ارتش اسرائیل اعلام کرد فواد شکر، «عالیترین فرمانده نظامی حزبالله و رییس واحد استراتژیک این گروه» که مسئول قتل کودکان مجدل شمس بود، در حمله سهشنبه، ۹ مرداد، به بیروت کشته شد. بر اساس این بیانیه، فواد شکر دست راست و مشاور حسن نصرالله در برنامهریزی و هدایت عملیاتهای جنگی بود.
ارتش اسرائیل در اشاره به سوابق این فرمانده کشتهشده حزبالله نوشته او از ۸ اکتبر حملات حزبالله به اسرائیل را هدایت میکرد و علاوه بر مسئولیت در قتل ۱۲ کودک در مجدل شمس، در طی سالها بسیاری از اسرائیلیها و اتباع خارجی را به قتل رسانده بود.
بر اساس گزارش ارتش اسرائیل، فواد شکر به عنوان رییس واحد استراتژیک حزبالله، مسئولیت اکثر سلاحهای پیشرفته حزبالله از جمله موشکها، راکتهای دوربرد و پهپادهای این گروه ا بر عهده داشت.
دقایقی پس از حمله هوایی اسرائیل به جنوب بیروت، یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در بیانیهای گفت حزبالله «از خط قرمز عبور کرد.»
وزارت بهداشت لبنان هم اعلام کرد در این حمله سه نفر کشته و ۷۴ نفر مجروح شدهاند و جستجو برای مفقودان ادامه دارد.
چندین منبع دیگر هم پیش از بیانیه ارتش اسرائیل به نام این فرمانده حزبالله اشاره کردند. او که با نام حاج محسن نیز شناخته میشود، فرمانده پروژه موشکهای نقطهزن این گروه مورد حمایت جمهوی اسلامی است.
شُکر همچنین به دلیل دست داشتن در حمله به پادگان نیروی دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳، تحت تعقیب ایالات متحده قرار دارد.
پیشتر شبکه خبری العربیه گزارش داد حمله به این فرمانده حزبالله موفقیتآمیز نبوده است. یک منبع نزدیک به حزبالله هم به خبرگزاری فرانسه گفت دو نفر در این حمله کشته شدهاند.
این حمله در حالی صورت گرفت که نعیم قاسم، قائم مقام حسن نصرالله، به همراه اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، زیاد نخاله دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین و محمد عبدالسلام سخنگوی حوثیهای یمن برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان در تهران به سر میبرند.
سفارت جمهوری اسلامی در لبنان، با انتشار بیانیهای حمله اسرائیل به جنوب بیروت را محکوم کرد. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم با «شرورانه و جنایتکارانه» خواندن حمله اسرائیل، گفت:«این حمله نمی تواند مانع از ادامه راه حمایت از فلسطینیان و جنگ با اسرائیل شود.»
در یکی از اولین واکنشهای بینالمللی، وزارت خارجه روسیه حمله اسرائیل به پایتخت لبنان را «نقض آشکار قوانین بینالمللی» خواند و آن را محکوم کرد.
حوثیهای یمن و حماس هم این حمله را محکوم کردند. حوثیها این حمله را نقض آشکار حاکمیت لبنان خواندند و حماس گفت این حمله میتواند به «تشدید خطرناک درگیریها» منجر شود.
۱۲ نفر، از جمله چند کودک روز ششم مرداد در حمله راکتی به یک زمین فوتبال در روستایی در بلندیهای جولان که تحت کنترل اسرائیل است، کشته شدند. این حمله ۱۳ زخمی نیز بر جای گذاشت.
آیا جنگی تمام عیار در راه است؟
حزبالله لبنان مسئولیت این حمله را نپذیرفت و اعلام کرد در این حمله نقشی نداشته است.
اسرائیل و آمریکا حزبالله را مسئول این حمله معرفی کردند.
وبسایت خبری تایمز اسرائیل روز هفتم مرداد با اشاره به تشکیل جلسه کابینه امنیتی اسرائیل نوشت بر اساس گزارشها، اسرائیل پاسخی محکم به حزبالله خواهد داد.
این رسانه افزود با این حال به نظر نمیرسد اسرائیل به دنبال جنگی تمامعیار با حزبالله باشد.
در پی این رویداد، تنشها میان حزبالله و اسرائیل بیش از پیش افزایش یافته است و بیم آن میرود جبهه جدیدی از درگیریها در منطقه گشوده شود.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز ۹ مرداد با اشاره به افزایش خشونتها در منطقه گفت واشینگتن همچنان به دنبال استفاده از دیپلماسی برای جلوگیری از تشدید تنشها میان اسرائیل و حزبالله است.
پاتل افزود: «ما به تلاش برای رسیدن به راهحلی دیپلماتیک ادامه میدهیم که به غیرنظامیان اسرائیلی و لبنانی اجازه میدهد به خانههای خود بازگردند و در صلح و امنیت زندگی کنند.»
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. در سوی دیگر، حزبالله و حوثیهای یمن در حمایت از حماس وارد این مناقشه شدند و درگیریهای شدید و مرگبار در طول ۹ ماه گذشته، منطقه را به بیثباتی کشانده است.
بر اثر حملات حزبالله پس از آغاز مناقشه کنونی در روز هفتم اکتبر، حدود ۶۰ هزار نفر از ساکنان مناطق شمالی اسرائیل تخلیه شدهاند.
حمله راکتی مرگبار روز شنبه ششم مرداد به روستای مجدل شمس در بلندیهای جولان تحت کنترل اسرائیل، ۱۲ کودک را در یک زمین فوتبال کشت.
آنان اکنون آخرین قربانیان حملههای حزبالله به شمال اسرائیل هستند.
دروزیها یک گروه قومی مذهبی عربزبان هستند که به مذهب دروزی پایبند هستند و در اسرائیل، لبنان، سوریه و اردن زندگی میکنند.
عنان وهابی، استاد دانشگاه حیفا، متخصص امنیت ملی، به ایراناینترنشنال گفت: «مقیاس این کشتار بزرگترین تلفات غیرنظامی در اسرائیل از هفتم اکتبر است. دروزیها و اسرائیلیها هنوز عزادار هستند و تلاش میکنند با این ضایعه بزرگ کنار میآیند.»
وهابی نیز خود دروزی اسرائیلی است.
او افزود: «این حمله بیسابقهای بود که کودکان بیگناه و زیبا را کشت. تنها گناه آنها این بود که آمده بودند فوتبال بازی کنند.»
وضعیت پیچیده دروزیهای بلندیهای جولان به تراژیکترین شکل ممکن برجسته شده است. وهابی گفت که افراد ساکن در این منطقه در گذشته هویت کهن سوری داشتند اما اکنون وابستگی فزایندهای به اسرائیل دارند؛ به ویژه نسل جوان که برخی از آنها در ارتش اسرائیل خدمت میکنند: «آنها مجبور به خدمت نیستند و با ثبتنام، داوطلب میشوند.»
در مقابل، دروزیهای دیگر در اسرائیل در ارتش و پلیس خدمت میکنند؛ از جمله در جنگ علیه حماس و بسیاری از آنها در ارتش اسرائیل و دولت به درجات بالایی رسیدهاند.
مردم بلندیهای جولان ساکنان اسرائیل هستند و عده زیادی انتخاب میکنند که شهروندی اسرائیل را داشته باشند.
از زمان جنگ داخلی سوریه و بعد حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، شهروندی اسرائیل از سوی دروزیها در این منطقه به طور قابل توجهی افزایش یافت.
پس از جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷، اسرائیل بلندیهای جولان در سوریه را تصرف کرد و در سال ۱۹۸۱ عملا آن را ضمیمه خاک خود کرد.
برای دروزیها، هویت و تاریخشان پیچیده و چندوجهی است.
وهابی گفت: «باید بگویم که اولین هویت برای دروزیها هویت دروزی است و ما پرچم خود را داریم. دوم هویت، هویت ملی است.»
او افزود: «ما پیامهای زیادی از همه بخشهای جامعه اسرائیل دریافت کردهایم که به ما تسلیت میگویند و در این دوران سخت در کنار ما ایستادهاند.»
وهابی گفت که دروزیهای سوریه عصبانی هستند و حزبالله را «حزب شیطان» مینامند.
او گفت دروزیهای لبنان حرفی نمیزنند و سعی میکنند از رویارویی با این گروه نظامی شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی که بر لبنان مسلط است، اجتناب کنند: «ما میتوانیم صداهایی را بشنویم که از دروزیهای سوریه میگویند حزبالله، حزب شیطان.»
گریزی از ژئوپلیتیک نیست
گریزی از ژئوپلیتیک منطقه بدون توجه به هویت قومی و مذهبی وجود ندارد.
دانیال هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در یک کنفرانس مطبوعاتی از محل حادثه مجدل شمس گفت موشکی که به این منطقه اصابت کرد یک «فلق-۱ ساخت ایران» بود.
این موشک دارای ۵۳ کیلوگرم مواد منفجره بود.
مقامهای اطلاعاتی ایالات متحده گفتند هیچ شکی وجود ندارد که حزبالله این حمله را انجام داده اما آنچه مشخص نیست این است که آیا این کودکان هدف بودهاند یا اینکه حزبالله اشتباه شلیک کرده است.
مقامهای اسرائیلی به سرعت از جامعه دروزی حمایت کردند و تهران را مقصر دانستند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز دوشنبه در جریان دیدار از مجدل شمس وعده «پاسخی سخت» داد.
حزبالله مسئولیت این حمله را قبول نکرده اما گفته است حملاتی را «به اهداف نظامی در مناطق مجاور» انجام داده است.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز دوشنبه در حالی که با نخستوزیر در مجدل شمس بود، گفت: «یک کودک یهودی که در مرز غزه در روز هفتم اکتبر به قتل رسید و یک کودک دروزی که در بلندیهای جولان به قتل رسید یکسان هستند. اینها فرزندان ما هستند.»
یک نقطه عطف؟
برخی کارشناسان معتقدند این حادثه مرگبار میتواند نقطه عطفی در درگیری میان اسرائیل و حزبالله باشد.
بهنام بن طالبلو از بنیاد دفاع از دموکراسیها گفت که پاسخ اسرائیل احتمالا شدید خواهد بود و از آن به عنوان «بازدارندگی با مجازات» یاد کرد.
به گفته بن طالبلو، «سوال واقعا این است که کجا و چه زمانی» این پاسخ صورت میگیرد.
بن طالبلو گفت که شماری از عوامل، مانند انتخابات ریاست جمهوری آتی آمریکا، تعیین میکند که اسرائیل تا چه حد میتواند در واکنش به حزبالله پیش رود.
او گفت: «اگر اسرائیل به دنبال ایجاد بازدارندگی باشد، ممکن است بازدارندگی کوتاه مدت باشد. ایران، حزبالله و بسیاری از عوامل دیگر فکر میکنند که در اینجا یک ابزار کنترلی وجود دارد، چون ممکن است ایالات متحده بخواهد از یک درگیری نظامی اجتناب کند یا ممکن است بخواهد با نزدیکتر شدن به انتخابات، حتی از احتمال تشدید تنش جلوگیری کند.»
روز دوشنبه، ایالات متحده حمایت خود را از اسرائیل اعلام کرد اما همچنان به متحد خود در خاورمیانه در مورد تشدید تنش با حزبالله هشدار داد.
به گزارش کاخ الیزه، امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، روز دوشنبه از مسعود پزشکیان، رییسجمهوری ایران خواست تا از تشدید تنش نظامی در منطقه خودداری کند.
مرکز تحقیقات و آموزش آلما مستقر در شمال اسرائیل ارزیابیای را منتشر کرده که میگوید حزبالله خود را در وضعیت «برد-برد» میبیند؛ یعنی بدون در نظر گرفتن نتیجه، از شرایط سود میبرد.
در این گزارش که از سوی ساریت زهاوی، بنیانگذار آلما تهیه شده، آمده است که «حزبالله میخواهد اسرائیل را به یک درگیری تمام عیار با هدف تحکیم قدرت در لبنان» بکشاند.
او در گزارش آلما با اشاره به حمله موشکی اخیر نوشت: «چنین فاجعه بزرگی که منجر به چندین کشته شد، میتواند واکنش قابل توجهی از سوی اسرائیل برانگیزد. در ساعات و روزهای آینده، ما باید بررسی کنیم که آیا این رویداد واقعا یک لحظه مهم را رقم میزند یا نه.»
رسانههای لبنان پیش از این خبر دادند یک خودرو و یک موتورسیکلت در مناطقی در جنوب این کشور، هدف حمله پهپادی اسرائیل قرار گرفتهاند.
یک مقام دفاعی اسرائیلی اعلام کرد این کشور در واکنش به حمله موشکی به یک زمین فوتبال کودکان در بلندیهای جولان در روز شنبه، بدون آن که قصد داشته باشد جنگی همهجانبه را با گروه حزبالله لبنان آغاز کند، به این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی ضربه خواهد زد.
آلمان، آمریکا، بلژیک، دانمارک، فرانسه و نروژ از اتباع خود خواستند هر چه سریعتر لبنان را ترک کنند.
برخی شرکتهای هواپیمایی همچون لوفتهانزا و ایرفرانس پروازهای خود را به بیروت لغو کردند.
مقام ارشد دفاعی اسرائیل که نامش فاش نشده، روز دوشنبه هشتم مرداد به خبرگزاری رویترز گفت که اسرائیل میخواهد به حزبالله صدمه بزند اما نمیخواهد منطقه را وارد یک جنگ تمامعیار کند.
دو مقام دیگر اسرائیل گفتند که این کشور برای «یک جنگ احتمالا چند روزه» آماده میشود.
اظهارات این مقامات در حالی بوده است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با تشکیل کابینه امنیتی خود در اواخر روز یکشنبه، وضعیت کنونی را به لحاظ امنیتی ارزیابی کرد.
این کابینه به دولت اسرائیل اجازه داد تا درباره «نحوه و زمانبندی» واکنش اسرائیل به حمله روز شنبه تصمیمگیری کند.
حمله به زمین فوتبال در روستایی در بلندیهای جولان - تحت کنترل اسرائیل - در روز شنبه، ۱۲ کشته بر جای گذاشت.
آمریکا و اسرائیل، حزبالله لبنان را مسئول این حمله دانستهاند.
آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد حزبالله لبنان مسئول حمله راکتی مرگبار به زمین فوتبال کودکان در منطقه مجدل شمس در شمال اسرائیل بوده و آمریکا از اسرائیل در برابر تهدیدهای مورد حمایت جمهوری اسلامی پشتیبانی آهنین میکند.
دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، گفت راکتی که حزبالله در این حمله استفاده کرده، راکت «فلق-۱»، ساخت ایران است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی این اظهارات را رد کرد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد پدافند هوایی این کشور روز دوشنبه نیز یک پهپاد را که از لبنان به منطقهای در اسرائیل وارد شده بود، سرنگون کرد.
هنوز هیچ نشانهای مبنی بر اینکه اسرائیل ممکن است در پاسخ به حمله حزبالله دست به چه اقدامی بزند وجود ندارد اما روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارونوت به نقل از مقامات ناشناس نوشت پاسخ اسرائیل «محدود اما قابل توجه» خواهد بود.
در این گزارش آمده که گزینههای انتقامجویانه از حمله محدود اما سنگین به زیرساختها از جمله پلها، نیروگاهها و بنادر گرفته تا ضربه زدن به انبارهای تسلیحات حزبالله یا هدف قرار دادن فرماندهان بلندپایه حزبالله را شامل میشود.
همزمان وزیر امور خارجه بریتانیا در پی تماسی با نخستوزیر لبنان گفت که بریتانیا از درخواست دولت لبنان برای توقف همه خشونتها پس از حمله به بلندیهای جولان استقبال میکند.
دیوید لامی روز دوشنبه در ایکس نوشت: «امروز با نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان صحبت کردم تا نگرانی خود را از تشدید تنش ابراز کنم و از بیانیه دولت لبنان مبنی بر توقف همه خشونتها استقبال کردم.»
او افزود: «ما هر دو توافق کردیم که گسترش درگیری در منطقه به نفع کسی نیست.»
پیشتر فرانسه نیز اعلام کرده بود خود را کاملا متعهد میداند تا با فرستادن پیامهایی به همه طرفهای درگیر، با تمام توان از تشدید تنشها در منطقه جلوگیری کند.
روز دوشنبه شرکت هواپیمایی لوفتهانزا تعلیق پروازهای خود به بیروت را تا پنجم ماه اوت تمدید کرد.
شرکت ایرفرانس نیز اعلام کرد وضعیت لبنان را به طور لحظهای دنبال میکند و پروازهایش به بیروت را در روزهای دوشنبه و سهشنبه لغو کرده است.
