وزارت امور خارجه فرانسه سفیر جمهوری اسلامی در پاریس را در اعتراض به «گروگان گرفته شدن» شهروندان این کشور از سوی نهادهای امنیتی حکومت ایران احضار کرد و بار دیگر از اتباع خود خواست ایران را به دلیل خطر دستگیری، ترک کنند.
این وزارتخانه خبر داد جمعه ۲۱ دی، سفیر جمهوری اسلامی در پاریس را احضار و به «قاطعانهترین شکل ممکن»، خواستِ این کشور را برای آزادی فوری «اتباع گروگان گرفته شده» در ایران، یادآور شده است.
وزارت خارجه فرانسه وضعیت شهروندان فرانسوی بازداشتشده در ایران را «غیرقابل تحمل» خواند و افزود که شرایط برخی از آنها طبق قوانین بینالمللی، «مصداق شکنجه» محسوب میشود.
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، سهشنبه ۱۸ دی اعلام کرده بود وضعیت سه شهروند فرانسوی بازداشتشده در ایران رو به وخامت است و برخی از آنها «در شرایطی مشابه شکنجه» نگهداری میشوند.
سسیل کوهلر، معلم فرانسوی و شریک زندگیاش، ژاک پاریس، دو تن از فرانسویان زندانی در ایران هستند که از حدود هزار روز پیش در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین به سر میبرند.
کوهلر، مسئول روابط بینالملل فدراسیون ملی کار آموزشی و فرهنگی است و همسرش هم عضو همین فدراسیون است. آنها که برای گذراندن تعطیلات به ایران سفر کرده بودند، اردیبهشت ۱۴۰۱ بازداشت شدند.
علاوه بر این افراد، یک شهروند فرانسوی دیگر با نام کوچک «الیویه» که اطلاعات بیشتری درباره او منتشر نشده نیز در ایران زندانی است.
بنا بر اطلاعات منابع ایراناینترنشنال، این شهروند فرانسوی در مشهد زندانی شده است.
بازداشت خارجیها در ایران، گروگانگیری دولتی و باجگیری
پیش از این وزارت خارجه فرانسه به مناسبت دومین سالگرد بازداشت کوهلر و پاریس، «سیاست گروگانگیری دولتی و باجگیری همیشگی» مقامات جمهوری اسلامی را محکوم کرده بود.
به گفته ناظران، جمهوری اسلامی بر اساس «سیاست گروگانگیری» خود، شهروندان خارجی و شهروندان دوتابعیتی را برای اعمال فشار بر دولتهای غربی بازداشت میکند.
بر اساس گزارشها، حدود ۲۰ شهروند خارجی در ایران زندانی هستند.
در همین حال یک شهروند سوئیسی که به اتهام «جاسوسی» در زندان سمنان به سر میبرد، به گفته قوه قضاییه، پنجشنبه ۲۰ دی «خودکشی کرد» و جان باخت.
دولت سوئیس در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال درباره «مرگ» شهروند این کشور در زندان سمنان اعلام کرد این مرد ۶۴ سال داشته و برای گردشگری به ایران سفر کرده بود.
سوئیس همچنین خواستار ارائه اطلاعات کامل از سوی جمهوری اسلامی در خصوص دلایل بازداشت و چگونگی مرگ این فرد شد.
قلیان در نامهاش با تشبیه وضعیت فعلی به جنگ، نوشت: «وضعیت جنگی است. پشت دیوارهای بلند و سیمهای خاردار این جبهه، ما زنانی هستیم که هر روز اسامی اعدامیان را زمزمه میکنیم و به آینده نگاه میکنیم. حکم اعدام پخشان عزیزی، زنی که روزگاری پناه کودکان جنگزده بود، تایید شده است.»
او در نامه خود با اشاره به تایید حکم اعدام عزیزی تاکید کرد: «از این پس، بند ما زنی دارد که هر لحظه ممکن است نبودنش به قصهای تلخ و زخمی عمیق بر وجدان ما و شما بدل شود.»
پخشان عزیزی، مددکار اجتماعی کُرد، ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ در تهران بازداشت شد و پس از تحمل نزدیک به پنج ماه انفرادی و شکنجه، اواخر آذر همان سال به بند زنان اوین منتقل شد.
عزیزی دوم مرداد سال جاری با حکم ایمان افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.
حکم اعدام این زندانی سیاسی، ۱۹ دی در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور تایید شد و به گفته برادرش، برای اجرا به دایره اجرای احکام فرستاده شده است.
پخشان، نماد عشق به انسانیت
قلیان، زندانی سیاسی و نویسنده جوان که خودش هم به دلیل مبارزه مدنی برای آزادی و مخالفت صریحش با جمهوری اسلامی در زندان است، در نامهاش نوشت که حکم اعدام پخشان عزیزی ناشی از کینه جمهوری اسلامی از اوست: «پخشان، نماد عشق به انسانیت است اما اکنون او در برابر مرگی ایستاده که نه از عدالت که از کینه و انتقام سرچشمه گرفته است. همان مرگی که جمهوری اسلامی به کمک بشار اسد، برای هزاران انسان بیگناه در سوریه رقم زد و حالا همان داس خونین را دوباره به جان فرزندان این خاک انداخته است.»
ایراناینترنشنال پیشتر بر اساس اسناد و اطلاعات اختصاصی گزارش داده بود دستگاه قضایی جمهوری اسلامی با تن دادن به خواست نهادهای امنیتی، مدارک و شواهدی را که موید انساندوستانه بودن فعالیتهای پخشان عزیزی در شمال شرق سوریه است نادیده گرفته و او را در خطر تایید حکم اعدام قرار داده است.
این زندانی سیاسی، ۳۱ تیر ۱۴۰۳ و پیش از صدور حکم اعدامش، در نامهای از زندان اوین با اشاره به شکنجه خود به دست نهادهای امنیتی نوشت: «بارها به دست بازجویان به دار کشیده شدهام.»
قلیان در ادامه نامهاش در اعتراض به تایید حکم اعدام عزیزی نوشت: «اینجا تنها قصه یک فرد نیست. اینجا داستان ما همه است. قصه پخشان با قصه همه ما گره خورده است. با قصه مادران چشمانتظاری که رد خون فرزندانشان در خیابان است. با قصه مردمانی که زندگی، آرزویشان شده است.»
زنجیر محکم دردها و مقاومتها
این زندانی سیاسی در ادامه با اشاره به خواست جمهوری اسلامی برای از هم گسستن پیوندهای اجتماعی، نوشت: «جمهوری اسلامی میخواهد ما را از هم جدا کند، قصههای ما را پراکنده کند و ما را به گوشههای انزوا براند اما ما میدانیم که امید، در گره خوردن همین قصههاست. در بافتن یک زنجیره محکم از دردها و مقاومتها، از اشکها و ایستادگیها.»
تایید حکم اعدام پخشان عزیزی یک روز پس از آن صورت گرفت که فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، در بیانیهای با ابراز نگرانی عمیق از افزایش اعدامها در ایران گفت جمهوری اسلامی در سال گذشته میلادی دستکم ۹۰۱ نفر را اعدام کرد.
این بیانیه درباره افزایش اعدام زنان در ایران نیز هشدار داد و گفت در سال ۲۰۲۴ دستکم ۳۱ زن در ایران اعدام شدند.
قلیان در ادامه نامه خود به اهمیت همصدایی و بیان اعتراض همگانی به احکام مرگ اشاره کرد و نوشت: «ما نمیتوانیم و نمیخواهیم ساکت بمانیم. اگر امروز صدایمان را بلند نکنیم، فردا نوبت قصه دیگری خواهد بود. میخواهیم که این زنجیره را قویتر کنید. نگذارید قصه پخشان، قصهای بیپایان از حسرت و سکوت باشد. صدای او باشید. قصه او باشید.»
او در انتهای نامه خود از عموم مردم خواست زنجیرهای از زندگی بسازند: «باید با زندگی به جنگ مرگ رفت. از زندگی زنجیری بسازیم، در مقابل هر حلقه از طناب دار. دست من را میگیری که حلقه بعدی زنجیر باشی؟»
قلیان اواخر اسفند سال ۱۴۰۱ با پایان دوران حبس چهار سالهاش از زندان آزاد شد اما بعد از آزادی مقابل اوین در حالی که حجاب اجباری بر سر نداشت علیه رهبر جمهوری اسلامی شعار داد: «خامنهای ضحاک، میکشیمت زیر خاک ...»
انتشار ویدیوی این اقدام او باعث شد ساعاتی پس از آزادی و در حالی که به سمت خانهاش در شهر دزفول میرفت، در جاده بازداشت و این بار به دو سال حبس محکوم شود.
او ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ با نزدیک شدن به پایان دوره محکومیتش، بار دیگر و این بار به اتهام تبلیغ علیه نظام، به یک سال حبس محکوم شد.
این زندانی سیاسی بارها از درون زندان به تحولات جامعه واکنش نشان داده و نامههایش در رسانههای داخلی و خارجی منتشر شدهاند.
او در نامهای هم که خرداد ۱۴۰۲ در پارلمان اروپا قرائت شد، با هشدار نسبت به پیامد هر گونه سازش و تسامح با استبداد جمهوری اسلامی، از مقامهای غربی خواست به انقلابی که در ایران در حال رخ دادن است کمک کنند.
ترامپ اواسط آبان امسال در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۴ مقابل رقیب خود کامالا هریس از حزب دموکرات پیروز شد.
مجلس نمایندگان آمریکا شامگاه ۱۷ دی پیروزی ترامپ را بهطور رسمی تایید و راه را برای مراسم تحلیف او هموار کرد.
ترامپ دومین رییسجمهوری در تاریخ آمریکا بعد از گروور کلیولند در سال ۱۸۹۳ است که دو دوره تحلیف غیرمتوالی دارد.
نخستین مراسم تحلیف او هشت سال پیش و در ژانویه ۲۰۱۷ برگزار شد و او تا سال ۲۰۲۱ میلادی بهعنوان رییسجمهوری آمریکا فعالیت کرد.
ترامپ قرار است ۲۰ ژانویه (اول بهمن) و پس از برگزاری شصتمین مراسم تحلیف ریاستجمهوری در آمریکا، دوباره به کاخ سفید بازگردد.
مراسم تحلیف چیست؟
مراسم تحلیف در آمریکا مراسمی است که در آن رییسجمهوری و معاون جدیدش سوگند یاد میکنند و بهطور رسمی وظایف خود را آغاز میکنند.
در این مراسم، رییسجمهوری جدید به مردم آمریکا وعده میدهد تمام تلاش خود را برای حفاظت از کشور و انجام وظایفش بهعنوان رهبر آنها به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
این مراسم به نام «ادای سوگند» شناخته میشود.
چه زمانی و کجا؟
مراسم تحلیف رییسجمهوری، هر چهار سال یکبار در تاریخ ۲۰ ژانویه برگزار میشود. اگر روز بیستم مصادف با یکشنبه باشد، این مراسم به ۲۱ ژانویه موکول میشود.
مراسم تحلیف ترامپ دوشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی است که با تعطیل رسمی سراسری فدرال آمریکا به مناسبت سالروز تولد مارتین لوتر کینگ، رهبر جنبش مدنی آمریکا، همزمان شده است.
این سومین باری است که مراسم تحلیف ریاستجمهوری با این مناسبت همزمان میشود.
این مراسم بر اساس سنتها، حوالی ظهر به وقت واشینگتن دیسی، پایتخت آمریکا، آغاز میشود.
این زمانبندی به دلیل اصلاحیه بیستم قانون اساسی آمریکاست که بر اساس آن، دوره ریاستجمهوری از ساعت ۱۲ ظهر ۲۰ ژانویه (برابر با هشتونیم شب به وقت ایران) آغاز میشود.
ترامپ نخستین رییسجمهوری در تاریخ آمریکا خواهد بود که سوگند خود را با پرچمهای نیمهافراشته ایالاتمتحده یاد میکند.
پس از مرگ جیمی کارتر، رییسجمهوری اسبق آمریکا در سن ۱۰۰ سالگی، جو بایدن، رییسجمهوری کنونی آمریکا دستور داد که پرچمهای این کشور به احترام او، به مدت ۳۰ روز نیمهافراشته شوند؛ حتی در روز برگزاری تحلیف ترامپ.
طبق آیینها، مراسم تحلیف مقابل ساختمانی به نام کاپیتول در واشینگتن دیسی برگزار میشود که کنگره آمریکا در آن مستقر است.
ترامپ یک روز پیش از مراسم تحلیف خود، تجمعی را با عنوان «رالی پیروزی که هرگز فراموش نخواهید کرد» برای ۲۰ هزار نفر از حامیانش در واشینگتن دیسی برگزار خواهد کرد.
در روز تحلیف چه اتفاقاتی رخ میدهد؟
مراسم تحلیف بهطور خلاصه شامل رژه به سوی کنگره، مراسم سوگند رییسجمهوری و معاون او، سخنرانی تحلیف از سوی رییسجمهوری، مراسم خداحافظی افتخاری رییسجمهوری سابق و همسرش، مراسم امضا، ناهار، رژه و جشنهای پایانی است.
از ساعت شش صبح به وقت محلی (برابر با ساعت ۱۴:۳۰ به وقت ایران)، دروازههای امنیتی باز میشوند اما گروههای موسیقی تازه از ساعت شش عصر (به وقت تهران) شروع به نواختن میکنند.
در این مدت شمار زیادی از مردم برای تماشای رژه افتتاحیه و تشویق کاروان ریاستجمهوری در خیابان پنسیلوانیا در پایتخت آمریکا مستقر شدهاند.
طبق سنتها، ترامپ بهعنوان رییسجمهوری منتخب و معاون او، دی جی ونس به کاخ سفید میروند و در یک دیدار کوتاه شرکت میکنند.
بایدن به عنوان رییسجمهوری فعلی آمریکا، ترامپ را برای مراسم سوگند به کاپیتول همراهی میکند.
ابتدا ونس سوگند میخورد که متن آن از سال ۱۸۸۴ ثابت بوده است.
حدود ساعت هشتونیم شب به وقت ایران، ترامپ سوگند ریاستجمهوری را ادا میکند که معمولا به وسیله قاضی ارشد دیوان عالی آمریکا انجام میشود.
ترامپ هشت سال پیش و در دور اول ریاستجمهوری خود، سوگندش را با استفاده از دو انجیل ادا کرد. یکی از این انجیلها متعلق به ابراهام لینکلن، رییسجمهوری پیشین آمریکا و دیگری هدیهای بود که ترامپ از مادر خود گرفته بود.
انجیل لینکلن اهمیت تاریخی زیادی دارد و پیشتر، از آن در مراسم تحلیف باراک اوباما نیز استفاده شده بود.
برخی آمریکاییها پیشبینی کردهاند که ترامپ اینبار هم احتمالا با استفاده از دو انجیل سوگند خواهد خورد.
پس از ادای سوگند، ترامپ نخستین سخنرانی رسمی خود را ارائه میدهد که به «نطق تحلیف» معروف است.
رییسجمهوری جدید آمریکا در این نطق، برنامههای بزرگ و اولویتهای اصلی خود را برای دوران کاریاش اعلام میکند.
حال و هوای پایتخت آمریکا در روز تحلیف
روز تحلیف با حضور چهرههای برجسته سیاسی، تجاری و هنری در شهر، فضایی پر زرقوبرق به واشینگتن دیسی میبخشد.
بسیاری از خدمات عمومی، یک سال پیش از روز تحلیف رزرو میشوند و برخی فروشگاهها و برندهای لوکس، در هتلهای مجلل فروشگاههای موقت برپا میکنند.
در روز مراسم، رزرو محل اقامت در واشینگتن دیسی بسیار سخت و قیمتها بالاست. نرخ اتاقها افزایش مییابد و بسیاری از هتلها اقامت دستکم چند شب را الزامی میکنند.
پارکینگهایی که خدمات ارائه دهند در سطح شهر محدود خواهند بود و بسیاری از خیابانها برای جابهجایی جمعیت و رژه بسته میشوند. برای همین مقامات آمریکا به بازدیدکنندگان توصیه میکنند پیاده، با دوچرخه یا مترو جابهجا شوند.
در این روز جشنهای رسمی و غیررسمی متعددی برگزار میشوند که تفاوت آنها در حضور ترامپ و ونس در بسیاری از مهمانیهای رسمی است.
اما سال ۲۰۱۷ و در جریان اولین مراسم تحلیف ترامپ، تظاهرات و تجمعاتی اعتراضی در سراسر آمریکا از جمله مقابل برج ترامپ در نیویورک و شمار دیگری از کشورها برگزار شد.
در واشینگتن دیسی، حدود ۲۰۰ نفر از معترضان، خبرنگاران و امدادگران در جریان اعتراضات DisruptJ20 (اخلال در ۲۰ ژانویه) دستگیر شدند اما در نهایت اتهامات علیه آنان کنار گذاشته شد.
نخستین راهپیمایی اعتراضی زنان روز بعد از مراسم تحلیف آن سال برگزار شد که طبق تخمینها، بیش از چهار میلیون نفر در آن شرکت کردند.
اکنون شماری از گروهها و نهادهای مدنی فعال در حوزه زنان برای برگزاری راهپیماییهای اعتراضی دیگری، دو روز قبل از مراسم تحلیف مجدد ترامپ در واشینگتن دیسی برنامهریزی کردهاند.
اعضای شبکه اقدام ملی (NAN) نیز قصد دارند تجمعی علیه ترامپ و ضرورت ارج نهادن به میراث مارتین لوترکینگ در روز تحلیف برگزار کنند.
انتظار میرود همزمان با مراسم تحلیف ترامپ، رویدادهای اعتراضی دیگری در سایر شهرهای بزرگ آمریکا نیز شکل بگیرد.
چه کسانی در مراسم تحلیف حضور خواهند داشت؟
کمیته مشترک کنگره برای مراسم تحلیف، مسئول برگزاری مراسم، از جمله آیین ادای سوگند و سخنرانی تحلیف است.
این کمیته از طریق اعضای کنگره، بیش از ۲۲۰ هزار بلیت رایگان بین مردم آمریکا توزیع میکند که اجازه ورود به بخشهای مشخص شده را میدهند.
تعداد محدودی از صندلیهای سکوی تماشا هم قابل رزرو هستند اما تماشای مراسم از پیادهرو، رایگان و بدون نیاز به هماهنگی قبلی است.
مراسم روز افتتاحیه به صورت زنده از برخی شبکههای تلویزیونی مانند سیانان، ایبیسی و انبیسی پخش میشود.
علاوه بر مردم عادی که اجازه دارند در محوطه کاپیتول جمع شوند، شرکتکنندگان در مراسم معمولا شامل سیاستمداران ارشد، قضات دیوان عالی، مقامات عالیرتبه نظامی، اعضای کنگره، روسایجمهوری پیشین آمریکا و دریافت کنندگان مدال افتخار هستند.
بایدن نیز بهعنوان رییسجمهوری کنونی آمریکا در این مراسم حضور خواهد داشت.
اعضای خانواده رییسجمهوری منتخب معمولا صندلیهای خوبی دریافت میکنند و میتوان انتظار داشت که خانواده ترامپ از جمله همسرش، ملانیا و پسرشان بارون هم در این مراسم حضور داشته باشند.
یکی از سنتشکنیهای جسورانه ترامپ، دعوت از شی جین پینگ، رییسجمهوری چین، برای شرکت در مراسم تحلیف بود که بسیاری از آن با عنوان «نمادی از رویکردهای غیر متعارف او در سیاست خارجی» یاد کردند. البته انتظار میرود رییسجمهوری چین این دعوت را رد کند.
این دعوت با سنتهای برگزاری این مراسم آمریکایی مغایرت دارد زیرا طبق قاعده، هیچ یک از سران دولتهای خارجی در تحلیف شرکت نمیکنند و معمولا دیپلماتهای ردههای پایینتر، نماینده کشورهای خود در این مراسم هستند.
تاکنون فهرستی رسمی از مهمانان دعوتشده به تحلیف ترامپ منتشر نشده اما رسانههای آمریکا در هفتههای گذشته به گمانهزنی درباره سران دیگر کشورها پرداختهاند که رییسجمهوری منتخب از آنها خواسته به مراسم تحلیفش بیایند.
شبکه سیبیاس پیشتر نوشته بود که ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان هم به این مراسم دعوت شده است.
از اوربان بهعنوان یکی از متحدان برجسته پوتین در اروپا نام برده میشود.
جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، خاویر میلی، رییسجمهوری آرژانتین و نایب بوکله، رییسجمهوری السالوادور، از دیگر افرادی هستند که نامشان بهعنوان مهمانان احتمالی مراسم برده شده است.
در هفتههای گذشته، کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دعوتنامهای در این زمینه دریافت نکرده است.
در مورد ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین هم ترامپ گفته بود او را دعوت نکرده اما در صورت تمایلش به حضور در مراسم تحلیف، آماده استقبال از زلنسکی خواهد بود.
کدام سلبریتیها و هنرمندان، ترامپ را همراهی میکنند؟
در برنامههای قبلی تحلیف، از افراد مشهوری مانند لیدی گاگا خواسته شده بود سرود ملی آمریکا را قبل از سخنرانی رییسجمهوری جدید اجرا کنند اما هنوز مشخص نیست چه کسی برای انجام این کار در مراسم تحلیف ۲۰۲۵ انتخاب شده است.
بایدن، چهار سال پیش و در مراسم تحلیف خود از حمایت بسیاری از چهرههای مشهور، بازیگران و خوانندهها برخوردار بود. لیدی گاگا سرود ملی آمریکا و جنیفر لوپز دو ترانه میهنپرستانه خواند و گارث بروکس، خواننده مشهور سبک کانتری هم به اجرا پرداخت.
در همان شب مراسم تحلیف، یک برنامه تلویزیونی ویژه به میزبانی تام هنکس، بازیگر مطرح آمریکا برگزار شد که در آن از هنرمندانی مانند بروس اسپرینگستین، کیتی پری و جاستین تیمبرلیک دعوت شده بود.
در انتخابات اخیر آمریکا هم اگر کامالا هریس برنده میشد، احتمالا میتوانست روی حمایت ستارههای مشهور موسیقی پاپ حساب کند.
خوانندگانی مانند اسپرینگستین، لیدی گاگا، بیانسه، تیلور سوئیفت، امینم و کاردی بی، همگی در کارزارهای تبلیغاتی هریس اجرا یا از نامزدی او حمایت کردند.
مراسم تحلیف ترامپ ممکن است کمی متفاوت باشد. تاکنون هیچ اطلاعیهای درباره حضور سخنران یا هنرمند مطرحی در این مراسم منتشر نشده است.
کمپین ترامپ معتقد است حمایت چهرههای مشهور از نامزد دموکراتها هم در سال ۲۰۱۶ و هم ۲۰۲۴ بیهوده بود؛ زیرا هر دو بار در نهایت او بود که پیروز شد.
سال ۲۰۱۶ گزارشهایی مبنی بر این منتشر شد که تیم ترامپ از چندین خواننده و گروه موسیقی مشهور مانند التون جان، سلن دیون، گارث بروکس و گروه هارد راک کیس خواسته بودند در مراسم او شرکت کنند اما موفق به جلب همکاری آنها نشدند.
در نهایت در ژانویه ۲۰۱۷، توبی کیث، موسیقیدان سبک کانتری، گروه راک تری دورز داون، لی گرینوود، خواننده و ترانهسرای سبک کانتری، گروه پیانو گایز و DJ Ravidrums برای جشنها و مراسم مرتبط با تحلیف ترامپ اجرا کردند.
جان وایت، بازیگری که از حامیان سرسخت ترامپ بود در این مراسم سخنرانی کرد.
جکی ایوانچو نیز در روز تحلیف، سرود ملی آمریکا را اجرا کرد.
بهجز توبی کیث که طی ماههای گذشته بر اثر سرطان معده درگذشت، دیگر هنرمندان این فهرست بهطور بالقوه میتوانند بار دیگر در مراسم تحلیف ترامپ اجرا کنند.
کید راک از دیگر نامهای مطرح موسیقی است که به طور علنی از ترامپ حمایت کرده است. بنابراین دیدن او در مراسم تحلیف چندان غافلگیرکننده نخواهد بود.
یک انتخاب دیگر میتواند کانیه وست، رپر مشهور آمریکایی باشد که در انتخابات اخیر گفته بود به ترامپ رای میدهد.
کمکهای مالی به مراسم تحلیف ترامپ
مجموع مبلغ جمعآوری شده برای کمیتهای که جشنهای تحلیف ترامپ را تامین مالی میکند دستکم ۲۰۰ میلیون دلار است که انتظار میرود تا روز مراسم، بیشتر هم بشود. این رقم از رکورد ۱۰۷ میلیون دلاری که برای مراسم تحلیف او در سال ۲۰۱۷ جمعآوری شده بود، فراتر رفته است.
کمیتههای تحلیف میتوانند از افراد و شرکتها کمکهای نامحدود دریافت کنند اما نمیتوانند از اتباع خارجی کمک بپذیرند.
پس از انتشار گزارشها درباره کمکهای یک میلیون دلاری شرکتهای بزرگ فنآوری به مراسم تحلیف ترامپ، وبسایت اکسیوس شنبه ۱۵ دی به نقل از منابع آگاه گزارش داد تیم کوک، مدیرعامل اپل نیز قصد دارد شخصا یک میلیون دلار به مراسم تحلیف رییسجمهوری منتخب آمریکا اهدا کند.
سم آلتمن، مدیرعامل اوپن ایآی و مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا و شرکت مادر فیسبوک و اینستاگرام، هر کدام یک میلیون دلار به مراسم تحلیف ترامپ کمک کردند.
جف بزوس، مدیرعامل آمازون هم پیشنهاد پخش مراسم تحلیف را از طریق آمازون پرایم داد که این اقدام معادل یک کمک غیرنقدی به ارزش یک میلیون دلار خواهد بود.
شرکت اوبر و مدیرعامل آن، دارا خسروشاهی، هر کدام موافقت کردند یک میلیون دلار به مراسم تحلیف کمک کنند.
شرکت خودروسازی فورد و جنرال موتورز هم اعلام کردند هر کدام یک میلیون دلار به این مراسم کمک مالی خواهند کرد و ناوگانی از خودروها را برای مراسم تحلیف فراهم خواهند ساخت.
این مبالغ اهدایی قابل توجه، بیانگر تلاش صاحبان شرکتها و صنایع برای جلب نظر ترامپ است.
برخی مدیران فنآوری در گذشته با ترامپ دچار اختلاف شده بودند و به نظر میرسد امیدوارند با این کمکها، فشارهای نظارتی بر شرکتهایشان را در دولت جدید کاهش دهند.
ریپل، شرکت فنآوری مالی فعال در حوزه ارز پنج میلیون دلار و پلتفرم تجارت ارزهای دیجیتال رابینهود نیز دو میلیون دلار به این مراسم اهدا کردهاند.
اهدای کمکهای مالی به میزان دستکم یک میلیون دلار، دسترسی به «مزایای ویژه» در جریان جشنهای چند روزه تحلیف ترامپ را فراهم میکند که از جمله آنها، «مهمانی شام صمیمانه» با ترامپ و معاون او، ونس است.
مهمانیهایی که البته نه به شکل خصوصی بلکه معمولا با حضور تعداد زیادی از مهمانان برگزار خواهند شد.
سمافور نوشته هیچ جزئیاتی از این دیدار در دست نیست اما این دیدار پس از آن صورت گرفت زاکربرگ تغییرات گستردهای را در شرکت تحت مدیریتش اعلام کرد.
بر اساس این گزارش، علاوه بر مساله کنار گذاشتن راستیآزمایی (فکتچکینگ) از پلتفرمهای متا، زاکربرگ اعلام کرده طرحهای مرتبط با تنوع، برابری و شمول (DEI) که بر اساس آن در استخدام زنان، اعضا اقلیتهای هویتی و جنسیتی، در این شرکت تبعیض مثبت اعمال میشد، هم کنار گذاشته شده است.
در سیاست جدید متا، همچنین محدودیتها درباره سخنرانیها کاهش یافته است. همه این تغییرات، خوشایند رییسجمهور منتخب و حامیان اوست.
زاکربرگ سهشنبه ۱۸ دیماه در یک پیام ویدیویی با تاکید بر اینکه باید «به اصول اولیه خود در زمینه آزادی بیان بازگردیم»، گفت این شبکههای اجتماعی روند فعلی راستیآزمایی از سوی اشخاص ثالث را کنار گذاشتهاند و آن را با سیستمی مشابه «کامیونیتی نوت» در شبکه اجتماعی ایکس جایگزین خواهند کرد.
کامیونیتی نوت اشاره به روندی است که در آن کاربران توضیحات تکمیلی یا اصلاحیههایی به محتوای منتشرشده اضافه میکنند تا شفافیت و درکی بهتر ایجاد شود. یادداشتها با رای کاربران تایید و عمومی میشوند.
مدیرعامل متا درباره بخشهای دیگر تغییرات پیشرو در فیسبوک و اینستاگرام، به محتواهای مجازی در جریان انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا در دورههای اخیر اشاره و اعلام کرد قصد دارد محدودیتهایی را که در موضوعاتی مانند مهاجرت و جنسیت اعمال و موجب سانسور نظرهای کاربران شده بود، حذف کند.
متا در سال ۲۰۱۶ و در پی ادعاهایی مبنی بر اینکه نتوانسته جلو سواستفاده کنشگران خارجی از پلتفرمهایش برای انتشار اطلاعات نادرست و ایجاد اختلاف در بین آمریکاییها را بگیرد، یک برنامه راستیآزمایی مستقل راهاندازی کرد که اکنون اعلام شده کنار گذاشته میشود.
متا و تلاش سریع برای ارتباط با دولت جدید ترامپ
متا یکی از شرکتهای فنآوری است که بهسرعت در حال ایجاد ارتباط با ترامپ و دولت در شُرف شکلگیری اوست و اخیرا نیز دانا وایت، مدیرعامل یوافسی، شرکت آمریکایی ترویج هنرهای رزمی ترکیبی، را که یکی از دوستان نزدیک ترامپ بهشمار میرود، به هیئتمدیره خود منصوب کرده است.
زاکربرگ پیش از این هم در ماه نوامبر و طی تعطیلات عید شکرگزاری با ترامپ دیدار کرده بود و پس از آن دیدار بود که او تصمیم گرفت تغییرات اعلامشده این هفته را اعمال کند.
زاکربرگ در مصاحبه با پادکست جو روگن که روز جمعه پخش شد، گفت: «من حالا خیلی بهتر میدانم چه سیاستی باید داشته باشم و از این به بعد راهکار من همین خواهد بود.»
ترامپ و دیگر جمهوریخواهان، زاکربرگ و متا را تا پیش از این بارها به خاطر آنچه از نظر آنان سانسور صداهای راستگراست، به باد انتقاد گرفته بودند.
واکنش بایدن به تغییرات متا
بایدن درباره تغییرات ایجادشده در فرایند راستیآزمایی متا که مارک زاکربرگ، مدیرعامل این شرکت، دقیقا پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ، خبرش را اعلام کرد گفت: «فکرش را بکنید که یک میلیاردر میتواند چیزی را بخرد و بعد بگوید: از این به بعد، دیگر هیچ چیزی را راستیآزمایی نمیکنیم، آنهم در حالیکه میلیونها نفر به صورت آنلاین این چیزها را میخوانند ... به نظر من واقعا شرمآور است.»
او در گفتوگویی با خبرنگاران که در سالن روزولت کاخ سفید انجام شد، پس از سخنرانی درباره اقتصاد، به پرسشهایی پیرامون چند موضوع مختلف دیگر هم پاسخ داد.
او در این گفتگو علاوه بر گزارش رشد اشتغال در چهار ساله ریاست جمهوریاش، علاوه بر پاسخ به پرسش از تصمیم تازه متا، درباره برنامههایش پس از ترک کاخ سفید، تحریمهای جدید علیه روسیه، عفوهایی که شاید پیش از پایان دورهاش صادر کند و همچنین کمپین ریاستجمهوری کامالا هریس صحبت کرد.
بایدن درباره تغییرات ایجادشده در فرایند راستیآزمایی متا که مارک زاکربرگ، مدیرعامل این شرکت، دقیقا پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ، خبرش را اعلام کرد گفت: «فکرش را بکنید که یک میلیاردر میتواند چیزی را بخرد و بعد بگوید: از این به بعد، دیگر هیچ چیزی را راستیآزمایی نمیکنیم، آنهم در حالیکه میلیونها نفر به صورت آنلاین این چیزها را میخوانند ... به نظر من واقعا شرمآور است.»
ترامپ و دیگر جمهوریخواهان، زاکربرگ و متا را تا پیش از این بارها به خاطر آنچه از نظر آنان سانسور صداهای راستگراست، به باد انتقاد گرفتهاند.
به گزارش سیانان، زاکربرگ همزمان با اعلام سیاست جدید به این نکته اذعان کرده که در نتیجه این تغییرات، محتوای مضر بیشتری در پلتفرمهای متا دیده خواهد شد.
عقبنشینی متا از سیاستهای پیشین یا تغییر رویکرد؟
این تغییرات در سیاستهای نظارت بر محتوا، نشاندهنده عقبنشینی چشمگیری در شیوه برخورد متا با ادعاهای نادرست و گمراهکننده است.
متا در سال ۲۰۱۶ و در پی ادعاهایی مبنی بر اینکه نتوانسته جلو سواستفاده کنشگران خارجی از پلتفرمهایش برای انتشار اطلاعات نادرست و ایجاد اختلاف در بین آمریکاییها را بگیرد، یک برنامه راستیآزمایی مستقل راهاندازی کرد.
در سالهای پس از آن هم، این شرکت همچنان با گسترش محتوای بحثبرانگیز در پلتفرم خود درگیر بود و منتقدان میگویند اطلاعات نادرست درباره انتخابات، اخبار ضد واکسیناسیون، ترویج خشونت و سخنان تنفرآمیز همچنان در پلتفرمها آن منتشر میشد.
پیشتر هم ایلان ماسک پس از خرید توییتر (که بعدا نام آن را ایکس تغییر داد) در سال ۲۰۲۲، تیمهای راستیآزمایی این شرکت را منحل و برچسبهای توضیحی تولیدشده کاربران، موسوم به یدداشتهیا کاربری را بهعنوان تنها روش اصلاح ادعاهای نادرست در این پلتفرم باقی گذاشت.
زاکربرگ در ویدئویی که سهشنبه برای اعلام سیاست جدید منتشر کرد گفت: «راستیآزمایان، بیش از حد سوگیری سیاسی داشتهاند و اعتماد را بیش از آنکه بسازند، از بین بردهاند.»
بایدن، با نظر به تصمیمات ترامپ، درباره عفوها تصمیم میگیرد
بایدن به خبرنگاران گفت پیش از آنکه تصمیم بگیرد، منتظر میماند تا ببیند آیا ترامپ، به گفته او، قصد دارد عدهای را «تنبیه» کند یا خیر.
بایدن در پاسخ به پرسشی درباره صدور عفوهای دیگر در روزهای پایانی دورهاش، گفت: «این مسئله به صحبتها و وعدههایی که ترامپ در این چند روزه بیان میکند، بستگی دارد که نشان میدهد چه کار میخواهد بکند.»
او ادامه داد: «اینکه ترامپ بخواهد مردم را به خاطر اینکه طبق خواستهاش عمل نکردهاند تنبیه کند، فاجعهآمیز است. اما هنوز در مورد برخی افراد در حال بررسی هستیم و تصمیمی نهایی گرفته نشده است.»
وقتی از بایدن پرسیده شد آیا برای خودش یا اعضای خانوادهاش عفو صادر میکند متعجب شد و گفت: «برای چه چیزی میخواهم خودم را عفو کنم. نه، هیچ قصدی برای عفو کردن خودم ندارم. من کار اشتباهی نکردهام.»
او هفته گذشته در مصاحبهای با یواسای تودی گفته بود هنوز درباره صدور عفوهای پیشدستانه پیش از ترک پست تصمیم نگرفته است و بدین ترتیب امکان اقدامی بیسابقه را برای حفاظت از برخی متحدانش باز گذاشت.
بایدن همچنین در آن مصاحبه به ترامپ هشدار داده بود که از تلاش برای «تسویه حساب شخصی» بپرهیزد.
سیانان پیشتر گزارش داده بود مقامهای ارشد کاخ سفید، مقامهای دولت و وکلای مدافع برجسته در واشنگتن، درباره عفوهای احتمالی پیشدستانه یا کمک حقوقی برای افرادی که ممکن است از سوی ترامپ در دوران ریاستجمهوری آیندهاش تحت پیگرد قرار گیرند، بحث کردهاند.
علیمحمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران، پیشتر گفته بود این رزمایش با هدف آمادهسازی برای مقابله با هر گونه تهدید احتمالی علیه پایتخت، طراحی شده است.
براساس اطلاعاتی هم که رسانههای رسمی در ایران منتشر کردند هدف این رزمایش «پیام آمادگی همهجانبه بسیجیان برای مقابله با هر تهدید و نشان دادن سطح آمادگی، انسجام و مهارتهای حرفهای بسیجیان در امداد و نجات، دفاع از کوی و برزن و مقابله با عملیاتهای تروریستی» بوده است.
نائينی گفته بود این رزمایش ۱۱۰ هزار نفره خواهد بود که با توجه به ابراز نگرانی پیشینی فرمانده سپاه تهران بزرگ از عدم ثبتنام به گفته او «بسیاری از دوستان دارای افتخار حضور در سپاه و بسیج» برای شرکت در این رزمایش، مشخص نیست با حضور چه تعداد افرادی برگزار شده است.
حسنزاده در صحبتهای خود که یک روز پیش از برگزاری رزمایش ایراد شده و در رسانههای داخلی منتشر شده با اشاره به آنچه او خطر «اختلال جمعیتی» در رزمایش خوانده، گفت:«بر اساس آمار حدودی که به بنده وصول شده، دست کم ۲۷هزار برادر و خواهر اهل افغانستان و مقیم ایران فرم شرکت در رزمایش را پر کردهاند»
حسنزاده در ادامه با اشاره به آنچه رویه عدم همراهی اعضا سپاه و بسیج با برنامههای سپاه خوانده، گفت: «متاسفانه بسیاری از دوستان که افتخار حضور در بسیج و سپاه را داشتهاند، تا این لحظه یا بهعلل مختلف عذر خواستهاند و یا هنوز پاسخ قاطع ندادهاند. رویهای که بعد از حوادث سوریه شاهد افزایش آن هستیم.»
حسنزاده در ادامه بدون اشاره به جزئیات، گفته بود شرکت در این رزمایش برای شرکتکنندگان مزایایی دارد: «بسیج و سپاه در این زمینه از هیچ چیز کوتاهی نخواهند کرد و اتفاقا برادران و خواهران افغانی متقاضی هم از این قضیه راضی هستند.»
مزایایی که بخشی از آن در زمان برگزاری رزمایش رونمایی شد و بر اساس گزارش رسانههای داخلی، بین شرکتکنندگان آن بسته معیشتی، جهیزیه و لوازم التحریر توزیع شد.
برگزاری رزمایشهای مختلف همزمان با افزایش نارضایتیها
همزمان با افزایش نارضایتیها در ایران، سپاه پاسداران در حال اجرای سلسله رزمایشهایی در کشور است. هدف رزمایش بسیجیان در تهران، که برای دومین بار در دو ماه اخیر برگزار شد، مقابله با اعتراضات مردمی در پایتخت است.
حدود دو ماه پیش، رزمایش امنیتی در اطراف تهران در جاده تلو و در مقر تیپ امنیتی آل محمد سپاه پاسداران که بر سرکوب اعتراضات شهری متمرکز بود، برگزار شد.
سپاه از روز شنبه ۱۵ دیماه هم رزمایش چند مرحلهای موسوم به «پیامبر اعظم ۱۹» را در کشور آغاز کرد که برخلاف رزمایشهای مشابه که معمولا در سه ماه آخر هر سال از سوی نیروهای مسلح انجام شده، این بار بیشتر بر موضوع امنیت شهری متمرکز شده است.
۱۸ دیماه هم نیروهای موسوم به «صابرین» سپاه در این رزمایش شرکت کردند که به گفته احمدعلی فیضاللهی فرمانده این تیپ، در شرایطی که سایر نیروها نیاز به پشتیبانی دارند وارد عمل میشوند.
