خبرگزاری رویترز به نقل از شش منبع آگاه گزارش داد آمریکا نقش مهمی در نهایی شدن توافق اخیر میان نیروهای کُرد و حکومت سوریه داشت و متحدان کُرد خود را ترغیب کرده بود تا با دمشق به توافق برسند.
یک منبع آگاه چهارشنبه ۲۲ اسفند در همین رابطه به رویترز گفت نقش واشینگتن در دستیابی به این توافق «بسیار حیاتی» بود.
یک مقام وزارت دفاع ایالات متحده هم اعلام کرد این توافق از پیش در حال شکلگیری بود، اما مایکل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، نیروهای کُرد را به پذیرش آن تشویق کرد.
مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه و احمد الشرع، رییسجمهوری دوره انتقالی این کشور، ۲۰ اسفند با یکدیگر در دمشق دیدار کردند و توافقی را به امضا رساندند.
بر اساس این توافق، نیروهای دموکراتیک سوریه در ساختار حکومت مرکزی این کشور ادغام خواهند شد.
نیروهای دموکراتیک سوریه که با نام اختصاری «قسد» نیز شناخته میشود، از قومیتهای مختلف از جمله کُردها، عربها، آشوریها و ترکمنها تشکیل شده است، اما رهبری نظامی آن را گروه کُردی یگانهای مدافع خلق (یپگ) بر عهده دارد.
فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه با هواپیمای نظامی آمریکا راهی دمشق شده بود
رویترز به نقل از سه منبع گزارش داد یک هوایپمای نظامی ایالات متحده عبدی را برای امضای این توافق به دمشق منتقل کرده بود.
رویترز افزود این توافق در حالی به دست آمد که فشارها بر هر دو طرف تشدید شده بود؛ از یک سو، الشرع با خشونتهای فرقهای دست به گریبان بود و از سوی دیگر، درگیریها میان نیروهای کُرد و گروههای سوری متحد ترکیه ادامه داشت.
چهار منبع آگاه که یکی از آنها نزدیک به حکومت سوریه است، تایید کردند خشونتهای فرقهای اخیر موجب تسریع در روند نهایی شدن این توافق شد.
خشونتهای مرگبار ۱۶ اسفند و در پی حملات برخی عوامل رژیم بشار اسد به نیروهای حکومت جدید سوریه آغاز شد. ارتش سوریه نیز در پاسخ، عملیاتی گسترده را علیه مواضع نیروهای وابسته به اسد در غرب این کشور کلید زد.
بر اساس آمار دیدهبان حقوق بشر سوریه، بیش از هزار نفر در جریان این درگیریها جان خود را از دست دادند که اکثر آنها از شیعیان علوی بودند.
وزارت دفاع سوریه ۲۰ اسفند از پایان عملیات علیه نیروهای وابسته به اسد خبر داد.
ترکیه اعضای کُرد نیروهای دموکراتیک سوریه را وابسته به حزب کارگران کردستان (پکک) میداند و بر عقبنشینی آنها از سوریه تاکید دارد.
با این حال، رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، ۲۱ اسفند از توافق حکومت سوریه و نیروهای دموکراتیک استقبال کرد و گفت اجرای کامل آن میتواند به برقراری امنیت و ثبات در سوریه کمک کند.
سرنوشت نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه چه خواهد شد؟
یک مقام وزارت دفاع ایالات متحده ۲۱ اسفند اعلام کرد هیچ نشانهای مبنی بر خروج قریبالوقوع نیروهای آمریکایی از سوریه دیده نمیشود.
پیشتر در ۱۷ بهمن، شبکه خبری انبیسی به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داده بود پنتاگون در حال تدوین طرحی برای خروج تمامی نیروهای این کشور از سوریه است.
آرون لاند، عضو اندیشکده آمریکایی «سِنچِری اینترنشنال»، ۲۲ اسفند در مصاحبه با رویترز گفت: «ایالات متحده به دنبال راهی برای خروج از سوریه بدون ایجاد هرج و مرج و پیامدهای ناخواسته است. بهترین راه برای تحقق این هدف، دستیابی به توافق میان جناحهای سوری است.»
لاند افزود: «برای آمریکا، واگذاری قدرت از طریق مذاکره منطقی به نظر میرسد. این بهترین گزینه برای واشینگتن است تا از درگیری میان نیروهای تحت رهبری کُردها و دولت جدید دمشق جلوگیری کند و مانع از حمله ترکیه از آن سوی مرز شود.»
حضور نظامی آمریکا در سوریه با حملات هوایی علیه مواضع گروه داعش در سال ۲۰۱۴ آغاز شد.
پس از قدرت گرفتن داعش در سوریه، گروهی از سربازان آمریکایی در این کشور مستقر شدند و همراه با نیروهای دموکراتیک سوریه، برای بیرون راندن داعش از مناطق تحت تصرف آن در شمال و شرق سوریه جنگیدند.
گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، ۲۹ بهمن از مخالفت کشورش با عقبنشینی ارتش ایالات متحده از سوریه خبر داد و تاکید کرد خروج آمریکا از سوریه در مقطع کنونی «اقدام درستی نخواهد بود».
او دلیل این موضع اسرائیل را «مقابله با داعش و شرایط جدید در سوریه، بهویژه تلاشها برای تضعیف خودمختاری کُردها» در این کشور عنوان کرد.
حسن عبدالغنی، سخنگوی وزارت دفاع سوریه، دوشنبه ۲۰ اسفند در بیانیهای در شبکه اجتماعی ایکس نوشت نهادهای عمومی کشور اکنون میتوانند فعالیت خود را از سر بگیرند و خدمات ضروری را به شهروندان ارائه دهند.
عبدالغنی افزود: «ما زمینه را برای بازگشت زندگی به روال عادی و تقویت امنیت و ثبات فراهم میکنیم.»
او در عین حال تاکید کرد برنامههایی برای ادامه مبارزه با بقایای حکومت اسد و نابودی هرگونه تهدید احتمالی در آینده در دستور کار قرار دارد.
خشونتهای مرگبار در سوریه ۱۶ اسفند و در پی حملات برخی عوامل رژیم اسد به نیروهای حکومت جدید سوریه آغاز شد. ارتش سوریه نیز در پاسخ عملیاتی گسترده را علیه مواضع نیروهای وابسته به اسد در غرب این کشور کلید زد.
بر اساس آمار دیدهبان حقوق بشر سوریه، بیش از هزار نفر در جریان این درگیریها جان خود را از دست دادند که اکثر آنها از شیعیان علوی بودند.
کشته شدن صدها غیرنظامی در خشونتهای اخیر به نگرانیها در خصوص چشمانداز امنیتی و نقض گسترده وضعیت حقوق بشر در سوریه، بهویژه در ارتباط با اقلیتهای دینی، دامن زده است.
وزارت دفاع سوریه: با کمیته بررسی حوادث اخیر همکاری میکنیم
سخنگوی وزارت دفاع سوریه در ادامه بیانیه خود تاکید کرد نیروهای امنیتی این کشور با کمیته بررسی خشونتهای اخیر همکاری خواهند کرد.
عبدالغنی گفت بهمنظور بررسی جزییات رویدادهای چند روز گذشته، راستیآزمایی آمارها و تامین عدالت برای افراد آسیبدیده، این کمیته از «دسترسی کامل» برخوردار خواهد بود.
او با اشاره به تنشها در غرب سوریه افزود: «ما توانستیم حملات بقایای رژیم پیشین و افسران آن را مهار کنیم. عنصر غافلگیری آنها را خنثی کردیم، موفق شدیم آنها را از مراکز حیاتی دور نگه داریم و امنیت بخش عمدهای از جادههای اصلی را تامین کردیم.»
دیدهبان حقوق بشر سوریه گزارش داد در میان کشتهشدگان حوادث اخیر ۷۴۵ غیرنظامی، ۱۲۵ نیروی امنیتی حکومت سوریه و ۱۴۸ تن از عوامل رژیم اسد وجود دارند.
موسسه راستیآزمایی «وِریفای سوریه»، ۱۲ بهمن هشدار داد بازیگران بینالمللی حامی بشار اسد، از جمله جمهوری اسلامی، با اجرای کارزارهای پیچیده، از بسترهای دیجیتال برای تحریف روایتها، دامن زدن به تفرقه و تضعیف تلاشهای دموکراتیک در سوریه استفاده میکنند.
متهمکردن کشورهای خارجی به تحریک خشونت در سوریه
احمد الشرع، رییسجمهوری دوره انتقالی سوریه، ۱۹ اسفند هشدار داد عواملی در داخل و خارج سوریه به دنبال ایجاد جنگ داخلی در این کشور هستند.
او همچنین از تشکیل «کمیتهای مستقل» بهمنظور بررسی درگیریهای مرگبار در منطقه ساحلی سوریه خبر داد.
وزارت اطلاعرسانی سوریه ۱۸ اسفند جمهوری اسلامی را متهم کرد که در تحریک نیروهای وابسته به اسد دست داشته است.
ساجد الدیک، مسئول امنیتی در لاذقیه، روز یکشنبه ۱۹ اسفند در مصاحبه با العربیه گفت که حزبالله لبنان و کشورهای خارجی به برخی طرفها و بازماندگان حکومت اسد کمک میکنند.
وزارت اطلاعرسانی سوریه نیز روز شنبه جمهوری اسلامی را عامل تحریک بقایای نیروهای وابسته به بشار اسد، رییسجمهوری مخلوع این کشور معرفی کرده بود.
در همین حال احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، در سخنرانی مسجدی در محل سکونت دوره کودکی خود در منطقه مزه دمشق، گفت که «ما باید وحدت ملی و صلح داخلی را حفظ کنیم و میتوانیم با هم زندگی کنیم.»
محکومیت کشتار غیرنظامیان
اتحادیه اروپا «خشونت علیه غیرنظامیان» و همچنین «هر گونه تلاش برای تضعیف ثبات و چشمانداز انتقال صلحآمیز پایدار» در سوریه را محکوم کرده است.
در همین حال آلمان گزارشهای منتشر شده درباره «قتلعام» در سوریه را «شوکهکننده» خواند و از دولت انتقالی سوریه خواست در مورد این حوادث تحقیق و مسئولان آن را محاکمه کند.
مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه، کردهای مورد حمایت آمریکا، گروههای«تحت حمایت ترکیه و افراطگرایان اسلامی»، را مسئول اصلی این کشتار غیرنظامیان معرفی کرد.
او از احمد الشرع خواست که «کشتارهای دستهجمعی» در مناطق ساحلی را متوقف کند.
ساجد الدیک، مسئول امنیتی در لاذقیه، روز یکشنبه ۱۹ اسفند در مصاحبه با العربیه گفت که حزبالله لبنان و کشورهای خارجی به برخی طرفها و بازماندگان حکومت اسد کمک میکنند.
وزارت اطلاعرسانی سوریه نیز روز شنبه جمهوری اسلامی را عامل تحریک بقایای نیروهای وابسته به بشار اسد، رییسجمهوری مخلوع این کشور معرفی کرده بود.
در همین حال احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، در سخنرانی مسجدی در محل سکونت دوره کودکی خود در منطقه مزه دمشق، گفت که «ما باید وحدت ملی و صلح داخلی را حفظ کنیم و میتوانیم با هم زندگی کنیم.»
بر اساس آمار دیدهبان حقوق بشر سوریه، بیش از هزار نفر در درگیریهای نیروهای حکومت جدید سوریه و حامیان علوی بشار اسد کشته شدهاند که اکثر آنها غیرنظامی و از جمله زنان و کودکان هستند.
این کشتهها شامل ۷۴۵ غیرنظامی، ۱۲۵ نفر از نیروهای امنیتی سوریه و ۱۴۸ نیروی مسلح وفادار به اسد است.
این آمار نزدیک به آمار کشتهشدگان در یک حمله شیمیایی توسط نیروهای بشار اسد در حومه دمشق است که در آن ۱۴۰۰ نفر کشته شدند.
محکومیت کشتار غیرنظامیان
اتحادیه اروپا «خشونت علیه غیرنظامیان» و همچنین «هر گونه تلاش برای تضعیف ثبات و چشمانداز انتقال صلحآمیز پایدار» در سوریه را محکوم کرده است.
در همین حال آلمان گزارشهای منتشر شده درباره «قتلعام» در سوریه را «شوکهکننده» خواند و از دولت انتقالی سوریه خواست در مورد این حوادث تحقیق و مسئولان آن را محاکمه کند.
مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه، کردهای مورد حمایت آمریکا، گروههای«تحت حمایت ترکیه و افراطگرایان اسلامی»، را مسئول اصلی این کشتار غیرنظامیان معرفی کرد.
او از احمد الشرع خواست که «کشتارهای دستهجمعی» در مناطق ساحلی را متوقف کند.
احمد الشرع در اولین واکنش خود به این خشونتها وعده داده بود هر فردی که به غیرنظامیان حمله کند، مسئول شناخته شود.
نیروهای عمدتا علوی وابسته به بشار اسد، رییسجمهوری ساقط شده سوریه، پنجشنبه ۱۶ اسفند در منطقه ساحلی این کشور حملهای مرگبار علیه نیروهای دولتی انجام دادند که به گفته مقامات، از شدیدترین خشونتها علیه دولت حاکم بر سوریه از زمان به قدرت رسیدن گروههای مخالف بوده است.
در همین حال رامی مخلوف، پسردایی بشار اسد، فرماندهان لشکر چهارم ارتش حکومت سرنگون شده سوریه را به «تجارت با خون علویان» و انجام تحرکات «احمقانهای» متهم کرد که منجر به نابودی فرقه علوی خواهد شد.
ادامه عملیات وزارت دفاع
وزارت دفاع سوریه اعلام کرد که مرحله دوم عملیات امنیتی در مناطق ساحل این کشور آغاز شده و نیروهای امنیت عمومی پستهای ایست و بازرسی گستردهای را برای تفتیش و بررسی مدارک عابران مستقر کردهاند.
نیروهای حامی اسد در تنها گذرگاه دریایی سوریه در ساحل غربی این کشور در کنار دریای مدیترانه که طول آن ۱۸۳ کیلومتر است، حضور دارند.
نزدیکی کوهها به دریا و جغرافیای پیچیده این منطقه که مساحتی بیش از چهار هزار کیلومتر مربع را شامل میشود، تعقیب این گروهها را برای نیروهای حاکم بر سوریه دشوار کرده است.
این منطقه شامل استانهای طرطوس و لاذقیه است که اکثریت جمعیت آنها را علویها تشکیل میدهند و طی دهههای گذشته، پایگاه اصلی حمایت از نظام پیشین بودهاند. با این حال، ترکیبی از جمعیت سنی و مسیحی نیز در این منطقه سکونت دارد. جمعیت این دو استان پیش از جنگ داخلی سوریه، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر برآورد میشد.
در سواحل سوریه، سه بندر اصلی قرار دارد که بر اساس توافق مسکو با اسد، تحت کنترل روسیه بودند. بزرگترین بندر این منطقه، بندر لاذقیه است و پس از آن بندر طرطوس قرار دارد. بندر بانیاس نیز بهطور ویژه به صادرات نفت به خارج کشور اختصاص دارد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، بدون اشاره به طرف مشخصی، درباره ناآرامیهای سوریه گفت: «جمهوری اسلامی ایران با دقت تحولات داخلی سوریه را رصد کرده و با نگرانی زیاد، اخبار و گزارشهای منتشره در مورد خشونت و ناامنی در مناطق مختلف این کشور را دنبال میکند.»
بقائی تاکید کرد که جمهوری اسلامی با ناامنی و خشونت و کشتار و وارد شدن آسیب به مردم بیگناه سوریه از هر گروه و طایفهای، به شدت مخالف بوده و آن را زمینهساز گسترش بیثباتی در منطقه و فتنهانگیزی بیشتر از سوی طرفهای ثالث، به خصوص اسرائیل میداند.
عربستان سعودی و ترکیه، حملات حامیان اسد را محکوم کردند و جاسم محمد البودایوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، گفت که این شورا در تمام تلاشها و اقداماتی که برای حفظ امنیت و ثبات مردم سوریه انجام میدهد، در کنار دمشق است.
کشته شدن ۳۴۰ غیرنظامی علوی
دیدهبان حقوق بشر سوریه از کشته شدن حداقل ۳۴۰ غیرنظامی علوی در دو روز گذشته خبر داد و اداره امنیت عمومی سوریه نیز تایید کرد یک گروه مسلح که علیه غیرنظامیان تخلفاتی مرتکب شدهاند، بازداشت شدند.
احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، در اولین واکنش خود به این خشونتها وعده داد هر فردی که به غیرنظامیان حمله کند، مسئول شناخته شود.
الشرع همزمان تاکید کرد که نیروهای دولتی، بقایای حکومت برکنار شده اسد را تعقیب و به دادگاه خواهند کشاند.
نیروهای عمدتا علوی وابسته به بشار اسد، رییسجمهوری ساقط شده سوریه، پنجشنبه ۱۶ اسفند در منطقه ساحلی این کشور حملهای مرگبار علیه نیروهای دولتی انجام دادند که به گفته مقامات، از شدیدترین خشونتها علیه دولت حاکم بر سوریه از زمان به قدرت رسیدن گروههای مخالف بوده است.
در همین حال یک منبع در وزارت دفاع سوریه به خبرگزاری رسمی این کشور گفت که نیروهای نظامی و امنیتی، عملیاتی علیه نیروهای هوادار اسد در شهر قرداحه، زادگاه خاندان اسد، انجام میدهند.
ارتش سوریه نیز وارد شهر جبله شده و کنترل کامل دانشکده نیروی دریایی را به دست گرفته است.
همزمان، العربیه خبر داد ۹۰ نفر از نیروهای ارتش و اداره امنیت سوریه و ۱۶۰ نفر از نیروهای نظام پیشین در درگیریها کشته شدهاند.
نیروهای حامی اسد در تنها گذرگاه دریایی سوریه در ساحل غربی این کشور در کنار دریای مدیترانه که طول آن ۱۸۳ کیلومتر است، حضور دارند.
نزدیکی کوهها به دریا و جغرافیای پیچیده این منطقه که مساحتی بیش از چهار هزار کیلومتر مربع را شامل میشود، تعقیب این گروهها را برای نیروهای حاکم بر سوریه دشوار کرده است.
این منطقه شامل استانهای طرطوس و لاذقیه است که اکثریت جمعیت آنها را علویها تشکیل میدهند و طی دهههای گذشته، پایگاه اصلی حمایت از نظام پیشین بودهاند. با این حال، ترکیبی از جمعیت سنی و مسیحی نیز در این منطقه سکونت دارد. جمعیت این دو استان پیش از جنگ داخلی سوریه، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر برآورد میشد.
در سواحل سوریه، سه بندر اصلی قرار دارد که بر اساس توافق مسکو با اسد، تحت کنترل روسیه بودند. بزرگترین بندر این منطقه، بندر لاذقیه است و پس از آن بندر طرطوس قرار دارد. بندر بانیاس نیز بهطور ویژه به صادرات نفت به خارج کشور اختصاص دارد.
درگیری اخیر، نقطه عطفی در تشدید تنشها در منطقه ساحلی است که مرکز اصلی علویها محسوب میشود و اکنون به چالش امنیتی بزرگی برای الشرع تبدیل شده است.
الشرع تلاش میکند کنترل خود را بر کشور تثبیت کند.
فعالان علوی اعلام کردهاند جامعه آنها بهویژه در مناطق روستایی حمص و لاذقیه، پس از سقوط اسد هدف خشونت و حملات قرار گرفته است.
در حالی که الشرع وعده داده است سوریه را بهصورت فراگیر اداره کند، با وجود دیدارهایی که با اعضای سایر اقلیتها از جمله مسیحیان و دروزیها داشته، تاکنون هیچ دیداری میان او و رهبران برجسته علوی برگزار نشده است.
