههای یکجانبه اسرائیل برای حمله به برنامه هستهای ایران بدون دخالت مستقیم آمریکا، متاثر شده است. این برنامهها در دیدارهایی با جان راتکلیف، رئیس سازمان سیا، در آوریل و مه بررسی شدهاند.
او گفت: «اسرائیلیها همه چیزهایی را که میتوانند برای پشتیبانی از سایتهای هستهای ایران از کار بیندازند، شناسایی کردهاند؛ از جمله آب، برق، و دیگر زیرساختها.»
این فرایند در نظامیگری با عنوان تحلیل سامانههای هدف (Target Systems Analysis) شناخته میشود.
مقام پیشین پنتاگون: اسرائیل میتواند تنها عمل کند
بیلال سعب، مقام سابق پنتاگون در دولت نخست ترامپ، نیز به میدلایستآی گفت: «آیا اسرائیل میتواند بهتنهایی حمله کند؟ قطعاً. آنها میتوانند بخش زیادی از برنامه هستهای ایران را مختل کنند، حتی اگر قادر به نابودی کامل آن نباشند.»
او افزود که تمرینهای نظامی اسرائیل و همچنین حملات موفق به سامانههای دفاعی ایران در سال گذشته، گواهی بر این توانایی است.
تحلیلگر آمریکایی: حمله یکجانبه هنوز پرریسک است
در مقابل، آرون دیوید میلر، دیپلمات و تحلیلگر ارشد در اندیشکده کارنگی، با تأکید بر ماهیت خطرناک حمله یکجانبه، گفت: «ما هشت سال شاهد بودیم که بدون توافق، هیچ حملهای از سوی اسرائیل به سایتهای هستهای ایران انجام نشد. این یعنی حمله یکجانبه [که] همواره با خطر و پیامدهای نامشخص همراه است.»
او تصریح کرد که حتی اگر ایران به آستانه تولید سلاح هستهای نزدیک شود، اسرائیل بدون هماهنگی با آمریکا اقدام نخواهد کرد: «نتانیاهو بدون چراغ سبز – یا دستکم چراغ زرد چشمکزن – از آمریکا دست به حمله نمیزند.»
معادلات منطقهای: نگاه خلیجفارس و بیاعتمادی به ترامپ
آلون پینکاس همچنین افزود که اسرائیل نگران سرزنش شدن از سوی متحدان عربیاش در صورت اقدام یکجانبه است: «اگر اسرائیل بهتنهایی حمله کند، عربستان و امارات، در صورت تلافی ایران، او را مقصر خواهند دانست.»
در همین حال، کریستوفر مککالیون از اندیشکده دیفنس پرایوریتیز (Defense Priorities) که به سیاست «اول آمریکا» ترامپ نزدیک است، گفت: «میتوان تصور کرد ترامپ نه بهخاطر توافق هستهای، بلکه برای دور نگه داشتن آمریکا از جنگ با ایران، با اسرائیل زاویه پیدا کند.»
بررسی موضعگیریهای متعدد از مقامهای نظامی، اطلاعاتی، و دیپلماتیک نشان میدهد که اسرائیل اگرچه از توان عملیاتی برای حمله برخوردار است، اما تردیدهای سیاسی، نداشتن تضمین حمایت آمریکا در صورت تلافی ایران، و نگرانی از ایجاد شکاف در روابط منطقهای، در حال حاضر اسرائیل را از عبور از خط قرمز حمله نظامی به ایران بازداشته است. از نگاه تحلیلگران، این وضعیت شکننده است و ممکن است با شکست مذاکرات یا تغییر رفتار واشنگتن بهسرعت تغییر کند.
دو مقام اسرائیلی که بیواسطه در جریان گفتوگوهای میان اسرائیل و آمریکا هستند، روز پنجشنبه ۱۵ خرداد به آکسیوس گفتند اسرائیل به کاخ سفید اطمینان داده است که تنها در صورتی به تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی حمله خواهد کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به این جمعبندی برسد که مذاکرات با ایران به شکست انجامیده است.
در هفتههای گذشته، دولت ترامپ نگران بود که اسرائیل همزمان با جریان مذاکرات، در حال تدارک حملهای به ایران باشد. به همین دلیل، ترامپ در تاریخ هفتم خرداد اعلام کرد که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، هشدار داده است از هرگونه اقدام نظامی در جریان مذاکرات خودداری کند. با این حال، او تأکید کرد اگر به این نتیجه برسد که مذاکرات به جایی نخواهد رسید، ممکن است تنها با «یک تماس تلفنی» نظرش را تغییر دهد.
به گفته مقامهای اسرائیلی، هفته گذشته و در جریان سفر ران درمر، وزیر امور راهبردی، دیوید بارنئا، رئیس موساد، و تساحی هنگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، به واشنگتن پیام اطمینانبخش از سوی اسرائیل به آمریکا منتقل شد. یکی از این مقامها گفت اسرائیلیها بهصراحت به طرف آمریکایی اعلام کردند که قصد ندارند با حمله نظامی به ایران، دولت ترامپ را غافلگیر کنند.
نهم خرداد، دو روز پس از اظهارات ترامپ درباره هشدار به نتانیاهو، روزنامه معاریو در اسرائیل خبر داد که چندین وزارتخانه این کشور جلسهای محرمانه برای بررسی آمادگی در مورد سناریوی حمله احتمالی اسرائیل به ایران و واکنش جمهوری اسلامی به چنین حملهای برگزار کردند.
یک مقام دیگر اسرائیلی گفت: «ما آمریکاییها را آرام کردیم و به آنها گفتیم هیچ منطقی در حمله وجود ندارد اگر راهحل دیپلماتیک مناسبی پیدا شود.» او تصریح کرد: «ما میخواهیم به دیپلماسی فرصت بدهیم و تا زمانی که مشخص نشود مذاکرات به پایان رسیده و استیو ویتکاف (نماینده کاخ سفید) ناامید شده، از اقدام نظامی خودداری خواهیم کرد.»
یک مقام ارشد دیگر اسرائیلی گفت که اگرچه ارتش اسرائیل همواره برای احتمال حمله به ایران در حال آموزش و آمادگی است، اما آمریکا و برخی کشورهای دیگر، تحرکات اخیر ارتش اسرائیل پیش از حملات به حوثیها در یمن را بهاشتباه بهعنوان نشانهای از آمادهسازی برای حمله به ایران تفسیر کردهاند.
این اخبار در حالی منتشر میشود که پس از انتشار خبر پیشنهاد آمریکا به تهران برای توافق، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ۱۴ خرداد، در یک سخنرانی عمومی عملا پیشنهاد هستهای آمریکا را رد کرد. در حالیکه پیشتر کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، این پیشنهاد را «دقیق و قابل قبول» خوانده بود. آمریکا بارها هشدار داده است جمهوری اسلامی در صورت عدم توافق، با عواقب جدی روبرو خواهد شد.
دیوید آلبرایت: ایران میتواند در یک ماه مواد لازم برای ۱۱ سلاح هستهای تولید کند
همزمان، دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بینالمللی و بازرس پیشین تسلیحاتی سازمان ملل هشدار داد جمهوری اسلامی با بهرهگیری همزمان از تأسیسات غنیسازی فردو و نطنز، قادر است در مدت زمان بسیار کوتاهی مقادیر قابلتوجهی اورانیوم با غنای تسلیحاتی (WGU) تولید کند.
بر اساس برآورد او که در حساب شبکه ایکس خود منتشر کرد، جمهوری اسلامی در ماه نخست، میتواند مواد لازم برای ۱۱ بمب هستهای تولید کند؛ که ۹ مورد آن از تأسیسات فردو خواهد بود؛ در ماه دوم، این رقم به ۱۴ بمب و در ماه سوم، به ۱۷ بمب میرسد. بر اساس برآورد او تا پایان ماه چهارم، جمهوری اسلامی قادر خواهد بود مواد لازم برای ۲۰ سلاح هستهای داشته باشد و تا پایان ماه پنجم، این رقم به ۲۱ بمب هستهای خواهد رسید.
به نوشته آلبرایت، تاسیسات فردو میتواند در کمتر از یک هفته مواد کافی برای یک بمب را تولید کند. او تاکید کرد میزان و سرعت تولید مواد با غنای تسلیحاتی نسبت به دوره گزارش قبلی افزایش یافته است.
در این سناریو، تأسیسات فردو برای غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصد به سطح تسلیحاتی (۹۰ درصد) به کار گرفته میشود و نطنز نیز اورانیوم با غنای تا پنج درصد و نزدیک به ۲۰ درصد را به WGU تبدیل میکند.
آلبرایت نوشت سناریوهای مختلفی برای «شکست تعهدات» جمهوری اسلامی وجود دارد، اما تقریبا همه آنها نتایجی مشابه از نظر میزان و سرعت تولید سوخت مناسب برای سلاح هستهای دارند.
