در حالی که گزارشها از درگیریهای سنگین اسرائیل و حماس در نوار غزه خبر میدهد، درگیری متقابل شبهنظامیان منطقه با آمریکا و اسرائیل نیز ادامه دارد. در همین حال، کاخ سفید اعلام کرد اسرائیل از روز پنجشنبه وقفههای روزانه چهار ساعته در حمله به شمال غزه را آغاز میکند.
همزمان با افزایش نگرانیها از احتمال گسترش درگیریهای به سایر نقاط خاورمیانه، سخنگوی ارتش حوثیهای یمن اعلام کرد که حوثیها دستهای از موشکهای بالستیک را به سمت اهداف مختلفی در اسرائیل شلیک کردهاند.
ارتش اسرائیل از حمله به مواضعی در سوریه خبر داد که از آن یک پهپاد به سمت شهر ایلات در جنوب اسرائیل پرتاب شده و به یک مدرسه اصابت کرده بود. ارتش اسرائیل گفت دولت سوریه مسئول هرگونه حمله تروریستی از خاک این کشور علیه اسرائیل است.
از سوی دیگر، ارتش اسرائیل اعلام کرد که جنگندههای پدافند هوایی با استفاده از سامانه «یاهلوم» (پاتریوت) یک هدف مشکوک را در منطقه عراوا در جنوب این کشور رهگیری و منهدم کردند.
ارتش اسرائیل همچنین اعلام کرد که سامانه دفاع موشکی «ارو» یک موشک زمین به زمین پرتاب شده به سوی شهر بندری ایلات را بر فراز دریای سرخ رهگیری کرده است. پیش از این شیعیان حوثی یمن به این بندر حملات پهپادی انجام داده بودند.
ارتش اسرائیل همچنین گفت که دو راکت انداز را در جنوب لبنان هدف قرار داده است. بر اساس گزارشها ۸ موشک ضد تانک از سوی حزب الله لبنان پرتاب شده است.
در همین حال، خبرگزاری دولتی سوریه نیز اعلام کرد اسرائیل چند سایت نظامی در جنوب این کشور را هدف حمله هوایی قرار داد که این حملهها به خسارتهای مادی منجر شده است.
درگیریها در عراق نیز ادامه یافت. یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که طی ۲۴ ساعت گذشته چهار حمله علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه انجام شده است.
رویترز از حمله پهپادی به پایگاه هوایی حریر محل استقرار نیروهای آمریکایی در اربیل و سپس سرنگونی این پهپاد توسط پدافند هوایی خبر داد.
رویترز همچنین به نقل از منابع امنیتی گزارش داد که یک پهپاد پرتاب شده به سوی پایگاه هوایی عینالاسد در عراق سرنگون شد.
همچنین دو منبع امنیتی به رویترز گفتند که گشت مشترک نیروهای آمریکایی و سرویس ضد تروریسم عراق روز پنجشنبه در نزدیکی شهر موصل با یک وسیله انفجاری هدف حمله قرار گرفته است. این انفجار منجر به آسیب دندن یک خودرو شده اما تلفات جانی نداشته است.
در همین حال، سخنگوی پنتاگون با اشاره به اینکه حمله چهارشنبه آمریکا به انبار تسلیحات مرتبط با سپاه پاسداران در شرق سوریه «موفقیتآمیز» بوده خاطرنشان کرد که «اکثر» حملات پهپادی و راکتی گروههای مرتبط با جمهوری اسلامی علیه نیروهای آمریکایی ناموفق بوده است.
همزمان با ادامه حملههای نیروهای نیابتی ایران به مواضع آمریکا در عراق، رویترز به نقل از یک سیاستمدار ارشد عراقی گزارش داد: نخستوزیر عراق در سفر به ایران، از مقامهای جمهوری اسلامی خواست حملههای نیروهای نیابتی خود به مواضع آمریکا در عراق را متوقف کنند. مقامهای ایران نیز به او پاسخ دادند که این نیروها مستقلا تصمیم میگیرند و ایران در این وضعیت دخالت نمیکند.
انتشار چنین تصاویری از سوی این خبرگزاریها، سوالات اخلاقی جدی را در مورد چگونگی حضور خبرنگاران در منطقه مرزی و همزمان با وقوع جنایات برانگیخت.
آنست ریپورتینگ روز ۱۷ آبان در گزارشی به جزییات عکسهای منتشر شده از لحظات حمله حماس به اسرائیل در رسانههای مطرح جهان پرداخت.
با این حال رویترز، نیویورک تایمز، آسوشیتدپرس و سیانان، طی بیانیههایی این گزارش را رد کردهاند.
رویترز گزارش آنست ریپورتینگ درباره احتمال اطلاع قبلی رویترز و چند رسانه دیگر از حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل را قویا رد کرد و گفت رویترز عکسهای حمله به مناطق اسرائیلی را از دو عکاس آزاد ساکن غزه دریافت کرده بود و کارکنان این رسانه در محل حمله نبودهاند.
آسوشیتد پرس نیز ضمن رد این گزارش، گفت کارکنان این رسانه در محل حمله نبودند و تصاویری که از عکاسهای آزاد دریافت کرده، همگی مربوط به یک ساعت پس از حمله بودند.
نیویورک تایمز نیز گزارش آنست ریپورتینگ را درباره احتمال همکاری عکاس نیویورک تایمز با حماس در زمان حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل، رد کرد.
این عکاسان چطور و چرا آنجا بودند؟
چرا آن عکاسان، صبح شنبه هفت اکتبر (۱۵ مهر) که معمولا روز آرام خبری است، در مناطق هدف حمله حضور داشتند؟ آیا با حماس هماهنگ شده بودند؟ آیا سرویسهای خبری که عکسهای آنان را نشر دادند، حضور آنها را در خاک دشمن به همراه تروریستها تایید کردهاند؟ آیا عکاسان و خبرنگارانی که برای رسانههای دیگر مانند سیانان و نیویورکتایمز کار میکنند، به این رسانهها اطلاع دادهاند؟
آنست ریپورتینگ با اشاره به این پرسشها و مروری بر تصاویر به دست آمده از لحظات قتل، آدمربایی و یورش به کیبوتصها در اسرائیل نوشت: «به نظر میرسد مرز غزه و اسرائیل نه تنها از نظر فیزیکی بلکه از نظر روزنامهنگاری نیز شکسته شده است.»
عکاس یا عامل نفوذی؟
اسامی چهار عکاس-خبرنگار شامل «حسن اصلیح»، «یوسف مسعود»، «علی محمود» و «حاتم علی» در تیتراژ عکسهایی که آسوشیتدپرس از منطقه مرزی اسرائیل و غزه در هفتم اکتبر منتشر کرده، آمده است.
حسن اصلیح، عکاس مستقلی است که برای سیانان نیز کار میکند. او روز هفتم اکتبر از مرز غزه وارد اسرائیل شد، از یک تانک اسرائیلی که در حال سوختن بود عکس گرفت و سپس از ماموران مخفی حماس که وارد کیبوتص کفار عزه میشدند، فیلمبرداری کرد.
آنست ریپورتینگ اسکرینشاتهایی از پیامهای حذف شده اصلیح را در ایکس به دست آورده است.
در این پیامهای تصویری، او مقابل تانک اسرائیلی ایستاده و جلیقه مطبوعاتی یا کلاه ایمنی به سر ندارد.
اصلیح در توضیح عکس به زبان عربی نوشته است: «زنده، از داخل شهرکهای نوار غزه.»
آنست ریپورتینگ مدت کوتاهی پس از آن متوجه شده است علاوه بر این اسکرینشاتها، عکسی از اصلیح در کنار یحیی سنوار، از رهبران حماس و مغز متفکر کشتار هفتم اکتبر هم وجود دارد.
این رسانه ساعاتی پس از افشای خبر، این عکس را منتشر کرد و نوشت: «توجه داشته باشید که هویت اصلیح به عنوان خبرنگار تایید نشده است.»
با این حال آسوشیتدپرس و سیانان تشخیص دادند که استفاده از مطالب او قابل قبول است.
عکسهای دیگری که اصلیح در کیبوتص کفار عزه گرفته است، تروریستهای حماس را در تلاش برای شکستن حصار کیبوتص و یک خانه در حال سوختن نشان میدهند.
متن پیامهای اصلیح در ایکس
پس از حمله حماس، شاهدان عینی در اسرائیل وقایع آن روز و وحشت خود را بازگو کردند.
ساکنان اسرائیلی منطقه مرزی غزه خود را داخل اتاقهای امن حبس کرده بودند و فکر میکردند که: «چقدر طول میکشد تا ارتش به این منطقه برسد؟»
به گزارش آنست ریپورتینگ، یوسف مسعود که برای نیویورک تایمز کار میکند در این لحظات و درست به موقع، برای گرفتن عکسهای بیشتر از تانک در حال سوختن در خاک اسرائیل حضور داشت.
علی محمود و حاتم علی نیز برای ثبت تصاویری از ربوده شدن وحشتناک اسرائیلیها در منطقه مرزی غزه و در موقعیتی مناسب بودند.
علی محمود، عکسی از وانت حامل جسد شانی لوک، زن جوان آلمانی-اسرائیلی گرفت و حاتم علی تصاویری از افراد ربوده شده از اسرائیل ثبت کرد که به داخل نوار غزه منتقل شدند.
این تصاویر را آسوشیتدپرس منتشر کرد.
جالب اینجاست اسامی این عکاسان که در منابع دیگر آمده، از برخی عکسهای پایگاه داده آسوشیتدپرس حذف شده است.
بنا بر گزارش آنست ریپورتینگ، شاید کسی در آژانس متوجه شده که حضور این افراد در لحظات وقوع جنایات حماس، سوالاتی جدی را در مورد اخلاق روزنامهنگاری آسوشیتدپرس ایجاد میکند.
«تصویر روز» از قتل به دست اوباش
خبرگزاری رویترز نیز تصاویری از محمد فایق ابومصطفی و یاسر قدیه، دو عکاس خبری منتشر کرد که نشان میدهند آنها هم دقیقا در زمان نفوذ حماس در منطقه مرزی حضور داشتند.
هر دوی آنها تصویر یک تانک در حال سوختن اسرائیل را ثبت کردند اما ابومصطفی پا را فراتر گذاشت و از اوباشی که جسد یک سرباز اسرائیلی را وحشیانه از تانک بیرون کشیده شده بودند، عکس گرفت.
بر اساس گزارش آنست ریپورتینگ، رویترز به اندازه کافی ملاحظهکار بود که یک هشدار گرافیکی بهعنوان عکس اضافه کند اما این امر مانع از آن نشد که سردبیران این خبرگزاری با «بیشرمی» آن را بهعنوان یکی از «تصاویر روز» در پایگاه داده سرمقاله خود قرار دهند.
آنست ریپورتینگ در ادامه نوشت: «بگذارید صادقانه بگویم: خبرگزاریها ممکن است ادعا کنند این افراد فقط کار خود یعنی مستند کردن جنایات جنگی را انجام میدادند. متاسفانه ممکن است بخشی از این گفته درست باشد اما مساله به این سادگی نیست.»
اکنون کاملا واضح است که حماس برای مدتی طولانی، حمله هفتم اکتبر به اسرائیل را برنامهریزی کرده بود. آنها همه چیز را از استقرار، زمانبندی، استفاده از دوربینهای روی لباس و فیلمهای تلفن همراه برای به اشتراکگذاری این جنایات در نظر گرفته بودند.
آیا میتوان تصور کرد «روزنامهنگاران» صبح زود بدون هماهنگی قبلی با تروریستها در مرز ظاهر شدهاند؟ یا باید گفت آنها نیز جزیی از برنامه بودند؟
حتی اگر آنها از قبل در جریان جزییات اتفاقی نبودند که قرار بود رخ دهد، پس از آشکار شدنش آیا نفهمیدند دارند «مرزها را زیر پا میگذارند»؟
اگر متوجه شدند، آیا به خبرگزاریها اطلاع دادند؟ بدون شک آنها قبل، بعد یا در حین حمله به نوعی ارتباط برای انتشار عکسها نیاز داشتند.
واکنش رسانهها
پس از انتشار مقاله آنست ریپورتینگ، سخنگوی آسوشیتدپرس به نقل از دیلی وایر، هر گونه اطلاع قبلی از این حمله را رد کرد.
نیکول میر گفت: «آسوشیتدپرس قبل از وقوع حملات هفتم اکتبر هیچ اطلاعی در مورد آن نداشت. نقش این خبرگزاری جمعآوری اطلاعات درباره رویدادهای خبری فوری در سراسر جهان است؛ در هر کجا که اتفاق بیفتند و حتی زمانی که آن رویدادها وحشتناک هستند و باعث تلفات گسترده میشوند. آسوشیتدپرس از تصاویر گرفته شده به وسیله عکاسان مستقل در سراسر جهان از جمله غزه استفاده میکند.»
به گزارش واینت نیوز، سیانان تصمیم گرفت با وجود نداشتن دلیل برای «شک در صحت ژورنالیستی بودن کاری که اصلیح انجام داده است»، روابط خود را با او به حالت تعلیق درآورد.
بیانیه اداره دیپلماسی عمومی اسرائیل
اداره دیپلماسی عمومی اسرائیل در دفتر نخستوزیر با صدور بیانیهای اعلام کرد با «شدت» به پدیده خبرنگارانی که جنایات حماس را پوشش میدهند، مینگرند و آنها را «همدست جنایات علیه بشریت» میداند.
در این بیانیه آمده است دفتر مطبوعاتی دولت اسرائیل با ارسال شکایتی رسمی خواستار توضیح و «اقدام فوری» از سوی رسانههای مربوطه شده است.
انجمن روزنامهنگاران اورشلیم نیز از رسانههای بینالمللی مربوطه خواسته است تا تحقیقات کاملی را درباره سوالات ناشی از این افشاگری آغاز کنند.
وقتی خبرگزاریهای بینالمللی تصمیم میگیرند برای مطالبی که تحت چنین شرایط مشکلسازی ضبط شدهاند پول بپردازند، ممکن است استانداردهای اخلاقی آنها زیر سوال برود.
آنست ریپورتینگ نوشت مخاطبان این رسانهها شایسته دانستن واقعیت هستند: «اگر این خبرنگاران برای گرفتن عکس بهطور فعال یا منفعلانه با حماس همکاری کردهاند، باید از آنها خواست تا "مرز بین روزنامهنگاری و بَربَریت" را دوباره تعریف کنند.
از سوی دیگر، یک منبع نزدیک به دولت اقلیم کردستان عراق به ایراناینترنشنال گفت: نخست وزیر عراق در شرایط سختی قرار دارد و همه رهبران گروههای تحت حمایت جمهوری اسلامی درباره هدف قرار ندادن پایگاه های نظامی آمریکا با او موافق نیستند.
در حالی که جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا خبر داده که خواستار توقف «بیش از سه روز» در جنگ اسرائیل و حماس شده است، کاخ سفید اعلام کرد اسرائیل از روز پنجشنبه وقفههای روزانه چهار ساعته را در شمال غزه آغاز میکند. همزمان گزارشها حاکی از تداوم خروج هزاران غیرنظامی از شمال غزه است.
نتانیاهو به فاکسنیوز گفت: ما به دنبال اشغال غزه و اداره آن نیستیم. باید به دنبال یک دولت غیرنظامی برای اداره غزه بود. در همین حال اسرائیل باید در آینده بتواند در صورت نیاز برای مقابله با تروریستها، نیروهای خود را وارد غزه کند.
او افزود: آینده منطقه و جهان به طرف پیروز در جنگ کنونی بستگی دارد. در یک طرف این جنگ اسرائیل و کشورهای ترقیخواه هستند و در طرف دیگر محور تروریسم ایران، حماس، حزبالله و حوثیها است که اگر پیروز شوند، منطقه و جهان را به عصر تاریکی میکشند.
جو بایدن موافقت اسرائیل با وقفه روزانه چهار ساعت در حملهها به غزه را «گامی در جهت درست» خواند گفت این وقفهها به غیرنظامیان در غزه امکان میدهد خود را به مناطق دورتر از محدوده نبرد برسانند.
او گفت از روز پنجشنبه ۱۸ آبان دو گذرگاه انساندوستانه در غزه برای فرار مردم از مناطق درگیری باز شده است.
بایدن با اشاره به ورود ۱۰۶ کامیون کمک انساندوستانه به غزه از گذرگاه رفح گفت آمریکا در تلاش است روزانه حداقل ۱۵۰ کامیون کمک وارد غزه شود.
بایدن روز پنجشنبه ۱۸ آبان هنگام خروج از کاخ سفید به خبرنگاران گفت که به دنبال مکث طولانیتری در جنگ کنونی غزه بوده است.
او گفت: «بله، من درخواست مکث بیش از سه روز کردهام.»
بایدن در پاسخ به این سوال که آیا در این زمینه از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل ناامید شده یا نه، گفت: «این کار کمی بیشتر از چیزی که انتظار داشتم طول کشیده است.»
بایدن با فشار شدید شماری از گروههای حقوق بشری مواجه است تا برای یاری به فلسطینیهایی که زیر بمباران اسرائیل جان خود را از دست میدهند، بیشتر کمک کند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز پنجشنبه گفت: «ایالات متحده همچنان نگران است حماس از فرار مردم از شمال غزه جلوگیری کند.»
از سوی دیگر، یک مقام ارشد اسرائیلی به تایمز اسرائیل گفت که وقفههای «تاکتیکی و محلی» که اسرائیل با اجرای آن موافقت کرده، به مردم غزه اجازه میدهد تا از شمال به جنوب غزه منتقل شوند.
او گفت: این وقفههای جدید چهار ساعته، هر روز در محلهای متفاوت در شمال غزه برقرار میشود و به ساکنان آن سه ساعت زودتر اطلاع داده خواهد شد.
به گفته این مقام اسرائیلی، محلههایی که برای وقفهها انتخاب شدهاند، پیش از موعود اعلام نمیشوند تا حماس از بهرهبرداری از آن برای اهداف نظامی خود استفاده نکند.
تداوم خروج غیرنظامیان از شمال غزه
خبرگزاری فرانسه روز پنجشنبه گزارش داد هزاران غیرنظامی فلسطینی به سمت جنوب نوار غزه میروند. آنان اغلب با پای پیاده از شمال این منطقه ویران شده میگریزند.
بر اساس گزارش این خبرگزاری، این افراد شامل انبوهی از مردان و زنان هستند که فرزندان خود را در آغوش گرفتهاند و با دستان خالی یا بستههای کوچکی در جاده منتهی به جنوب راه میپیمایند.
حملات متقابل در غزه
در ادامه درگیریهای اسرائیل و حماس، ارتش اسرائیل از انهدام زیرساختها، مواضع نظامی و تونلهای حماس خبر داد. به گزارش جروزلم پست، صدای حملههای هوایی اسرائیل به غزه، در مناطق جنوبی و مرکزی اسرائیل شنیده میشود.
از سوی دیگر، رسانههای فلسطینی از شلیک چند راکت از غزه به سمت شهرهای مرزی اسرائیل خبر دادند.
طبق اعلام وزارت بهداشت غزه، تعداد فلسطینیان کشته شده به ۱۰ هزار و ۸۱۲ نفر از جمله چهار هزار و ۴۱۲ کودک،افزایش یافت.
ارتش اسرائیل نیز اعلام کرد تعداد نیروهای این کشور که در جنگ با حماس کشته شدهاند، به ۳۵۴ نفر رسید.
در حالی که مقامهای سازمان ملل حماس و اسرائیل را به ارتکاب جنایات جنگی متهم کردهاند، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که این کشور هیچ مدرکی درباره ادعای مقامهای سازمان ملل مبنی بر ارتکاب جنایات جنگی توسط اسرائیل در غزه پیدا نکرده است.
ساکنان شهر غزه گفتند تانکهای اسرائیلی در اطراف شهر مستقر شدهاند و نیروهای این کشور در حال نزدیک شدن به دو بیمارستان هستند که سرپناه هزاران فلسطینی آوارهاند.
ارتش همچنین در بیانیهای از نابودی گسترده تونلهای حماس خبر داد و گفت در این تونلها، منبعهای آب و اکسیژن کشف شدهاند که حاکی از آمادگی نیروهای حماس برای اقامت طولانیمدت در زیر زمین است.
کرانه باختری
خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه از حمله ارتش اسرائیل به چند شهر و اردوگاه فلسطینیان در کرانه باختری خبر داد.
رویترز ویدیویی هم از حمله نیروهای اسرائیلی به کمپ پناهندگان «عماری» در نزدیکی رامالله منتشر کرد که در آن علاوه بر شلیک به کمپ و ساختمانهای منطقه، از گاز اشکآور استفاده میشود.
در این درگیریها فلسطینیها به سمت نیروهای اسرائیلی سنگ پرتاب کردند.
